Jednym z przepisów przyznającym roszczenie o nabycie nieruchomości jest art. 231 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=391F0233CC4207B73176565641F04167?id=70928]kodeksu cywilnego[/link], zgodnie z którym samoistny posiadacz gruntu w dobrej wierze, który wzniósł na powierzchni gruntu budynek lub inne urządzenie o wartości przenoszącej znacznie wartość zajętej na ten cel działki, może żądać, aby właściciel przeniósł na niego własność zajętej działki za odpowiednim wynagrodzeniem. Posiadaczem samoistnym w dobrej wierze jest ten, kto rzeczą włada jak właściciel. Od posiadacza samoistnego przepis ten odróżnia posiadacza zależnego, którym jest „użytkownik, zastawnik, najemca, dzierżawca lub mający inne prawo, z którym łączy się określone władztwo nad cudzą rzeczą”. A zatem również na gruncie przepisów prawa cywilnego dzierżawcy nie przysługuje prawo pierwokupu nieruchomości.
Co do zasady dzierżawcy nie przysługuje również możliwość skorzystania z bezprzetargowego nabycia nieruchomości. Jedyny wyjątek został przewidziany w art. 37 ust. 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Gdy sprzedaż nieruchomości następuje na rzecz osoby, która dzierżawi nieruchomość na podstawie umowy zawartej co najmniej na dziesięć lat, jeżeli nieruchomość ta została zabudowana na podstawie zezwolenia na budowę, rada gminy może odstąpić od obowiązku organizowania przetargu.
[i]Podstawa prawna:
– [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=A2858F49B12AC762A269FF276CA84007?id=175872]ustawa z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. DzU z 2004 r. nr 261, poz. 2603 ze zm.[/link])[/i]