Uwolnić kapitał zamrożony w nieruchomościach

Eksperci firmy doradczej EY i EPPARG (organizacja zrzeszająca podmioty oferujące hipotekę odwróconą) przeanalizowali dane z 13 krajów – Australii, Kanady, Niemiec, Włoch, Irlandii, Holandii, Nowej Zelandii, Norwegii, Polski, Hiszpanii, Szwecji, Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych.

Z raportu „Global Equity Release Roundtable 2020" wynika, że dzięki tej usłudze rocznie w skali świata uwalnia się ponad 15 mld dol. Do 2031 r. wartość ta zwiększy się do 50 mld dol. Oznacza to, że tylko w ciągu jednego roku będą sprzedawane odwrócone kredyty hipoteczne o takiej wartości.

W każdym z badanych krajów etap rozwoju usługi i liczba rozwiązań są nieco inne.

– Generalizując, podmiotami zawierającymi umowy hipoteki odwróconej są zazwyczaj banki, firmy ubezpieczeniowe i sekurytyzacyjne – tłumaczą eksperci. Najczęściej spotykanym rozwiązaniem jest odwrócony kredyt hipoteczny. Działa odwrotnie niż tradycyjny. Klient nie kupuje, ale stopniowo „sprzedaje" dom do banku, który wypłaca mu określone kwoty. Senior do śmierci pozostaje właścicielem lokalu.

W niektórych krajach (np. Polska, Włochy i Niemcy) oferowana jest też renta dożywotnia (model sprzedażowy). Świadczeniodawca przejmuje tytuł własności nieruchomości, z której senior ma prawo korzystać do śmierci.

Z odwróconej hipoteki klient najwcześniej skorzysta w Kanadzie, Holandii i Wielkiej Brytanii – granica wieku to 55 lat. W większości krajów jest to 60 lat (m.in. Australia, Włochy, Polska), a w Hiszpanii i Niemczech – 65 lat.

Najbardziej rozwinięte rynki to USA, W. Brytania i Australia. – W każdym z tych krajów, dzięki usłudze hipoteki odwróconej, seniorzy corocznie uwalniają ponad 2 mld dol. kapitału, a liczba firm oferujących takie produkty waha się od kilku nawet do kilkuset, jak w Wlk. Brytanii – podają analitycy. Do wysoko rozwiniętych rynków zaliczają też Kanadę, Norwegię, Szwecję i Holandię.

W Polsce profesjonalnych podmiotów oferujących tę usługę jest mniej niż pięć, a wartość naszego rynku to mniej niż 0,5 mld dol. – W najbardziej rozwiniętych krajach hipoteka odwrócona funkcjonuje od ponad 30 lat, ale dynamiczny rozwój rozpoczął się w ostatniej dekadzie – komentuje Robert Majkowski, prezes Funduszu Hipotecznego DOM i członek zarządu EPPARG. – Bardzo ważną rolę odegrał dostęp do odpowiedniego, długoterminowego finansowania, wzrost standardów oferowania usługi i reputacja usługodawców. Polski rynek wciąż jest rynkiem raczkującym, czekającym, wręcz domagającym się stosownych regulacji, ale przede wszystkim – dopasowanego finansowania.

Eksperci prognozują, że w Polsce do 2031 r. roczna wartość rynku może osiągnąć ok. 0,6 mld dol. W Stanach Zjednoczonych za dziesięć lat przekroczy 25 mld dol. Bardzo wysokich wzrostów analitycy spodziewają się także w Wielkiej Brytanii (roczny poziom szacowany na 13 mld dol.).

- Wysoko plasują się też Włochy (szacunkowy wzrost do 6-10 mld dol. rocznie), które od momentu wejścia nowych regulacji prawnych są jednym z najszybciej rozwijających się rynków – wskazują eksperci. - Duże wzrosty przewiduje się też w Kanadzie (3-4 mld dol.).

Analitycy mówią też o barierach rozwoju rynku. To m.in. brak wiedzy o usłudze i możliwościach poprawienia sytuacji na emeryturze. Na brak świadomości wskazała większość przedstawicieli z 13 krajów.