Kto nam psuje atmosferę

Ponad 40 tys. Polaków rocznie umiera na choroby związane z zanieczyszczeniem powietrza. Głównym źródłem problemów są instalacje grzewcze.

Aktualizacja: 21.10.2015 22:41 Publikacja: 21.10.2015 21:05

Kraków od lat zmaga się z problemem smogu. Pod tym względem jest najgorszym polskim miastem

Kraków od lat zmaga się z problemem smogu. Pod tym względem jest najgorszym polskim miastem

Foto: Fotorzepa, Piotr Guzik

Liczba ofiar zatrutego powietrza w naszym kraju jest ponad dziesięć razy wyższa niż ofiar wypadków drogowych. Polskie miasta należą do najbardziej zasmrodzonych w Europie. Same tylko spaliny z rur wydechowych pojazdów przyczyniają się w Polsce do śmierci 5 tys. osób rocznie. W wypadkach drogowych rocznie ginie nieco ponad 3 tys. Polaków.

Szacuje się, że w całej Unii koszt chorób spowodowanych zanieczyszczeniami powietrza to 940 mld euro. Wdychanie wraz z powietrzem pyłów tzw. PM10 i PM2,5 (chodzi o wielkość cząsteczek w mikrometrach) w ilościach przekraczających normę przyczynia się do 500 tys. przedwczesnych zgonów.

Według raportu Europejskiej Agencji Środowiska (EEA) wśród dziesięciu miast o najwyższym stężeniu pyłów PM10 było aż sześć polskich – Kraków, Nowy Sącz, Gliwice, Zabrze, Sosnowiec i Katowice. W najgorszym pod tym względem Krakowie liczba dni w roku, w których zanotowano przekroczenie dopuszczalnych norm, to aż 151.

Afera Volkswagena, tzw. dieselgate, ujawniła oszukańcze praktyki koncernu pozwalające na chwilowe obniżenie poziomu zanieczyszczeń w nowych silnikach wysokoprężnych. Motoryzacja, a szczególnie tak popularne w Europie auta z silnikiem Diesla, znalazły się automatycznie na cenzurowanym.

Tymczasem według ekspertów z Politechniki Warszawskiej głównym źródłem zanieczyszczenia powietrza w Polsce są instalacje grzewcze w domach jednorodzinnych i starych kamienicach. Razem (to tzw. sektor komunalno-bytowy) odpowiadają za blisko 90 proc. przekroczeń norm zanieczyszczeń pyłami PM10 i PM2,5 i blisko 100 proc. zanieczyszczenia tzw. wielopierścieniowymi węglowodorami aromatycznymi mającymi właściwości rakotwórcze. Ruch samochodów odpowiada za od 5 do 10 proc. i 100 proc. przekroczenia norm obecności tlenków azotu. Cały sektor przemysłowy, w tym produkcja energii, ma mniej niż 3 proc. udziału w przekraczaniu norm jakości powietrza.

Nieco inaczej jest w dużych miastach, gdzie ruch kołowy jest znacznie intensywniejszy. W Warszawie transport drogowy odpowiada za 40 proc. emisji pyłów PM10 i 20 proc. PM2,5, a także za jedną trzecią całej emisji tlenków azotu.

Koszty związane z zanieczyszczeniem powietrza w Warszawie próbował policzyć dr Artur Badyda z Politechniki Warszawskiej pracujący w ramach kampanii „Tworzymy atmosferę". Pod uwagę wziął m.in. dane o jakości powietrza, informacje o zapadalności na różne choroby oraz  zgonach. Na tej podstawie oszacował, że obecność pyłów i toksycznych związków chemicznych w powietrzu przyczynia się do 2800 zgonów rocznie w samej tylko Warszawie. Głównymi przyczynami zgonów osób po 30. roku życia są – w tym przypadku – choroby układu krążeniowo-oddechowego, choroba niedokrwienna serca oraz nowotwór płuc.

Do tego dr Badyda dolicza zachorowania na zapalenie oskrzeli u dzieci i przewlekłe zapalenia oskrzeli u dorosłych – w sumie blisko 8 tys. przypadków rocznie. Szacunkowe koszty to 6 mld złotych.

Liczba ofiar zatrutego powietrza w naszym kraju jest ponad dziesięć razy wyższa niż ofiar wypadków drogowych. Polskie miasta należą do najbardziej zasmrodzonych w Europie. Same tylko spaliny z rur wydechowych pojazdów przyczyniają się w Polsce do śmierci 5 tys. osób rocznie. W wypadkach drogowych rocznie ginie nieco ponad 3 tys. Polaków.

Szacuje się, że w całej Unii koszt chorób spowodowanych zanieczyszczeniami powietrza to 940 mld euro. Wdychanie wraz z powietrzem pyłów tzw. PM10 i PM2,5 (chodzi o wielkość cząsteczek w mikrometrach) w ilościach przekraczających normę przyczynia się do 500 tys. przedwczesnych zgonów.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Czym jeździć
Technologia, której nie zobaczysz. Ale możesz ją poczuć
Tu i Teraz
Skoda Kodiaq - nowy wymiar przestrzeni
Nauka
Konflikt o NCBR. Naukowcy chcą interwencji Donalda Tuska
Nauka
Na Międzynarodową Stację Kosmiczną wyruszyła "misja ratunkowa"
Nauka
Frombork Future Festival – wyjątkowe miejsce, wyjątkowe atrakcje
Nauka
Polska nauka na globalnej scenie