Do okresów pracy górniczej przy emeryturze bez względu na wiek zalicza się także:
1. bezpośrednio poprzedzone pracą górniczą wykonywaną pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, przypadające w czasie trwania stosunku pracy:
– okresy niezdolności do pracy z tytułu wypadku przy pracy, wypadku w drodze do pracy lub z pracy albo z tytułu choroby zawodowej, za które wypłacone zostało wynagrodzenie lub zasiłek chorobowy albo świadczenie rehabilitacyjne,
– inne okresy niezdolności do pracy z powodu choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną, za które wypłacone zostało wynagrodzenie lub zasiłek chorobowy w wymiarze do 35 dni w roku kalendarzowym,
2. okres urlopu górniczego w wymiarze do 5 lat oraz okres świadczenia górniczego – do 3 lat,
3. okresy czasowego oddelegowania pracowników członków drużyn ratowniczych (o których mowa w art. 36 ust. 1 pkt 6) do zawodowego pogotowia ratowniczego w Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego SA w Bytomiu, w KGHM Polska Miedź SA. Oddział Jednostka Ratownictwa Górniczo-Hutniczego w Lubinie lub w okręgowych stacjach ratownictwa górniczego, bezpośrednio poprzedzone pracą górniczą wykonywaną pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy,
4. okresy niezdolności do pracy z powodu choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną, za które wypłacono wynagrodzenie lub zasiłek chorobowy, okresy czynnej służby wojskowej lub okresy pełnienia z wyboru funkcji w organach związku zawodowego zrzeszającego górników – dotyczy to osób, którym udzielono urlopu górniczego lub świadczenia górniczego, o ile z tym urlopem lub świadczeniem osoby te spełniły do dnia 31 grudnia 2008 r. warunki do górniczej emerytury bez względu na wiek.
[srodtytul]2. Według zasad obowiązujących od 2007 r.[/srodtytul]
Kto nie skorzystał ze starych zasad, bo do 31 grudnia 2008 r. nie spełnił warunków, ma szansę na emerytury górnicze ustalane na podstawie obowiązujących od 1 stycznia 2007 r. przepisów art. 50a – 50f [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=0B2D2FA037D3046999DE8CD7AA9204E4?id=172511]ustawy o emeryturach i rentach z FUS[/link].
[ramka][b]Uwaga![/b]
Od 1 stycznia 2007 r. przy ustalaniu prawa do emerytury górniczej ze względu na wiek ustawa nie zawiera pojęcia okresów zaliczanych do pracy górniczej, w tym m.in. okresów pobierania zasiłków chorobowych, służby wojskowej, studiów itp. Zmniejszył się również katalog okresów pracy górniczej i pracy równorzędnej z pracą górniczą, które zostały wymienione w art. 50c ust. 1 i 2 ustawy.
Nie ma np. okresów pracy w przedsiębiorstwach geologicznych, pracy lekarzy w górniczej służbie zdrowia, pełnienia funkcji w związkach zawodowych kopalni. Z tego względu bardziej opłaca się korzystać ze starych emerytur górniczych – w wypadku osób, które spełniają warunki i do starych, i do nowych, przy czym ZUS z urzędu każdorazowo bada warunki i wybiera świadczenie korzystniejsze dla wnioskującego.[/ramka]
[srodtytul]W wieku 55 lat[/srodtytul]
Prawo do górniczej emerytury daje art. 50a ust. 1. Przysługuje ona pracownikowi, który:
– ukończył 55 lat życia,
– ma okres pracy górniczej wynoszący łącznie z okresami pracy równorzędnej co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, w tym co najmniej 10 lat pracy górniczej określonej w art. 50c ust. 1,
– nie przystąpił do OFE albo złoży wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa.
[srodtytul]W wieku 50 lat[/srodtytul]
Jest też możliwość skorzystania ze świadczenia przez młodsze osoby. Prawo do górniczej emerytury w wieku 50 lat daje art. 50a ust. 2.
Otrzyma ją pracownik, który:
– ukończył 50 lat,
– ma co najmniej 20 lat (kobieta) i 25 lat (mężczyzna) pracy górniczej i równorzędnej, w tym co najmniej 15 lat pracy górniczej, o której mowa w art. 50c ust. 1,
– nie przystąpił do OFE albo złoży wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa.
[srodtytul]Bez względu na wiek[/srodtytul]
Prawo do emerytury bez względu na wiek daje art. 50e ustawy o emeryturach i rentach z FUS.
Przysługuje ona pracownikom, którzy:
– pracę górniczą wykonywali pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy przez co najmniej 25 lat,
– nie przystąpili do OFE albo złożą wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.
Do okresów pracy górniczej wymaganej w tym wypadku zalicza się także okresy:
1) niezdolności do pracy z tytułu wypadku przy pracy albo choroby zawodowej, za które wypłacone zostało wynagrodzenie lub zasiłek chorobowy albo świadczenie rehabilitacyjne,
2) czasowego oddelegowania pracowników – członków drużyn ratowniczych kopalń, mechaników sprzętu ratowniczego tych drużyn oraz w charakterze ratowników zawodowych w stacjach ratownictwa górniczego (osoby te wymienia art. 50c ust. 1 pkt 6), do zawodowego pogotowia ratowniczego w Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego SA w Bytomiu, w KGHM Polska Miedź SA. Oddział Jednostka Ratownictwa Górniczo-Hutniczego w Lubinie lub w okręgowych stacjach ratownictwa górniczego
– jeżeli były bezpośrednio poprzedzone pracą górniczą wykonywaną pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy i przypadły w czasie trwania stosunku pracy.
[ramka][b]Przykład[/b]
Pan Piotr ma 27 lat pracy, w tym 25 lat pracy górniczej, równorzędnej (wiceprzewodniczącego organizacji związkowej w kopalni) i zaliczanej (służby wojskowej, zasiłków chorobowych) na dzień 31 grudnia 2008 r. Do tego czasu zgromadził też 15 lat pracy górniczej – pod ziemią w kopalni węgla przepracował w sumie 17 lat. Urodził się w sierpniu 1958 r.
W sierpniu 2008 r. mógł wystąpić o emeryturę górniczą na starych zasadach – na podstawie art. 34. Wniosek o ustalenie praw do emerytury ma zamiar złożyć w sierpniu 2010 r. Będzie musiał najpierw rozwiązać stosunek pracy.
Nie może przejść na emeryturę bez względu na wiek na podstawie art. 48 – bo ma mniej niż 25 lat pracy górniczej, stale i w pełnym wymiarze na 31 grudnia 2008 r.
Ponadto w dniu zgłoszenia wniosku nie spełnia również warunków do emerytury na podstawie art. 50 a ust. 2, gdyż nie udowodnił 25 lat pracy górniczej oraz równorzędnej z pracą górniczą określoną w art. 50 c ust. 2. (do 25 lat bowiem nie zaliczamy okresów oddelegowania do związków zawodowych, okresów zasiłkowych i służby wojskowej).
Natomiast pan Piotr spełnił wszystkie warunki, czyli wieku i stażu na 31 grudnia 2008 r., a zatem skorzysta z górniczej emerytury na podstawie starych zasad.[/ramka]
[srodtytul]Kilka lat pracy górniczej obniży wiek emerytalny[/srodtytul]
[b]Jest też grupa osób, która pracowała w górnictwie, ale nie nabyła – z uwagi na zbyt krótki staż – uprawnień do górniczych emerytur. Osoby te mogą jednak skorzystać z emerytury w wieku obniżonym z tytułu wykonywania pracy górniczej.[/b]
Uprawnienie to wynika z art. 39 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Dzięki temu każdy rok pracy górniczej przekłada się na możliwość skorzystania z emerytury w niższym wieku.
[srodtytul]Urodzeni przed 1 stycznia 1949 r.[/srodtytul]
Osoby urodzone przed 1 stycznia 1949 r., które:
– nie spełniają warunków do górniczej emerytury,
– mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn,
– mogą mieć obniżony wieku emerytalny (60 lat kobieta i 65 lat mężczyzna) o 6 miesięcy za każdy pełny rok pracy górniczej (ale nie więcej niż o 15 lat) wymienionej w art. 39 – jeżeli osoby te mają co najmniej 5 lat:
– pracy górniczej, o której mowa w art. 50c ust. 1, wykonywanej pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy albo
– pracy górniczej, o której mowa w art. 50c ust. 1 pkt. 4 i 5, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na odkrywce w kopalniach siarki i węgla brunatnego oraz w kopalniach otworowych siarki.
Nie można jednak obniżyć wieku o nie więcej niż 15 lat takiej pracy.
[ramka][b]Przykład[/b]
Pan Edward urodzony 1 lipca 1948 r. ma 27 lat okresów skadkowych i nieskładkowych, w tym sześć lat pracy górniczej pod ziemią. To zbyt krótki staż, aby przejść na górnicze emerytury, ale dostatecznie długi, aby skorzystać z uprawnień przewidzianych w art. 39.
W jego wypadku powszechny wiek emerytalny wynoszący 65 lat można obniżyć o trzy lata (po sześć miesięcy za każde z sześciu lat pracy górniczej). Może zatem przejść na emeryturę po ukończeniu 62 lat, czyli od lipca 2010 r.[/ramka]
[srodtytul]Urodzeni po 31 grudnia 1948 r.[/srodtytul]
Na podstawie art. 39 emeryturę mogą dostać także osoby urodzone w latach 1949–1968. Z tym że wymaga się od nich spełnienia dwóch dodatkowych przesłanek:
– warunki dotyczące stażu i wieku musiały spełnić do 31 grudnia 2008 r.,
– nie mogą być członkami OFE, więc jeśli do niego przystąpiły, to muszą złożyć wniosek o przekazanie środków tam zgromadzonych, za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa.
[ramka][b]Przykład[/b]
Pan Hubert urodzony w lutym 1952 r. ma 28 lat okresów składkowych i nieskładkowych, z czego 26 lat na 31 grudnia 2008 r. W tym okresie pracował też 19 lat jako górnik pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. To zbyt krótki staż, aby przejść na górnicze emerytury, ale dostatecznie długi, aby skorzystać z uprawnień przewidzianych w art. 39.
W jego wypadku powszechny wiek emerytalny wynoszący 65 lat można obniżyć o 9 lat i 6 miesięcy (po 6 miesięcy za każde z 19 lat pracy górniczej). Może zatem przejść na emeryturę po ukończeniu 55 lat i 6 miesięcy.[/ramka]
Kto z młodszych ubezpieczonych nie przejdzie na emeryturę na podstawie tego przepisu przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego, musi się liczyć z tym, że dostanie świadczenie obliczane na ogólnych zasadach, czyli zwykle emeryturę liczoną po nowemu.
Dodajmy, że praca górnicza w myśl starych przepisów była pracą w szczególnych warunkach, więc można ją też uwzględnić, starając się o wcześniejsze emerytury na starych zasadach i o pomostówki. Daje też uprawnienie do wystąpienia o wcześniejszą emeryturę na podstawie art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS (w związku z art. 39).
[ramka] [b][link=http://www.rp.pl/temat/418484.html]Zobacz cały poradnik[/link][/b][/ramka]
