Kości wielbłąda przeciw opowieściom biblijnym

Odtworzenie procesu udomowienia tych zwierząt w Izraelu przyniosło nowe informacje na temat powstania Biblii - pisze Krzysztof Urbański.

Publikacja: 14.02.2014 13:39

Wielbłądy pozwoliły starożytnym handlarzom wędrować przez pustynie z Północnej Afryki przez Izrael d

Wielbłądy pozwoliły starożytnym handlarzom wędrować przez pustynie z Północnej Afryki przez Izrael do Indii. Tel Aviv University

Foto: www.aftau.org

Wielbłądy, jako zwierzęta juczne wymieniane są w biblijnych opowieściach o Abrahamie, Izaaku, Józefie i Jakubie. Archeolodzy jednak dowiedli, że wielbłądy na ziemiach dzisiejszego Izraela zostały udomowione kilkaset lat później, niż biblijny Okres Partiarchów (lokowany pomiędzy 2000 a 1500 lat p. n. e.). Jest to niezbity dowód, że tekst biblijny powstał znacznie później, niż opisywane w nim wydarzenia.

Dr. Erez Ben-Yosef i dr. Lidar Sapir-Hen z Wydziału Archeologii i Kultur Bliskiego Wschodu Uniwersytetu w Tel Awiwie użyli do badania wieku kości wielbłądów metody węgla radioaktywnego C 14. Wyniki badań naukowcy opublikowali na łamach magazynu „Tel Aviv".

— Wprowadzenie do naszego regionu wielbłąda było bardzo ważne dla rozwoju gospodarczego i społecznego powiedział dr Ben-Yosef. —Analizując dowody archeologiczne z miejsc produkcji miedzi w Dolinie Arawa, byliśmy w stanie oszacować wiek zdarzeń w dokładnością do dziesięcioleci.

Archeolodzy ustalili, że wielbłądy prawdopodobnie zostały udomowione na Półwyspie Arabskim i wykorzystywane jako zwierzęta juczne gdzieś pod koniec II. tysiąclecia p. n. e. Na terenie Izraela kości najstarszych udomowionych wielbłądów pochodzą z doliny Arawa, która biegnie wzdłuż granicy izraelsko- jordańskiej od Morza Martwego do Morza Czerwonego. Tam były starożytne ośrodki produkcji miedzi. Od 2009 badacze prowadzili wykopaliska w obozach wytapiaczy miedzi, pochodzących z okresu między XI a IX w. p. n. e. Tam właśnie znalezione zostały kości wielbłądów.

Pochodziły z warstw archeologicznych ze schyłku X wieku p. n. e. lub późniejszych. Według chronologii biblijnej od Okresu Patriarchów minęło już kilkaset lat, a od czasów Króla Dawida kilkadziesiąt. Kilka kości znalezionych w starszych warstwach pochodziło prawdopodobnie od dzikich zwierząt.

Pojawienie się udomowionych wielbłądów w Dolinie Arawa zbiegło się z dramatycznymi zmianami w wydobyciu miedzi. Część miejsc wydobycia i wytopu została porzucona. Naukowcy twierdzą, że zmianę technologii mogli narzucić starożytni Egipcjanie po kampanii wojennej o której wspominają źródła biblijne i egipskie.

Dolina Arawa wydaje być się naturalną drogą rozprzestrzeniania się udomowionych wielbłądów na Zachód. Zwierzęta te dzięki swojej odporności wytrzymałości pozwoliły starożytnym handlarzom na pokonywanie szlaków przez pustynie z Północnej Afryki przez Izrael do Indii.

Krzysztof Urbański

Wielbłądy, jako zwierzęta juczne wymieniane są w biblijnych opowieściach o Abrahamie, Izaaku, Józefie i Jakubie. Archeolodzy jednak dowiedli, że wielbłądy na ziemiach dzisiejszego Izraela zostały udomowione kilkaset lat później, niż biblijny Okres Partiarchów (lokowany pomiędzy 2000 a 1500 lat p. n. e.). Jest to niezbity dowód, że tekst biblijny powstał znacznie później, niż opisywane w nim wydarzenia.

Dr. Erez Ben-Yosef i dr. Lidar Sapir-Hen z Wydziału Archeologii i Kultur Bliskiego Wschodu Uniwersytetu w Tel Awiwie użyli do badania wieku kości wielbłądów metody węgla radioaktywnego C 14. Wyniki badań naukowcy opublikowali na łamach magazynu „Tel Aviv".

Materiał Partnera
Fajans w dyplomacji. Jak ceramika z Włocławka zaistniała w polityce kulturalnej PRL?
Nauka
Picasso w świecie biznesu. Dlaczego powstają korporacyjne kolekcje sztuki
Nauka
Naukowcy potwierdzili 67-letnią hipotezę. „Niemożliwe” odkrycie
Nauka
Sprawdzian z góralskiego. Czy da się jeszcze ocalić mowę Podhala?
Nauka
Szympansom bliżej do zachowań ludzi, niż nam się wydawało. Nowe wyniki badań
Materiał Promocyjny
Lenovo i Motorola dalej rosną na polskim rynku