Ostatnio w mediach pojawia się coraz więcej informacji dotyczących projektowanej przez Ministerstwo Sprawiedliwości, kolejnej już gruntownej nowelizacji przepisów postępowania cywilnego. Jednym z najważniejszych rozwiązań ma być wprowadzenie w pierwszej fazie postępowania tzw. posiedzenia przygotowawczego oraz sporządzenie na nim planu rozprawy określającego dalszy sposób prowadzenia postępowania. W szczególności w zakresie czasu i sposobu przeprowadzenia poszczególnych dowodów. Zmiana ma w swoim założeniu usprawnić organizację postępowania i przez to umożliwić szybsze rozpoznanie sprawy.
Obecnie sposób organizacji i prowadzenia postępowania, w tym kolejność przeprowadzenia dowodów, w przeważającej mierze zależy od preferencji sędziego zajmującego się rozpoznaniem danej sprawy. Wydaje się, że obecnie większość sędziów rozpoznających sprawy cywilne rozpoczyna prowadzenie postępowania dowodowego od wezwania i przesłuchania wnioskowanych przez strony świadków. Niektórzy preferują jednak przeprowadzenie w pierwszej kolejności informacyjnego wysłuchania stron, wyznaczając pierwsze posiedzenie wyłącznie lub przede wszystkim w tym celu. Część sędziów wyznacza zaś pierwsze posiedzenie tylko i wyłącznie w celu zbadania możliwości polubownego zakończenia sprawy i ewentualnego skierowania jej do mediacji.
Wszystko w planie
W projektowanych przepisach jako zasadę przewidziano natomiast wyznaczenie przez sąd posiedzenia przygotowawczego, na którym obowiązkowe będzie stawiennictwo obydwu stron postępowania. Szczególnym rygorem ma być obwarowane niestawiennictwo powoda, a więc strony wszczynającej spór – w przypadku nieusprawiedliwionego niestawiennictwa sąd umorzy postępowanie, uznając, że powód nie jest zainteresowany popieraniem swoich żądań.
Termin takiego posiedzenia powinien przypadać nie później niż dwa miesiące po złożeniu odpowiedzi na pozew lub ostatniego pisma w sprawie, jeżeli na wczesnym etapie postępowania będzie miała miejsce wymiana większej liczby pism procesowych. Wcześniej sąd będzie miał bowiem m.in. możliwość zobowiązania stron do podania wszystkich twierdzeń i dowodów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy pod rygorem utraty ich powoływania w toku dalszego postępowania.
Celem posiedzenia przygotowawczego ma być zakończenie sporu bez potrzeby prowadzenia dalszych posiedzeń, a zwłaszcza bez potrzeby wyznaczania rozprawy. Ma to promować rozwiązanie sporu metodami polubownymi.
