Nie może to być art. 6 ustawy z 1995 r. o obligacjach, lecz przepis (obecnie art. 94) ustawy o finansach publicznych przewidujący, że jednostki samorządu terytorialnego mogą udzielać poręczeń i gwarancji z uwzględnieniem jej przepisów – stwierdził NSA. W 2009 r. Zarząd Województwa Mazowieckiego wyraził zgodę na udzielenie gwarancji zobowiązań Agencji Rozwoju Mazowsza SA wynikających z transakcji zamiany profilu odsetek typu SWAP, która zostanie zawarta między agencją a jednym z banków.
– Agencja, w której 100 proc. udziałów ma samorząd województwa mazowieckiego, miała wyemitować obligacje na finansowe wspomożenie gmin i powiatów, by mogły brać udział w projektach unijnych – wyjaśnia Aneta Gęsiarz-Krasucka, radca prawny Urzędu Marszałkowskiego woj. Mazowieckiego.
Szanse przepadły, gdyż transakcja nie doszła do skutku. Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie stwierdziło nieważność uchwały z powodu jej sprzeczności z art. 6 ustawy o obligacjach.
– Podobne stanowisko zajmują inne regionalne izby obrachunkowe – mówi Aneta Gęsiarz-Krasucka. – Można zrozumieć obawy RIO przed uwikłaniem samorządów w takie operacje finansowe. Ale trudno się pogodzić z faktem, że z braku środków na własny wkład finansowy wiele gmin i powiatów nie może wykorzystać środków unijnych.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie podzielił jednak stanowisko RIO i oddalił skargę województwa mazowieckiego. Uznał, że w sprawie ma zastosowanie tylko art. 6 ustawy o obligacjach. Zezwala on jednostkom samorządu terytorialnego na poręczanie zobowiązań wynikających z emisji obligacji. Tym samym nie mogą one udzielać emitentowi gwarancji transakcji zawieranych w związku z emisją obligacji. Nie mają do tego podstaw prawnych.
