Lekarze: trzeba nas lepiej chronić

Medycy chcą lepszej ochrony przed agresją pacjentów i większej autonomii przy wyborze terapii

Aktualizacja: 17.12.2008 04:59 Publikacja: 17.12.2008 04:04

?Lekarze skarżą się, że najczęściej narażeni są na ataki ze strony pacjentów na izbach przyjęć i w p

?Lekarze skarżą się, że najczęściej narażeni są na ataki ze strony pacjentów na izbach przyjęć i w pogotowiu ratunkowym

Foto: Rzeczpospolita, dp Dominik Pisarek

Lekarze uznali, że prawa, które im przysługują, rozrzucone po różnych aktach prawnych, trzeba zebrać w jednym miejscu. Wczoraj w Krakowie ogłosili Kartę praw lekarza.

– Istnieje Karta praw pacjenta, a częściej mówi się o obowiązkach medyków niż o ich uprawnieniach – wyjaśnia Marcin Mikos z Polskiego Towarzystwa Prawa Medycznego, które wraz z krakowskim samorządem lekarskim i Katedrą Prawa UJ opracowało dokument.

Autorzy karty wskazują, jakie sytuacje nie są odpowiednio regulowane przez prawo. – Lekarze, zwłaszcza w pogotowiu czy na oddziałach ratunkowych, bardzo często padają ofiarą agresji ze strony pacjentów. Pacjenci i ich rodziny bywają zdenerwowani, zdarza się, że są pod wpływem alkoholu – mówi „Rz” Konstanty Radziwiłł, prezes Naczelnej Izby Lekarskiej.

Według autorów karty z agresją spotyka się od kilkunastu do nawet 40 proc. medyków – zależnie od środowiska, w którym pracują. Dlatego powinni mieć taką samą ochronę jak funkcjonariusze publiczni. Co by to dało? Gdy ktoś narusza nietykalność osobistą „zwykłego” człowieka, prokurator bada przede wszystkim, do jak poważnych obrażeń doszło. Gdy zaatakowany zostaje funkcjonariusz publiczny, to za sam atak grożą nawet trzy lata więzienia.

– Obowiązki mamy takie same jak funkcjonariusze publiczni. Powinniśmy też mieć takie same prawa – uważa Jolanta Orłowska-Heitzman, naczelny rzecznik odpowiedzialności zawodowej lekarzy.

To niejedyne trudne sytuacje, przed którymi staje lekarz. Chociaż, zgodnie z przepisami, ma prawo i obowiązek leczyć pacjenta zgodnie z najnowocześniejszymi wskazaniami sztuki medycznej, to w praktyce często staje wobec faktu, że jeśli chce choremu zaproponować nowoczesne leczenie, to ten musi za nie zapłacić. Lekarz musi też się kierować wskazaniami administracyjnymi ustalonymi przez Narodowy Fundusz Zdrowia czy dyrekcję szpitala.

– Między tymi racjami, administracji i autonomii decyzji, musi być równowaga. Im bardziej autonomiczne decyzje lekarz podejmuje, tym lepiej dla pacjenta – uważa Radziwiłł.

Jak zwiększyć autonomię lekarza? Na to gotowej recepty nie ma. Tym bardziej że zmienił się już „patriarchalny” stosunek do chorych. Mają oni prawo podejmować decyzje dotyczące swojej terapii. Lekarz ma im w podejmowaniu decyzji pomagać.

I tu od razu pojawiają się problemy. Czy lekarz może odmówić wykonania jakiegoś zabiegu, mimo że żąda go pacjent? Powinien kierować się wolą chorego, ale i zasadami sztuki medycznej.

Trudne sytuacje zdarzają się niemal codziennie. Na przykład, gdy kobieta żąda w czasie porodu wykonania cesarskiego cięcia. – To zabieg o poważnych konsekwencjach. Trzeba rozważyć razem z pacjentką wszelkie za i przeciw – mówi Jolanta Orłowska-Heitzman.

Lekarze stykają się też z sytuacjami, gdy pacjenci z powodów religijnych odmawiają zgody na transfuzję krwi. Nie zgadzają się na potrzebne im operacje, nie chodzą na nieprzyjemne, ale niezbędne, badania. – Mimo wszystko lekarz nie może odmówić takiej osobie pomocy. Może odesłać ją do innego medyka, jeśli oceni, że wyczerpały się jego możliwości terapeutyczne. Ale nie zawsze jest to możliwe – przyznaje Radziwiłł.

Trwają prace nad „testamentem życia”, w którym pacjenci mieliby określać (na wypadek utraty świadomości), jakie rodzaje zabiegów wolno im wykonywać. – Przytomnego pacjenta pytamy przed zabiegiem, czy zgadza się na operację. Tak samo każdy powinien móc określić, czy np. zgadza się na podłączenie do respiratora. Powinno się to respektować, nawet jeśli chory będzie nieprzytomny – tłumaczy Radziwiłł. – Takie sytuacje nie zdarzają się często, ale warto o nich dyskutować.

Jego zdaniem od tak wyrażonej zgody powinny obowiązywać wyjątki, ale ściśle zdefiniowane przez prawo.

Ochrona zdrowia
Szpitale toną w długach. Czy będą ograniczać liczbę pacjentów?
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Ochrona zdrowia
Podkomisja Kongresu USA orzekła, co było źródłem pandemii COVID-19 na świecie
Ochrona zdrowia
Rząd ma pomysł na rozładowanie kolejek do lekarzy
Ochrona zdrowia
Alert na porodówkach. „To nie spina się w budżecie praktycznie żadnego ze szpitali”
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Ochrona zdrowia
Pierwsze rodzime zakażenie gorączką zachodniego Nilu? "Wysoce prawdopodobne"