Na co zasługuje Polska?

Do gabinetu Donalda Tuska wchodzi piarowiec. – Mam, panie premierze! – woła od samych drzwi. – Przypomnijmy hasło wyborcze Platformy z 2005 r. Pamięta pan? 3x15! Proszę policzyć: 3x15=45. Ustalmy najwyższą stawkę PIT na 45 proc., w budżecie będzie więcej pieniędzy, a my będziemy się mogli pochwalić, że spełniamy przedwyborcze obietnice – kwituje zadowolony.

Ta krążąca ostatnio w Internecie anegdota doskonale oddaje sytuację, w jakiej znalazła się po wyborach Platforma Obywatelska. Opinii publicznej nie będą wciąż ekscytować kolejne wyskoki Janusza Palikota – w końcu i wyborcy, i media przypomną sobie, że Bronisław Komorowski i jego partia zapowiedziały w ciągu 500 dni realizację swoich obietnic wyborczych. I tych nowszych, i tych starszych – sprzed wyborów 2007 roku.

[srodtytul]Plan cudu gospodarczego[/srodtytul]

Zastanówmy się więc, co już zrealizowano, czego nie ruszono w ogóle, a co zablokował Lech Kaczyński. Rozważmy, jakie reformy teraz – posiadając już pełnię władzy – Donald Tusk gotów będzie przeprowadzić.

Warto przypomnieć, że w 2007 roku premier – w obecności dziennikarzy – złożył podpis pod zestawem dziesięciu obietnic pod wspólnym tytułem "Polska zasługuje na cud gospodarczy". Jednak pierwszy rok swoich rządów – podczas którego każdej nowej ekipie zazwyczaj najłatwiej zabrać się za reformy – Platforma całkowicie zmarnowała. I trudno tu zrzucać winę na Lecha Kaczyńskiego, bo śp. prezydentowi nie dano okazji do częstego korzystania z weta.

Kaczyński zatrzymał tylko trzy ustawy: medialną, o ustroju sądów powszechnych oraz o komercjalizacji i prywatyzacji (m.in. zmieniającą ustawę kominową). A co konkretnie stało się z dziesięcioma obietnicami sygnowanymi osobiście przez Tuska?

[srodtytul]Sieć autostrad w budowie[/srodtytul]

Punkt pierwszy mówił: "Przyspieszymy i wykorzystamy wzrost gospodarczy". Obietnica oczywiście nie została spełniona, choć tu Platforma Obywatelska może z dość czystym sumieniem tłumaczyć się kryzysem.

Punkt drugi: "Radykalnie podniesiemy płace dla budżetówki, zwiększymy emerytury i renty". Tę obietnicę można uznać za częściowo spełnioną – rzeczywiście wzrastają pensje sfery budżetowej i nauczycieli, choć tych ostatnich dziwnym zbiegiem okoliczności dopiero w roku wyborczym. Natomiast wysokość emerytur – szczególnie tych wypłacanych na podstawie zreformowanego systemu emerytalnego – jest wciąż porażająco niska.

"Wybudujemy nowoczesną sieć autostrad, dróg ekspresowych, mostów i obwodnic" – to punkt trzeci. W marcowym podsumowaniu dwóch i pół roku swych rządów Donald Tusk chwalił się, że Polska jest największym w tej chwili placem budowy dróg w Europie. Trudno jednak nie zadawać sobie pytania, czy po trzech latach sprawowania władzy przez PO można uznać obietnicę "zbudowania sieci autostrad" za zrealizowaną lub choćby bliską realizacji.

[srodtytul]Zaginiony liniowy[/srodtytul]

Punkt czwarty: "Zagwarantujemy bezpłatny dostęp do opieki medycznej i zlikwidujemy NFZ". Trudno się oprzeć wrażeniu, że w tej dziedzinie Platforma o sukcesie mówić nie może. NFZ jak istniał, tak istnieje. Mało tego – w kampanii prezydenckiej kandydat PO wyparł się jednego z elementów reformy: pomysłu prywatyzacji szpitali. A bezpłatna służba zdrowia jak kulała, tak kuleje. Choć tu – podobnie jak przy punkcie pierwszym – Tusk może tłumaczyć się czynnikami niezależnymi od swojego rządu, bo część reformy systemu ochrony zdrowia zawetował Lech Kaczyński.

"Uprościmy podatki – wprowadzimy podatek liniowy z ulgą prorodzinną, zlikwidujemy ponad 200 opłat urzędowych" – tę obietnicę PO wpisała pod numerem 5. Ta deklaracja partii o liberalnych korzeniach, przywiązującej wyjątkową wagę do zdrowej gospodarki, wydawała się jednym z priorytetów. I co? Obietnica nie tylko nie została spełniona, lecz wyraźnie złamana. Donald Tusk o podatku liniowym całkiem zapomniał, a istniejących podatków nie uprościł. Mało tego: właśnie zapowiedział ich podwyżkę.

[srodtytul]Powroty tylko kryzysowe[/srodtytul]

Punkt szósty głosił: "Przyspieszymy budowę stadionów na Euro 2012". Trudno ocenić jego realizację, bo choć stadiony rzeczywiście powstają, to być może w tym samym tempie budowano by je także bez obietnic Platformy.

Natomiast na pewno udało się rządowi Donalda Tuska spełnić siódmą obietnicę: "Szybko wypełnimy naszą misję w Iraku". A jak premier i prezydent się postarają, to spełnią także obietnicę rzuconą podczas kampanii prezydenckiej (gdy zastrzelono polskiego żołnierza w Afganistanie) – i zakończą misję afgańską.

"Sprawimy, że Polacy z emigracji będą chcieli wracać do domu i inwestować w Polsce" – napisano pod numerem ósmym. Kryzys, który uniemożliwił Platformie realizację punktu pierwszego, mógł okazać się sojusznikiem, gdy chodzi o tę obietnicę. Polacy wracali do kraju, gdy na Zachodzie tracili pracę, jednak nie były to powroty masowe. I niemal na pewno nie mają one nic wspólnego z rządowym programem "PLan na powrót" czy ze stroną internetową [link=http://www.powroty.gov.pl]www.powroty.gov.pl[/link].

[srodtytul]Składki sześciolatków[/srodtytul]

Dziewiąta obietnica to "Podniesiemy poziom edukacji i upowszechnimy Internet". Trudno wskazać działania, które służyłyby realizacji tego punktu. Najbardziej nagłośniona zmiana w systemie edukacji – obniżenie wieku szkolnego i posłanie sześciolatków do szkoły – miała na celu przede wszystkim nie podniesienie poziomu edukacji dzieci, ale (jak całkiem oficjalnie nawet tłumaczyli przedstawiciele rządu) spowodowanie, że o rok wcześniej podejmą pracę i wcześniej zaczną płacić składki na utrzymanie rosnącej rzeszy emerytów. Natomiast zmiany w programie nauczania, szczególnie polskiego (czytanie wielu wielkich dzieł literatury tylko we fragmentach) czy historii (zmniejszenie liczby lekcji tego przedmiotu o 40 proc.) z pewnością nie podniosą poziomu kształcenia.

W ostatnim punkcie, dziesiątym, Platforma zapowiadała: "Podejmiemy rzeczywistą walkę z korupcją". Jeśli za próbę jej realizacji uznać działalność urzędu minister Julii Pitery, to w tej dziedzinie rząd Tuska poniósł totalną porażkę. Centralnego Biura Antykorupcyjnego wprawdzie nie zlikwidowano, ale po usunięciu z tej instytucji Mariusza Kamińskiego i jego ludzi trudno nie zauważyć, że aktywność tej instytucji wyraźnie się zmniejszyła.

[srodtytul]Konstytucja niezmienna[/srodtytul]

Jak więc wypada całościowy bilans realizacji przedwyborczych obietnic, które swoim podpisem miał gwarantować Donald Tusk? Moim zdaniem – fatalnie. Z dziesięciu deklaracji tylko jedną można uznać za w pełni zrealizowaną. Pięć obietnic spełniono w części lub były na tyle niekonkretne, że trudno to ocenić. Cztery pozostałe pozostały wyłącznie na papierze.

Jeszcze gorzej wypada bilans realizacji obietnic rządu Donalda Tuska, zawartych w jego exposé z 23 listopada 2007 r. Według różnych szacunków premier złożył w nim od 70 do 140 różnych deklaracji. "Naczelną zasadą polityki finansowej mojego rządu będzie stopniowe obniżanie podatków i innych danin publicznych" – to tylko jedna z nich.

W kontekście prac nad nową, trzecią już, ustawą medialną warto przypomnieć zawartą w exposé obietnicę odpolitycznienia nadzoru nad mediami publicznymi i zarządzania nimi.

Co gorsza, po exposé Donald Tusk wcale nie przestał składać nowych obietnic. Przeciwnie, 100 dni rządu uczcił konferencją, na której przedstawił plany, jakie będzie chciał realizować w ciągu kolejnych 300 dni rządu. Powtórzył wtedy obietnicę pracy nad podatkiem liniowym i jednomandatowymi okręgami wyborczymi.

Natomiast dwulecie swego rządu Donald Tusk uczcił imprezą, na której zamiast przeglądu obietnic zapowiedział zmianę konstytucji. I choć od tamtej deklaracji minęło już osiem miesięcy, nawet nie powstała w Sejmie komisja konstytucyjna, która przygotowałaby odpowiednie projekty zmian ustrojowych, mimo że jej powstanie Platforma ogłosiła już w lutym.

[srodtytul]Agresja ograniczona[/srodtytul]

Jakimi dokonaniami może więc się pochwalić Platforma? Gdy w marcu tego roku, tuż przed katastrofą smoleńską, premier został zmuszony przez Lewicę do przedstawienia bilansu swych dwuipółletnich rządów, jako swe sukcesy wskazał… sprawy zagraniczne i poprawę atmosfery politycznej w kraju. "W ciągu tych dwóch lat – a ponad rok to ciężki kryzys, jeden z najcięższych w historii światowej, europejskiej gospodarki – Polacy zrozumieli, postawili na władzę i taki typ zachowań społecznych, który ograniczył konflikty, agresję i kłótnie do absolutnego minimum".

Zachowanie Janusza Palikota, Stefana Niesiołowskiego czy Kazimierza Kutza podczas kampanii prezydenckiej w maju i czerwcu tego roku nadają nawet i tej – niekonkretnej – deklaracji groteskowe znaczenie. Zresztą w marcu, podkreślając wagę słów o narodowej zgodzie, Donald Tusk sam mówił do opozycji: "Jeśli tego nie zrozumiecie, wyginiecie jak dinozaury".

[srodtytul]Premier kupuje czas[/srodtytul]

Oczywiste jest, że wszystkie partie, walcząc o władzę, dużo obiecują – zazwyczaj więcej, niż mogą dokonać. Nie oznacza to jednak, że o realizację owych obietnic nie należy pytać i nie należy z nich rozliczać.

Liderzy Platformy Obywatelskiej, mówiąc o swojej partii, często używają słowa "projekt". W najbliższych miesiącach będziemy mogli się przekonać, czy słowo to oznacza tylko dążenie do władzy i zajęcie wszystkich najważniejszych stanowisk w państwie, czy stoi za nim chęć zmieniania Polski. 6 sierpnia na pięcioletnią kadencję prezydenta zostanie zaprzysiężony wiceprzewodniczący Platformy Bronisław Komorowski. PO, mając pełnię władzy oraz dość słabego i spolegliwego koalicjanta, może nareszcie zacząć zrealizować swe projekty i obietnice.