Czasem skarga nie przysługuje

[b]Tak orzekł Trybunał Konstytucyjny w wyroku, który zapadł 29 października 2009 r. (K 32/08).[/b]

Tym samym uznał, że art. 33 i art. 50 § 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=166935]ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi[/link] jest zgodny z art. 165 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=A876D3AB011FD528FA1A51AA5DA111A1?n=1&id=71646&wid=192618]ustawy zasadniczej[/link]. Przypomnijmy, sprawa dotyczyła możliwości bycia stroną przez gminę w sądowym postępowaniu podatkowym, w którym organem orzekającym w pierwszej instancji był wójt.

[srodtytul]Samodzielność finansowa jednostek[/srodtytul]

Trybunał zwrócił uwagę, że gminy mają zdolność sądową w postępowaniu cywilnym. Mogą również dochodzić swoich praw w postępowaniach toczących się przed sądami administracyjnymi. Ale tylko w takich sytuacjach, w których są adresatami, np. przy decyzjach administracyjnych.

Trybunał podkreślił, że odmienna sytuacja ma miejsce, gdy gmina sama podejmuje określone działania władcze wobec innych podmiotów, np. wydając decyzje administracyjne. W takich sytuacjach konstytucja nie nakłada obowiązku przyznania gminom prawa do wniesienia skargi na decyzje organu odwoławczego (K32/08).

[srodtytul]Nie w każdym postępowaniu...[/srodtytul]

Zgodnie z treścią art. 133 § 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=582ECDA0581859658EA2BD1E83B507D8?n=1&id=176376&wid=328885]ordynacji podatkowej[/link] stroną postępowania podatkowego może być podatnik, płatnik, inkasent lub ich następca prawny. Z kolei z art. 33 § 1 i 2 prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (dale: ppsa) wynika, że [b]stroną postępowania sądowego nie może być gmina, której wójt (burmistrz, prezydent miasta) wydał jako organ pierwszej instancji decyzję podatkową.[/b] Podobny w treści jest art. 50 § 1 tej ustawy, który pozbawia gminę możliwości wniesienia skargi na decyzję organu wyższej instancji wydaną w wyniku rozpatrzenia odwołania od decyzji, którą w pierwszej instancji wydał organ wykonawczy tej samej gminy.

Przepisy te są konsekwentnie stosowane przez sądy administracyjne, które odmawiają rozpatrywania ww. spraw wnoszonych do nich przez gminy. Jako przykłady takich orzeczeń można wskazać chociażby postanowienie WSA w Opolu z 25 września 2009 r., w którym sąd stwierdził, że z [b]literalnego brzmienia przepisów art. 33 § 1 i 2 w zw. z art. 33 ppsa nie wynika, aby gmina była podmiotem należącym do kręgu osób uprawnionych do skutecznego wniesienia skargi w sprawie, w której jej organ – wójt – rozstrzygał w pierwszej instancji (I SA Op 310/09)[/b].

W podobnym duchu wypowiedział się również [b]Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 9 lipca 2008 r (II OSK 804/07)[/b]. Stwierdził w nim, że włączenie organów samorządowych do systemu organów administracji publicznej prowadzących postępowanie w konkretnej sprawie znacznie ogranicza zakres uprawnień procesowych jednostki samorządu terytorialnego jako osoby prawnej.

W zakresie, w jakim organ jednostki samorządu terytorialnego wykonuje funkcję organu administracji publicznej, nie jest on uprawniony do reprezentowania jej interesu prawnego, rozumianego jako interes osoby prawnej. Nie do przyjęcia jest bowiem stanowisko, że gmina może zajmować różną pozycję, raz organu wydającego decyzję, innym razem strony postępowania, w zależności od etapu załatwienia sprawy z zakresu administracji publicznej.

[srodtytul]... można być stroną[/srodtytul]