Homeopatia: lek czy placebo

Urząd bada skargi dotyczące homeopatii. Jedną zgłosili zwolennicy tej metody, drugą przeciwnicy

Publikacja: 10.07.2011 20:43

Homeopatia: lek czy placebo

Foto: Fotorzepa, MW Michał Walczak

Czy homeopatyczne substancje to leki? Czy lekarzom wolno zakazać ich stosowania? Na te pytania chce odpowiedzieć Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Naczelna Izba Lekarska od lat walczy z homeopatią jako metodą "nieopartą na dowodach naukowych" i sprzeczną z zasadami etyki lekarskiej. Poskarżyli się na nią producenci leków skupieni w Izbie Gospodarczej Farmacja Polska.

– Naczelna Rada Lekarska nie może wykorzystywać swojej pozycji, by zakazywać lekarzom wykorzystywania swojej wiedzy dotyczącej homeopatii – podkreśla Ewa Wojciechowska, prezes Polskiego Towarzystwa Homeopatii Klinicznej. Twierdzi, że przed sądami lekarskimi toczą się sprawy o naruszenie zasad etyki przez lekarzy, którzy stosowali tę metodę.

– Nie znam żadnej takiej sprawy – odpowiada Maciej Hamankiewicz, szef samorządu medycznego. I zaznacza: – UOKiK popełnił olbrzymi błąd, włączając się w ocenę sprawy, która dotyczy decyzji lekarzy, ich relacji z pacjentami, skuteczności leków. Moim zdaniem postąpił nieroztropnie.

– UOKiK nie ma kompetencji do oceniania, na jakich zasadach homeopatia powinna być stosowana przez lekarzy – zastrzega rzeczniczka tej instytucji Małgorzata Cieloch.

Jeszcze większe emocje budzi druga skarga, jaką ocenia urząd – dotyczy samej istoty sporu o homeopatię. Lekarz z Lublina prof. Andrzej Gregosiewicz poskarżył się, że nazywanie popularnego oscilococcinum "lekiem homeopatycznym" narusza prawa konsumenta do rzetelnej informacji. Jego zdaniem substancja lekiem nie jest, bo nie przechodzi przez wymagane dla leków badania kliniczne potwierdzające jej skuteczność, a konsumenci, którzy kupują preparaty w aptekach, są wprowadzani w błąd.

Producent oscilococcinum, firma Boiron, podkreśla, że jest on oznaczony zgodnie z prawem farmaceutycznym: polskim i unijnym. To prawo mówi, że leki homeopatyczne przechodzą inną procedurę rejestracji niż tradycyjne.

– Oczywiście, że w odniesieniu do homeopatii można używać określenia "lek" – uważa Wojciechowska. – Wydaje się go z przepisu lekarza, ma działanie terapeutyczne, często porównywalne z lekami konwencjonalnymi.

Jeśli jednak UOKiK uzna, że naruszone zostały zasady wolnej konkurencji, zobowiąże  firmę czy instytucję do zaprzestania tych praktyk i może nałożyć na nią karę finansową. Poza tym ma prawo nakazać np. zmianę oznaczeń na produkcie, a w niektórych wypadkach nawet wycofać go z rynku.

– My nie tworzymy alternatywy dla medycyny głównego nurtu, raczej dokładamy do niej swoją niewielką cegiełkę – broni tej metody Wojciechowska.

– Wiara w homeopatię obraża ludzką inteligencję – komentuje Hamankiewicz. – Ludzkie doświadczenie, jak też zasady chemii i fizyki zaprzeczają, by woda, która zetknie się z jakąś substancją, przejmowała jej właściwości. Nie przejmuje. Problem też w tym, że te nieszkodliwe substancje, połączenie cukru z wodą, są horrendalnie drogie. Wielu chorych wykupuje je zamiast tradycyjnych leków, bo są błędnie przekonani, że coś, co jest drogie, na pewno jest też skuteczne.

Zwolennicy homeopatii uważają, że o jej skuteczności świadczą nie tylko popularność i zaufanie pacjentów. – Coraz częściej potwierdzają ją badania kliniczne – dodaje Wojciechowska. Jej zdaniem w Polsce producentom leków homeopatycznych bardzo trudno takie badania przeprowadzić. – Niewielu jest naukowców, którzy wbrew opinii swojego środowiska zgodzą się uczestniczyć w takich badaniach – tłumaczy.

– Nie walczymy z homeopatią, wskazujemy jej prawdziwe znaczenie – mówi Hamankiewicz. – Medycyna zna pojęcie efektu placebo, gdy po podaniu obojętnej substancji, na skutek sugestii, poprawia się stan pacjenta.

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów kontra weterynarze i farmaceuci

UOKiK prowadził już postępowania przeciw samorządom zawodowym, do których przynależność jest obowiązkowa, na przykład ukarał w 2005 r. Izbę Weterynaryjną w Poznaniu, która ustaliła jednakowy w regionie cennik za leczenie zwierząt. Nakazał jej zaprzestanie tych praktyk i zapłacenie 13,3 tys. zł.

Samorząd aptekarzy w Wielkopolsce w 2006 r. został ukarany (25 tys. zł i zaprzestanie tych praktyk), bo nakazał wszystkim farmaceutom sprzedawanie leków w aptekach po cenach maksymalnych, ustalanych przez Ministerstwo Zdrowia (w tej chwili taki przepis jest w ustawie farmaceutycznej).

Czy homeopatyczne substancje to leki? Czy lekarzom wolno zakazać ich stosowania? Na te pytania chce odpowiedzieć Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Naczelna Izba Lekarska od lat walczy z homeopatią jako metodą "nieopartą na dowodach naukowych" i sprzeczną z zasadami etyki lekarskiej. Poskarżyli się na nią producenci leków skupieni w Izbie Gospodarczej Farmacja Polska.

Pozostało 91% artykułu
Ochrona zdrowia
Szpitale toną w długach. Czy będą ograniczać liczbę pacjentów?
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Ochrona zdrowia
Podkomisja Kongresu USA orzekła, co było źródłem pandemii COVID-19 na świecie
Ochrona zdrowia
Rząd ma pomysł na rozładowanie kolejek do lekarzy
Ochrona zdrowia
Alert na porodówkach. „To nie spina się w budżecie praktycznie żadnego ze szpitali”
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Ochrona zdrowia
Pierwsze rodzime zakażenie gorączką zachodniego Nilu? "Wysoce prawdopodobne"