Chiny mogą uniknąć kryzysu

Rz: Przez polski sektor bankowy od kilku lat przetacza się kolejna fala konsolidacji. Czy jest tu miejsce na bank o tak ograniczonej skali działalności jak HSBC, który w 2011 r. wycofał się w Polsce z bankowości detalicznej?

HSBC jest obecny w około 80 krajach, ale tylko w nielicznych jest dużym graczem. To nie przeszkadza nam być jednym z największych banków na świecie. Taki mamy model działalności, że na większości rynków ograniczamy się do biznesu,  na którym znamy się najlepiej, czyli finansowania handlu i innych form wspierania spółek prowadzących transgraniczną działalność. Na tym chcemy się koncentrować także w Polsce. To jest bowiem rynek, który naszym zdaniem będzie się rozwijał, dlatego też będziemy inwestowali w nasz biznes w Polsce w ciągu kilku kolejnych lat.

Sądzi pan, że formuła banku uniwersalnego, który zajmuje się każdym rodzajem bankowości, to przeżytek?

Nie wydaje mi się.  Wciąż jest na świecie wiele banków uniwersalnych. My też w niektórych krajach, np. Wielkiej Brytanii i Hongkongu, zajmujemy się wszelkimi rodzajami bankowości, z detaliczną włącznie. I ten model sprawdza się tam bardzo dobrze.

Działalność HSBC w części krajów Europy nadzoruje pan od niedawna, wcześniej pracował pan w Chinach, skąd ostatnio dociera coraz więcej niepokojących wieści. Czy spowolnienie w chińskiej gospodarce jest poważnym problemem?

Chiny doświadczyły nieprzerwanego okresu wzrostu. Sądzimy, że rząd nadal nadzoruje gospodarkę

Publikowany przez HSBC i Markit Economics indeks PMI faktycznie pokazuje, że od dwóch miesięcy spada aktywność w chińskim przemyśle. Ale to są dane miesięczne, a więc dość zmienne i obciążone sezonowymi efektami. Patrząc z nieco szerszej perspektywy, spodziewamy się, że chiński PKB wzrośnie w tym roku o około 7,4 proc., a w przyszłym o 7,7 proc. Nawet jeśli to nieco mniej niż w poprzednich latach, to na tle innych gospodarek Chiny wciąż rozwijają się w dobrym tempie. Poza tym inflacja jest w tym kraju stabilna, więc władze mają możliwość pobudzenia popytu, jeśli zajdzie taka potrzeba.

Tyle że ostatnio władze raczej starały się ograniczać podaż kredytów, bo gorączka kredytowa zaczęła budzić obawy o stabilność sektora finansowego.

Chiński sektor finansowy wyraźnie się w ostatnich latach zmienił. Jeszcze niedawno dostawcami kredytów były głównie państwowe banki. Dziś spory udział w finansowaniu spółek ma tzw. szara strefa bankowa, jak określa się zbiorczo wiele różnych form kredytowania. To efekt tego, że chińskie banki były  skupione na pewnych sektorach, a na innych nie. Ta szara strefa jest mniej przejrzysta niż oficjalny sektor bankowy, stąd obawy, że niektóre instytucje mogły finansować wątpliwe projekty. Ale nie wydaje mi się, żeby rozwój chińskiego sektora finansowego znacznie odbiegał od tego, co miało miejsce na dojrzałych dziś rynkach. Na przykład w USA około 80 proc. kredytu pochodzi z rynku kapitałowego, a nie z banków. Zresztą chińskie władze rozumieją zagrożenia związane z szarą strefą i starają się ją uregulować, chociaż jednocześnie zdają sobie sprawę, że pełni ona ważną funkcję w gospodarce.

Czy na pewno władze mają nad tym kontrolę? I, szerzej, czy mają tak dużą kontrolę nad tym, co się dzieje w gospodarce, jak powszechnie zdają się zakładać ekonomiści? To założenie widać w dużej  zbieżności ich prognoz dla Chin z prognozami oficjalnymi.

Mogę komentować tylko nasze prognozy. HSBC powstał w Chinach w 1865 r., więc mamy spore doświadczenie w analizowaniu chińskiej gospodarki. Łatwo zauważyć, że historycznie Chiny doświadczyły nieprzerwanego okresu wzrostu. Sądzimy, że rząd nadal bacznie nadzoruje gospodarkę, także w obecnym, pełnym wyzwań okresie.