Komisja Europejska nałożyła rekordowe kary za manipulowanie wskaźnikami LIBOR i EURIBOR

W związku z manipulowaniem wskaźnikami LIBOR oraz EURIBOR Komisja Europejska nałożyła rekordowe kary – zauważa adwokat.

Publikacja: 05.12.2013 08:30

Komisja Europejska nałożyła rekordowe kary za manipulowanie wskaźnikami LIBOR i EURIBOR

Foto: ROL

Wczoraj Joaquin Almunía, komisarz ds. konkurencji, ogłosił decyzję Komisji Europejskiej o nałożeniu rekordowych kar na sześć międzynarodowych instytucji finansowych w związku z manipulowaniem wskaźnikami międzybankowych stóp kredytowych: LIBOR dla jena, jego japońskiego odpowiednika TIBOR oraz EURIBOR.

Rekordowe kary

Kary nałożone w dwóch oddzielnych sprawach łącznie wyniosły ponad 1,71 mld euro. Najwyższą (725 mln euro) otrzymał Deutsche Bank, który uczestniczył zarówno w porozumieniach dotyczących EURIBOR, jak i LIBOR/TIBOR. Komisja ukarała także cztery inne międzynarodowe banki inwestycyjne: Société Générale (prawie 446 mln euro), Royal Bank of Scotland (ponad 391 mln euro), JPMorgan Chase oraz Citibank (odpowiednio około 80 mln oraz 70 mln euro). Komisja nałożyła także karę w wysokości 247 tys. euro na firmę brokerską RP Martin za udzielanie pomocy bankom oskarżonym o udział w zakazanym porozumieniu. Barclays i UBS zostały uznane także za winne uczestniczenia w nielegalnych porozumieniach. Komisja jednakże odstąpiła całkowicie od wymierzenia im kar, ponieważ jako pierwsze doniosły Komisji o nielegalnych praktykach. Kary w sprawach manipulacji EURIBOR oraz LIBOR są najwyższymi w historii nałożonymi przez KE w sprawach kartelowych. Dotychczas najwyższa wyniosła ok. 1,47 mld euro.

Co ciekawe, w sprawach LIBOR i EURIBOR Komisja zawarła ugodę z ukaranymi bankami. Te w zamian za obniżenie kary zdecydowały się uznać swoją odpowiedzialność za zarzucane im naruszenia unijnego prawa konkurencji. Ugody w sprawach kartelowych są coraz częstsze. Komisarz Almunía niedawno stwierdził, że w przyszłości Komisja będzie zawierała ugody nawet w połowie spraw kartelowych.

Kilka instytucji finansowych, które początkowo uczestniczyły w negocjacjach z Komisją, nie zdecydowało się jednak na ugodę. Oświadczenie Komisji wskazuje, że w stosunku do JP Morgan, HSBC oraz Crédit Agricole Komisja nadal prowadzi postępowanie w związku z podejrzeniem, że uczestniczyły w porozumieniu dotyczącym manipulacji EURIBOR. Crédit Agricole oraz JP Morgan publicznie stwierdziły, że nie uznają swojej odpowiedzialności w tej sprawie. Postępowanie toczy się także przeciwko firmie brokerskiej ICAP w odniesieniu do jej udziału w porozumieniach dotyczących manipulacji wskaźnikami LIBOR i EURIBOR. Można oczekiwać, że KE przedstawi im oficjalne zarzuty w przyszłym roku.

Nie są to zresztą jedyne sprawy przeciwko bankom, w których należy oczekiwać wiadomości z Brukseli. Komisja w tym roku rozpoczęła nowe postępowanie dotyczące manipulacji na rynku walut (FOREX) oraz w odniesieniu do wskaźnika LIBOR dla franka szwajcarskiego.

Postępowania w sprawach LIBOR dla yena, TIBOR oraz EURIBOR Komisja zainicjowała w 2011 r. Początkowo objęło ono wszystkie banki uczestniczące w ustalaniu wskaźnika. Decyzja Komisji potwierdza, że nie wszystkie brały udział w zakazanych porozumieniach.

Nietrafne przepisy

Z punktu widzenia prawa konkurencji sprawy LIBOR i EURIBOR nie są standardowe. W typowej sprawie kartelowej producenci ustalają pomiędzy sobą poziom cen lub dzielą się rynkami czy też klientami.

Z informacji ujawnionych przez Komisję oraz wcześniej przez amerykański Departament Sprawiedliwości, który też nałożył kary na instytucje finansowe w związku z ich udziałem w manipulowaniu wskaźnikami LIBOR oraz EURIBOR, wynika, że pracownicy kilku banków manipulowali zgłoszeniami szacowanych przez siebie międzybankowych stóp kredytowych. Na ich podstawie codziennie oblicza się średnią stopę LIBOR lub EURIBOR. Manipulacji dokonywano, by zwiększyć zyski z inwestycji na rynku instrumentów pochodnych (derywatyw), czyli takich, których wartość zależy od wartości innego instrumentu bazowego (w tym przypadku wskaźnika LIBOR, TIBOR czy EURIBOR). Zdaniem Komisji banki dzieliły się tajnymi informacjami dotyczącymi ich strategii inwestycyjnych oraz poziomów ich zgłoszeń, na podstawie których ustala się wskaźniki LIBOR, EURIBOR oraz TIBOR.

O ile tego rodzaju praktyki w sposób oczywisty naruszają regulacje dotyczące funkcjonowania rynków finansowych, o tyle zastosowanie do nich przepisów ochrony konkurencji jest mniej oczywiste.

CV

Dr Katarzyna Czapracka, adwokat, White & Case w Brukseli

Wczoraj Joaquin Almunía, komisarz ds. konkurencji, ogłosił decyzję Komisji Europejskiej o nałożeniu rekordowych kar na sześć międzynarodowych instytucji finansowych w związku z manipulowaniem wskaźnikami międzybankowych stóp kredytowych: LIBOR dla jena, jego japońskiego odpowiednika TIBOR oraz EURIBOR.

Rekordowe kary

Pozostało 93% artykułu
Opinie Prawne
Marcin J. Menkes: Ryzyka prawne transakcji ze spółkami strategicznymi
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Opinie Prawne
Iwona Gębusia: Polsat i TVN – dostawcy usług medialnych czy strategicznych?
Opinie Prawne
Mirosław Wróblewski: Ochrona prywatności i danych osobowych jako prawo człowieka
Opinie Prawne
Tomasz Pietryga: Święczkowski nie zmieni TK, ale będzie bardziej subtelny niż Przyłębska
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Opinie Prawne
Ewa Szadkowska: Biznes umie liczyć, niech liczy na siebie