Michał Szułdrzyński: Donald Tusk i Jarosław Kaczyński ogłaszają sukces. Obaj mają trochę racji

Zaletą wyborów samorządowych jest to, że to tak naprawdę zestaw różnych wyborów, więc każdy może ich wyniki interpretować po swojemu, ogłosić się zwycięzcą i wytknąć konkurentom, że dostali od wyborców żółtą lub czerwoną kartkę.

Co cieszy, a co martwi Donalda Tuska w wyniku wyborów samorządowych 2024?

Podczas wieczoru wyborczego Donald Tusk skupiał się na sukcesie Koalicji w wielkich miastach, szczególnie w Warszawie, gdzie Rafał Trzaskowski wygrał w pierwszej turze. Tego samego wieczoru Jarosław Kaczyński tryumfował, ciesząc się, że wyniki exit poll pokazały prowadzenie PiS w ogólnopolskim zestawieniu procentu głosów oddanych na jego partię w wyborach do sejmików.

Oczywiście moment po zamknięciu lokali wyborczych, gdy publikowane są wyniki badań exit poll, to czas, gdy partie usiłują nadać wydarzeniom korzystne dla siebie interpretacje. Ale później przechodzą do fazy analiz. Mówią o tym, co się udało, ale po cichu analizują, co poszło nie tak.

Donald Tusk w poniedziałek rano napisał w mediach społecznościowych, co Koalicji Obywatelskiej się udało, a co poszło nie tak. „Co cieszy? Systematyczne odrabianie strat: w 2018 siedem punktów, w 2023 pięć, dzisiaj – dwa. Rekordowe zwycięstwo w miastach. Przewaga w sejmikach. Co martwi? Demobilizacja, szczególnie wśród młodych, porażka na wschodzie i na wsi. Wniosek dla nas? Nie marudzimy! Do roboty!”.

Dlaczego Koalicja Obywatelska musi pomyśleć, jak zmobilizować swoich wyborców przed wyborami europejskimi i prezydenckimi?

Faktem jest, że Koalicja 15 października nie zmobilizowała wyborców, którzy pół roku temu dali jej zwycięstwo. Frekwencja wśród młodych była znacznie gorsza. Wielu młodych na przykład studiuje czy podjęło pracę poza rodzinną miejscowością i nie zapisało się jeszcze do komisji wyborczych w miejscu zamieszkania. Ale – jak zauważył Marek Migalski – to wcale nie jest zła wiadomość dla nowej koalicji. Duża część wyborców uznała, że dobrze zagłosowali 15 października, więc nie ma potrzeby głosować znowu, skoro sprawy idą w dobrym kierunku. Paradoksalnie zatem Koalicja Obywatelska mogła paść ofiarą satysfakcji własnych wyborców.

Ryzykiem tu jest oczywiście konieczność zmobilizowania wyborców na wybory europejskie i prezydenckie. Ale to rządząca koalicja ma tu większe rezerwy niż PiS. Bo i on zmobilizował część wyborców z 15 października. Właściwie można stwierdzić, że na te wybory poszły wyłącznie twarde i wierne elektoraty każdej z partii, które chciały za wszelką cenę oddać głos na swoich ulubieńców.

Dlaczego PiS udało się wygrać wyścig do sejmików mimo utraty wpływu na media publiczne?

Odwrotnie niż KO, PiS nie uzyskał nic w dużych miastach. Tylko w trzech miastach wojewódzkich kandydaci PiS weszli do drugiej tury. W pozostałych nominaci PiS albo zajęli dalsze miejsca, albo, jak w Warszawie, co prawda osiągnęli drugi wynik, ale głosowanie rozstrzygnęło się w pierwszej turze z powodu przytłaczającego poparcia, jakie dostali konkurenci partii Jarosława Kaczyńskiego.

Czytaj więcej

Opinie polityczno - społeczne

Wybory samorządowe, a jednak partyjne

Choć lekką przewagę zyskały formacje demokratyczne, prawicy lekceważyć nie można. Wciąż jest silna siłą swojego elektoratu. I będzie jeszcze długo.

Ale paradoksalnie PiS musi przemyśleć to, jak udało się tej partii utrzymać poparcie w wyborach do sejmików w porównaniu z poparciem do Sejmu jesienią. Po 15 października Jacek Kurski napisał długą analizę, z której wynikało, że PiS musiał oddać władzę, ponieważ TVP za mało propagandowo starała się wesprzeć obóz Jarosława Kaczyńskiego. Teraz ludzie PiS zostali z TVP wyrzuceni, partia Kaczyńskiego ma znacznie mniej możliwości kupowania sympatii przez spółki Skarbu Państwa itp. A mimo to procentowe poparcie w najbardziej politycznych wyborach – do sejmików – pokazuje, że PiS trzyma się mocno. Może więc propaganda telewizji Kurskiego PiS znacznie bardziej szkodziła, niż pomagała? Może zamiast pchać się do zdjęcia obok Jarosława Kaczyńskiego, Kurski powinien się schować w mysiej dziurze?