Jaki podatek od umowy spółki komandytowo-akcyjnej

[b]Tak orzekł WSA w Łodzi 25 listopada 2010 r. (I SA/Łd 842/10).[/b]

Podatnik wystąpił z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej. Chciał się dowiedzieć, co jest podstawą opodatkowania [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?n=1&id=357070]podatkiem od czynności cywilnoprawnych[/link] (PCC) w przypadku zawarcia umowy spółki komandytowo-akcyjnej (dalej SKA).

Chodziło o sytuację, gdy powstaje ona w związku z przekształceniem spółki z o.o. w SKA. Zdaniem wnioskodawcy podstawą opodatkowania jest wartość wkładu komplementariusza. Dlatego że SKA jest spółką osobową, a zatem bez znaczenia pozostaje istnienie kapitału zakładowego.

Organ podatkowy nie zgodził się z tym stanowiskiem. Jego zdaniem w takiej sytuacji podstawą opodatkowania powinna być suma wartości wkładu i kapitału zakładowego. SKA jest bowiem spółką o charakterze mieszanym, na jej majątek składają się wkłady komplementariuszy i kapitał zakładowy.

W skardze do WSA spółka podniosła, że ustawa o PCC nie przewiduje sumowania wkładów i kapitału zakładowego. Jednocześnie [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=0878F97C9B855869DA1A3F9BAD45E3AB?id=133014]kodeks spółek handlowych[/link] (k.s.h.) nie zna instytucji spółek mieszanych. Spółka zwróciła uwagę, że w treści art. 6 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o PCC znajduje się spójnik „albo”, który oznacza alternatywę rozłączną, a zatem tylko jedno ze zdań połączonych tym spójnikiem jest prawdziwe.

Sąd uchylił interpretację, uznając, że podstawą opodatkowania PCC w przedstawionym stanie faktycznym jest wartość wkładu do SKA. Wynika to jasno z art. 6 ust. 1 pkt 8 lit. a oraz art. 1a pkt 1 ustawy o PCC.

W myśl tych przepisów podstawą opodatkowania będzie alternatywnie wartość wkładów albo wysokość kapitału zakładowego. Zgodnie z art. 1a pkt 1 ustawy o PCC do spółek osobowych zaliczamy spółkę komandytowo-akcyjną, w związku z tym podstawą opodatkowania nie może być suma wkładów i kapitału zakładowego, lecz wyłącznie wartość wkładów.

[i]Autorka jest członkiem Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte[/i]

[ramka][b]Komentuje:

Michał Bochowicz, konsultant w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte (biuro w Warszawie)[/b]

Rozstrzygnięcie to odnosi się do niezwykle ważnej kwestii w procesie formowania SKA, a mianowicie do ustalenia podstawy opodatkowania PCC przy zawieraniu umowy takiej spółki.

Przypomnijmy, że kapitał podstawowy SKA dzieli się na część tworzoną z wkładów komplementariuszy oraz kapitał zakładowy, a więc części pochodzącej od akcjonariuszy. Jednak pomimo osobowo-kapitałowej struktury SKA, zarówno przepisy prawa spółek (art. 4 ust. 1 § 1 k.s.h.), jak i ustaw podatkowych (m.in. art. 1a pkt 1 ustawy o PCC) stanowią, że SKA jest spółką osobową. Istnienie obowiązku odrębnego traktowania spółek osobowych dla celów PCC podkreślił m.in. [b]WSA w Gliwicach w wyroku z 19 lipca 2010 r. (I SA/Gl 326/10)[/b].

W dotychczasowej praktyce notariusze zwykle jako podstawę opodatkowania przy zawieraniu umów SKA przyjmowali sumę wkładów i kapitału zakładowego. Jednak dokładna analiza art. 6 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o PCC może prowadzić do odmiennych wniosków.

Zgodnie z tą regulacją przy zawarciu umowy spółki podstawą opodatkowania jest wartość wkładów do spółki osobowej albo wartość kapitału zakładowego. W przepisie tym użyty więc został spójnik „albo”, odpowiadający funktorowi alternatywy rozłącznej.

Na płaszczyźnie wykładni literalnej można by zatem uznać, że ustawodawca ustanowił dychotomiczny podział, w którym przy zawarciu spółki osobowej (którą bezwzględnie jest SKA) podstawą opodatkowania jest wartość wkładów

do spółki. Natomiast w przypadku spółek kapitałowych będzie to wysokość kapitału zakładowego. W konsekwencji niedopuszczalne byłoby sumowanie wartości wkładów i wpłat na kapitał zakładowy w SKA przy obliczaniu podstawy opodatkowania.

Wydaje się, że również inne przepisy ustawy o PCC przemawiają za prezentowaną przez sąd wykładnią. Warto zwrócić uwagę np. na art. 6 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy, w świetle którego w wypadku przekształcenia spółki podstawą opodatkowania jest wartość wkładów do spółki osobowej powstałej w wyniku połączenia albo wartość kapitału zakładowego spółki kapitałowej powstałej w wyniku przekształcenia lub połączenia. Ustawodawca wyraźnie więc łączy instytucję kapitału zakładowego ze spółkami kapitałowymi.