Trudno ominąć kalendarz polityczny, jeśli chcemy być skuteczni

[b]Rz: Komisja Europejska zarzuca Polsce, że nie reformujemy finansów publicznych. Czy rząd nie reformuje finansów ze względu na przeszkody polityczne, bo tłumaczy, że największą barierą jest prezydent? [/b]

[b]Michał Boni:[/b] Nie jesteśmy uwikłani w polityczne bariery, tylko chcemy być skuteczni.

A to można mierzyć na trzy sposoby: czy działania poprawią bieżącą sytuację, czy można je wdrożyć przy niezgodności instytucjonalnej między prezydentem a rządem (delikatnie to nazywając) oraz czy istnieją warunki do spokojnej debaty publicznej i przedstawienia wszystkich argumentów, jeśli mówimy o poważnych, długofalowych zmianach dotyczących wielu osób. Rządowi nie brakuje odwagi, nie jest kunktatorski i nie jest tak, że nie chce reformować, negując opinie ekonomistów i przeciwko dobru społecznemu.

My chcemy reformować, ale skutecznie. Tak jak to było w sprawie ograniczenia możliwości nagminnego korzystania z wcześniejszych emerytur. Przez dziesięć lat żaden rząd nie dawał sobie z tym rady, a rząd Tuska to zrobił i to daje oszczędności prawie 30 mld w perspektywie 15 – 20 lat. Poza tym nie ma już wielu mechanizmów, które, zmienione, prawie natychmiast dałyby pozytywne zmiany w finansach publicznych. Zmiany w KRUS, systemie emerytalnym mundurowych czy dotyczące wieku emerytalnego (gdzie efekty i tak będą za lata) należy wprowadzać powoli i etapami. Prezydent pokazał, że trudno przyjmuje propozycje rządu. Dodatkowo trudno jest prowadzić poważną debatę polityczną, jeśli scena publiczna i tabloidalne media nieustannie tropią rozwiązania, nad jakimi pracuje rząd.

[b]Tropią?[/b]

Tak, bo nie chcą spokojnie prezentować racji, argumentów, korzyści, tylko wyławiają sensacje: kto będzie przeciwko, komu co się zabierze. Podsycają napięcia, o które tym łatwiej, im bliżej do kampanii wyborczych. A każde zawołanie „chcą nam zabrać” trafia na bardzo podatny grunt szczególnie przy spowolnieniu gospodarczym.

[b]Więc co: czekamy na lepsze czasy?[/b]

Nie. Przygotowujemy rozwiązania – pracując nad nimi studialnie. Zderzenie kalendarza politycznego i merytorycznego jest problemem wielu krajów. Dwa tygodnie temu rozmawiano o tym na forum OECD. O tym mówili Niemcy, Meksykanie, Brazylijczycy, Rosjanie. To dlatego jednak należy inteligentnie, w imię długofalowej strategii i skuteczności, łączyć te dwie agendy: reform i polityczną.

Trzeba pracować nad rozwiązaniami, ale to nie powinno być tylko proste podnoszenie podatków czy cięcie wydatków. Trzeba szukać oszczędności długofalowych i budować podstawy rozwoju. Potrzebne jest lepsze zarządzanie, przeniesienie części wydatków publicznych poza budżet czy lepsze adresowanie wydatków, o czym mówi ostatni raport Banku Światowego. To na przykład stworzenie możliwości emisji obligacji przez Krajowy Fundusz Drogowy czy Agencję Rozwoju Przemysłu. W ten sposób zaoszczędziliśmy w budżecie kilkanaście (na razie) miliardów złotych, a nie zamknęliśmy gospodarce drogi do pieniędzy prorozwojowych. Ciągle szukamy takich niekonwencjonalnych metod.

[b]Ale te prowadzą do zwiększenia długu publicznego?[/b]

Tak, i dlatego tak ważne jest zwiększenie prywatyzacji. I gdy spojrzy się na całość zmian, to nie powinno się cieszyć, a robi to część środowisk politycznych i mediów (wbrew polskiej racji stanu), że nie wszystkie próby prywatyzacyjne się udają.