Nie każda sprzedaż wierzytelności skutkuje zapłatą VAT

[b]Tak wynika z wyroku WSA w Poznaniu z 6 listopada 2009 r., (I SA/Po 628/09)[/b]

[srodtytul]Jaki był problem[/srodtytul]

Spółka z o.o. wystąpiła z wnioskiem o interpretację. Chodziło o opodatkowanie nabycia wierzytelności. Pytała, czy nabycie wierzytelności można zakwalifikować jako pośrednictwo finansowe i tym samym objąć je zwolnieniem od VAT oraz co będzie podstawą opodatkowania dla nabywcy wierzytelności (różnica między wartością nabycia a ceną nominalną – wartość brutto).

Dyrektor izby skarbowej nie zgodził się na takie ujęcie. Stwierdził, że transakcje dokonywane przez spółkę powodują „uwolnienie” pierwotnych wierzycieli (cedentów) od ciężaru egzekwowania wierzytelności, stąd też stanowią czynności odzyskiwania długów wyłączone ze zwolnienia od VAT.

Według organu spółka jako nabywca wierzytelności świadczy usługę ściągania długów, z tytułu której jest podatnikiem i która podlega opodatkowaniu VAT według stawki 22 proc. Podstawą opodatkowania jest różnica pomiędzy wartością nominalną wierzytelności a wartością, którą spółka zapłaci wierzycielowi pierwotnemu, pomniejszoną o kwotę należnego podatku.

Spółka nie zgodziła się z tym rozstrzygnięciem i złożyła skargę do sądu.

[srodtytul]Skąd to rozstrzygnięcie[/srodtytul]

WSA stwierdził, że skarga jest zasadna. Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=172827]ustawy o VAT[/link] zwalnia się od VAT usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy. W wykazie usług zwolnionych ustawodawca zamieścił usługi pośrednictwa finansowego (sekcja J, symbol PKWiU 65-67).

Jednocześnie z treści załącznika wynika, że od zasady tej istnieją wyjątki. Usługi wyraźnie wymienione w punktach od 1 do 9 zostały wyłączone ze zwolnienia spośród ogółu usług pośrednictwa finansowego. W punkcie 5 załącznika mowa jest o usługach ściągania długów oraz factoringu.

[b]Wierzytelność nie jest towarem, a zakup wierzytelności jest usługą. [/b] Istotą tej usługi jest zdjęcie z dotychczasowego wierzyciela (zbywcy) ciężaru egzekucji czy też niewypłacalności dłużnika. Usługa ta wyraża się w tym, że usługodawca uzyskuje zysk generowany „kosztem zbywcy”. Zbywca w tym wypadku otrzymuje za wierzytelność cenę niższą od jej wartości nominalnej.

Z drugiej strony zbywca uzyskuje konkretne świadczenie w postaci zdjęcia z niego: ryzyka niewypłacalności dłużnika, konieczności prowadzenia postępowania egzekucyjnego czy też opóźnień związanych z egzekwowaniem gotówki.