Epopeja o ograniczaniu hurtowych zakupów mieszkań – miejmy nadzieję – właśnie się zakończyła. 7 lipca poprawki Senatu do projektu ustawy z 26 maja 2023 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa, ustawy o gospodarce nieruchomościami, ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych oraz niektórych innych ustaw zostały odrzucone przez Sejm. To zaś oznacza, że do ich wejścia w życie wystarczy już tylko podpis prezydenta oraz publikacja w Dzienniku Ustaw.
Intensywne rozmowy dotyczące sposobów rozwiązania aktualnych problemów rynku mieszkaniowego toczyły się już od ubiegłego roku. Inwestorzy – szczególnie działający w ramach raczkującego w Polsce rynku PRS (najem instytucjonalny mieszkań) – z obawami przyglądali się toczącym się dyskusjom i puszczanym w eter propozycjom. A warto podkreślić, że inwestorzy ci nie zajmują się spekulacjami, lecz przyczyniają się do stabilnego i zrównoważonego rozwoju rynku najmu w Polsce.
Poszczególne pomysły niejednokrotnie wywoływały dreszcze. Od całkowitego zakazu nabywania mieszkań dla „funduszy”, przez ograniczenia liczby kupowanych lokali w skali roku, po nowe obciążenia podatkowe – sposób komunikowania planów legislacyjnych z całą pewnością nie wpływał pozytywnie na klimat biznesowy.
Czy nowe regulacje będą dotkliwe dla rynku? Wydaje się, że nie. Ustawa wprowadza bowiem zasadę, że nabycie szóstego i kolejnego lokalu mieszkalnego (nabywanych w jednym lub kilku budynkach wybudowanych na jednej nieruchomości gruntowej) lub udziałów w tych lokalach będzie opodatkowane podatkiem od czynności cywilnoprawnych w stawce 6 proc. po stronie kupującego.
Co istotne, PCC w stawce 6 proc. dotyczy wyłącznie sprzedaży opodatkowanej podatkiem od towarów i usług. W pewnym sensie więc określone transakcje będą podlegać podwójnemu opodatkowaniu – obok konieczności rozliczenia VAT będzie bowiem występował obowiązek zapłaty PCC w wysokości 6 proc. Konsekwencją takiego mechanizmu jest, że „dodatkowy” PCC nie będzie należny, kiedy do transakcji dostawy lokalu znajdzie zastosowanie zwolnienie z VAT. Mówimy więc np. o sytuacjach sprzedaży lokali po upływie dwóch lat od ich pierwszego zasiedlenia w rozumieniu przepisów ustawy o VAT (np. wynajmu czy oddania w użytkowanie).
