Artykuł 11 ustawy o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (uppsa) ingeruje w niezawisłość sędziowską, bowiem ustalenia wydanego w postępowaniu karnym prawomocnego wyroku skazującego co do popełnienia przestępstwa wiążą sąd administracyjny. Pozornie poprawna jest, powszechnie stosowana, jego zawężająca wykładnia. Są sytuacje, gdy ustalenia wyroków karnych uniewinniających lub umarzających postępowanie nie mogą być pomijane przez sądy administracyjne.
Warto na wstępie przypomnieć, że sądy wydają wyroki w imieniu RP i że sprawują one wymiar sprawiedliwości. Nie do pogodzenia z zasadami praworządności byłaby sytuacja gdyby sąd administracyjny mógł uznać, że nie doszło do naruszenia przepisów podatkowych gdy wcześniej sąd karny wydał wyrok skazujący za naruszenie tych samych przepisów. Dlatego art. 11 uppsa zabezpiecza przed takimi potencjalnymi absurdami.
Czytaj więcej
Powszechnie przyjmuje się, że przestępstwem popełnianym przez urzędnika administracji podatkowej jest jedynie świadome działanie na szkodę skarbu państwa. Czyli np. wzięcie łapówki w zamian za odstąpienie od prawem przewidzianych czynności zmierzających do pobrania należnych państwu podatków. Jednak najwyższy czas aby doszło do publicznej świadomości, że urzędnicy popełniają każdego roku tysiące przestępstw na szkodę podatników i te przestępstwa muszą wreszcie być ujawniane i karane.
Literalnie treść przepisu wskazuje, że ma zastosowanie jedynie w ściśle określonym ciągu zdarzeń. Wtedy gdy organ wyda ostateczną decyzję określającą zaległość podatkową, którą podatnik zaskarżył do sądu administracyjnego i sąd ten nie rozpoznał jeszcze skargi, ale jednocześnie w sprawie tego naruszenia przepisów podatkowych, jako świadomego działania obywatela został skierowany akt oskarżenia do sądu karnego.
Sąd karny nie jest związany ustaleniami organów podatkowych, ponieważ uprawniony jest do samodzielnego dokonania ustaleń w sprawie, a w tym takich czy w ogóle doszło do naruszenia przepisów prawa podatkowego, czyli czy doszło do uszczuplenia w zapłacie danego podatku.
