Reklama
Rozwiń
Reklama

Kości wielbłąda przeciw opowieściom biblijnym

Odtworzenie procesu udomowienia tych zwierząt w Izraelu przyniosło nowe informacje na temat powstania Biblii - pisze Krzysztof Urbański.

Publikacja: 14.02.2014 13:39

Wielbłądy pozwoliły starożytnym handlarzom wędrować przez pustynie z Północnej Afryki przez Izrael d

Wielbłądy pozwoliły starożytnym handlarzom wędrować przez pustynie z Północnej Afryki przez Izrael do Indii. Tel Aviv University

Foto: www.aftau.org

Wielbłądy, jako zwierzęta juczne wymieniane są w biblijnych opowieściach o Abrahamie, Izaaku, Józefie i Jakubie. Archeolodzy jednak dowiedli, że wielbłądy na ziemiach dzisiejszego Izraela zostały udomowione kilkaset lat później, niż biblijny Okres Partiarchów (lokowany pomiędzy 2000 a 1500 lat p. n. e.). Jest to niezbity dowód, że tekst biblijny powstał znacznie później, niż opisywane w nim wydarzenia.

Dr. Erez Ben-Yosef i dr. Lidar Sapir-Hen z Wydziału Archeologii i Kultur Bliskiego Wschodu Uniwersytetu w Tel Awiwie użyli do badania wieku kości wielbłądów metody węgla radioaktywnego C 14. Wyniki badań naukowcy opublikowali na łamach magazynu „Tel Aviv".

— Wprowadzenie do naszego regionu wielbłąda było bardzo ważne dla rozwoju gospodarczego i społecznego powiedział dr Ben-Yosef. —Analizując dowody archeologiczne z miejsc produkcji miedzi w Dolinie Arawa, byliśmy w stanie oszacować wiek zdarzeń w dokładnością do dziesięcioleci.

Archeolodzy ustalili, że wielbłądy prawdopodobnie zostały udomowione na Półwyspie Arabskim i wykorzystywane jako zwierzęta juczne gdzieś pod koniec II. tysiąclecia p. n. e. Na terenie Izraela kości najstarszych udomowionych wielbłądów pochodzą z doliny Arawa, która biegnie wzdłuż granicy izraelsko- jordańskiej od Morza Martwego do Morza Czerwonego. Tam były starożytne ośrodki produkcji miedzi. Od 2009 badacze prowadzili wykopaliska w obozach wytapiaczy miedzi, pochodzących z okresu między XI a IX w. p. n. e. Tam właśnie znalezione zostały kości wielbłądów.

Pochodziły z warstw archeologicznych ze schyłku X wieku p. n. e. lub późniejszych. Według chronologii biblijnej od Okresu Patriarchów minęło już kilkaset lat, a od czasów Króla Dawida kilkadziesiąt. Kilka kości znalezionych w starszych warstwach pochodziło prawdopodobnie od dzikich zwierząt.

Reklama
Reklama

Pojawienie się udomowionych wielbłądów w Dolinie Arawa zbiegło się z dramatycznymi zmianami w wydobyciu miedzi. Część miejsc wydobycia i wytopu została porzucona. Naukowcy twierdzą, że zmianę technologii mogli narzucić starożytni Egipcjanie po kampanii wojennej o której wspominają źródła biblijne i egipskie.

Dolina Arawa wydaje być się naturalną drogą rozprzestrzeniania się udomowionych wielbłądów na Zachód. Zwierzęta te dzięki swojej odporności wytrzymałości pozwoliły starożytnym handlarzom na pokonywanie szlaków przez pustynie z Północnej Afryki przez Izrael do Indii.

Krzysztof Urbański

Wielbłądy, jako zwierzęta juczne wymieniane są w biblijnych opowieściach o Abrahamie, Izaaku, Józefie i Jakubie. Archeolodzy jednak dowiedli, że wielbłądy na ziemiach dzisiejszego Izraela zostały udomowione kilkaset lat później, niż biblijny Okres Partiarchów (lokowany pomiędzy 2000 a 1500 lat p. n. e.). Jest to niezbity dowód, że tekst biblijny powstał znacznie później, niż opisywane w nim wydarzenia.

Dr. Erez Ben-Yosef i dr. Lidar Sapir-Hen z Wydziału Archeologii i Kultur Bliskiego Wschodu Uniwersytetu w Tel Awiwie użyli do badania wieku kości wielbłądów metody węgla radioaktywnego C 14. Wyniki badań naukowcy opublikowali na łamach magazynu „Tel Aviv".

Reklama
Materiał Partnera
Od nikotyny po alzheimera. Nowy model receptorów może zmienić badania nad mózgiem
Materiał Promocyjny
Bank Pekao uczy cyberodporności
Materiał Partnera
Pierwszy kryzys gospodarczy w Polsce. Co zbudowało i pogrzebało państwo Piastów?
Nauka
Naukowcy „przebudzili" prastare mikroby z wiecznej zmarzliny. Po co to zrobili?
Materiał Partnera
Zanim AI trafi do lekarza. Naukowcy tworzą narzędzie do oceny medycznych algorytmów
Materiał Promocyjny
Stacje ładowania dla ciężarówek pilnie potrzebne
Nauka
Oto laureaci Nagrody Nobla z chemii za 2025 rok
Materiał Promocyjny
Transformacja energetyczna: Były pytania, czas na odpowiedzi
Reklama
Reklama