[b]Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego po raz pierwszy zostało ustanowione w latach 70. między nieżyjącą już moją matką a SBM. Po raz drugi z ojcem w 1997 r., a po jego śmierci (w 2001 r.) – 17 czerwca 2004 r. ze mną. W sierpniu 2007 r. wystąpiłem do spółdzielni z wnioskiem o przekształcenie tego prawa w odrębną własność.
W styczniu 2009 r. spółdzielnia poinformowała mnie o terminie podpisania aktu notarialnego, nakazując zapłacenie 7 proc. VAT w związku z uzyskaniem przeze mnie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu 17 czerwca 2004 r. Czy muszę zapłacić ten podatek?[/b]
[b]Na pytanie odpowiada - Tomasz Pabiański, menedżer w Dziale Doradztwa Podatkowego Pricewaterhouse-Coopers.[/b]
Kwestią problematyczną jest ustalenie, czy czynność ustanowienia na pana rzecz spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego (prawa) dokonana w czerwcu 2004 r. powinna podlegać VAT. W pierwszej kolejności należy wskazać, że zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy o VAT ustanowienie na pana rzecz prawa stanowiło – w momencie jego dokonania – dostawę towarów (lokalu mieszkalnego) opodatkowaną na zasadach przewidzianych w ustawie o VAT, czyli zasadniczo według stawki w wysokości 7 proc. Niemniej jednak zwolnieniem od tego podatku objęte były dostawy „obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyjątkiem obiektów i ich części, które mają być zasiedlone lub zamieszkane po raz pierwszy”.
Termin „pierwsze zasiedlenie” został zdefiniowany w art. 2 pkt 14 ustawy o VAT (brzmienie obowiązujące w 2004 r.) jako „wydanie pierwszemu nabywcy lub pierwszemu użytkownikowi obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części do użytkowania w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu”. Z regulacji tej wynika, że dla uznania danego lokalu za zasiedlony konieczne jest jego wydanie na skutek dokonania czynności podlegających opodatkowaniu. Niestety, przepis ten nie jest do końca precyzyjny. Brakuje bowiem jasności, czy odnosi się tylko do czynności, które efektywnie podlegały opodatkowaniu VAT w chwili ich wykonania, czy też może bardziej ogólnie – do katalogu czynności uznanych za opodatkowane na gruncie ustawy o VAT.