Opinia prywatna to często składany przez strony dokument w postępowaniu cywilnym. Przykładem opinii prywatnych są m.in. opinie przedstawiające wyliczenie wysokości szkody w procesie odszkodowawczym, operaty szacunkowe (gdy w postępowaniu konieczne jest określenie wartości rynkowej nieruchomości), ekspertyzy techniczne (np. sporządzone przez rzeczoznawców budowlanych w sporach budowlanych), wyceny przedsiębiorstw, czy też inne opinie wymagające tzw. wiadomości specjalnych, np. dotyczące zasad działania określonego rynku.
Walor dowodowy
Mimo że powyższe opinie stanowią jedynie element stanowiska procesowego strony, a definitywne rozstrzygnięcie kwestii wymagających wiadomości specjalnych należy do biegłego sądowego, prywatne opinie odgrywają istotną rolę w wielu sporach. Na etapie postępowania zabezpieczającego odgrywają rolę środka uprawdopodobnienia roszczenia, w sprawach odszkodowawczych pozwalają określić wysokość roszczenia powoda, a w toku procesu mogą służyć jako podstawa do zakwestionowania opinii biegłego sądowego czy też opinii prywatnej przedstawionej przez stronę przeciwną.
Czytaj więcej
Niewiele jest sfer prawa i sądownictwa tak niejasnych dla naszych rodaków jak postępowanie dowodowe. Tymczasem rządzi nim jedna w gruncie rzeczy zasada: skuteczny jest każdy dowód, jeśli przekona do naszego stanowiska sędziego.
Do opinii prywatnych zaliczamy również opinie dotyczące prawa. Walor dowodowy takich opinii jest znacznie mniejszy niż opinii eksperckich dotyczących kwestii specjalistycznych (np. technicznych czy ekonomicznych). Podnosi się, że sąd nie powinien sugerować się stanowiskiem prawnym przedstawionym przez eksperta przybranego przez stronę, skoro obowiązkiem sądu jest znajomość przepisów prawa (łac. iura novit curia). Znacznie ważniejszą rolę będzie jednak pełnić opinia prywatna o prawie obcym (przez prawo obce rozumie się wszelkie normy prawne – niezależnie od źródła ich pochodzenia – faktycznie obowiązujące w państwie obcym).
Złożenie takiej opinii jest warte rozważenia, gdy spór jest rozpoznawany przez polski sąd powszechny, a prawem właściwym jest prawo państwa obcego. Najczęściej będą to spory dotyczące umów, w których zawarto klauzulę wyboru prawa innego niż polskie. W takiej sytuacji sąd jest zobowiązany nie tylko do ustalenia treści prawa państwa obcego, ale również do zastosowania dyrektyw interpretacyjnych obowiązujących w kraju, którego prawo stosuje. Opinia prywatna będzie stanowiła więc istotną wskazówkę dla sądu w celu stwierdzenia treści prawa obcego, zidentyfikowania problematycznych kwestii prawnych wymagających dalszego wyjaśnienia, czy też posłużenia się odpowiednią dyrektywą interpretacyjną. W związku z tym opinia prywatna o prawie obcym powinna znacznie ułatwić sędziemu analizę sprawy oraz przyczynić się do przyspieszenia jej rozpoznania.
