Pracownicy kolei idą wcześniej na emeryturę

Wcześniejsza emerytura kolejowa przewidziana jest w art. 40 ustawy emerytalnej. Świadczenie to przysługuje pracownikom kolejowym w rozumieniu wspomnianej ustawy.

Są nimi osoby pozostające w stosunku pracy w kolejowych jednostkach organizacyjnych, tj. w:

Konieczne dwa warunki

Pracownik kolejowy może nabyć prawo do wcześniejszej emerytury, jeśli spełnił łącznie następujące warunki:

Ustawa emerytalna mówi wpraw- dzie, że wcześniejsza emerytura przysługuje pracownikowi kolejowemu. Nie oznacza to jednak, że takim pracownikiem należy być w dniu zgłoszenia wniosku o emeryturę czy też ostatnio przed zgłoszeniem tego wniosku.

Świadczenie nabędzie więc też ubezpieczony, który pracował wówczas w innym zawodzie lub wykonywał np. działalność gospodarczą. Takie samo uprawnienie ma też osoba, która w ogóle nie pracowała zarobkowo przed  przejściem na emeryturę.

Przykład

Ubezpieczony (urodzony w grudniu 1948 r.) udowodnił 26-letni staż ubezpieczeniowy. Na kolei przepracował 16 lat. Po odejściu z pracy w PKP przez dwa lata pobierał rentę z tytułu niezdolności do pracy, a następnie otworzył własną firmę, którą prowadzi do dnia dzisiejszego. Już w 2008 r. ukończył 60 lat.

Niebawem zamierza zgłosić wniosek o przyznanie wcześniejszej emerytury kolejowej. ZUS przyzna mu to świadczenie, gdyż spełnił wszystkie wymagane warunki. Przeszkodą w wydaniu pozytywnej decyzji nie będzie wykonywanie działalności gospodarczej ostatnio przed zgłoszeniem wniosku o emeryturę.

Chorobowe liczy się do stażu

Ustalając 15-letni staż pracy kolejowej wymagany do przyznania wcześniejszej emerytury, ZUS zalicza:

Okresami zatrudnienia na  kolei są okresy pozostawania w stosunku pracy w kolejowych jednostkach organizacyjnych, w czasie których pracownik pobierał wynagrodzenie lub zasiłki z ubezpieczenia społecznego (chorobowy, macierzyński lub opiekuńczy).

W odróżnieniu od emerytury z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach zaliczane są więc również okresy przebywania na zwolnieniach lekarskich. Nie ma też znaczenia wymiar czasu pracy, w jakim był zatrudniony pracownik kolejowy.

Niektóre okresy zatrudnienia na kolei liczone są korzystniej od pozostałych. Dotyczy to okresów pracy na parowym, spalinowym lub elektrycznym pojeździe trakcyjnym, w drużynach konduktorskich oraz na stanowiskach manewrowych lub ustawiaczy. Każdy pełny rok takiej pracy liczony jest przez ZUS jako 14 miesięcy zatrudnienia na kolei.

Można zaliczyć dodatkowe okresy

Ustalając staż pracy kolejowej, ZUS uwzględnia również okresy równorzędne z zatrudnieniem na  kolei, do których należą okresy:

– przejścia za zgodą kolejowej jednostki organizacyjnej do  zatrudnienia w resorcie komunikacji niebędącego zatrudnieniem na kolei,

– przejścia z zatrudnienia na  kolei do zatrudnienia w  urzędach naczelnych i centralnych organów administracji państwowej,

– nawiązania stosunku pracy na podstawie wyboru,

– przejścia za zgodą kolejowej jednostki organizacyjnej do  zatrudnienia na kolejach użytku niepublicznego,

– przejścia za zgodą kolejowej jednostki organizacyjnej do  zatrudnienia w innych resortach w celu zorganizowania lub budowy transportu kolejowego,

Natomiast okresy zaliczane do zatrudnienia na kolei to okresy:

– zatrudnienia, jednak nie dłuższego niż pięć lat, w jednostkach (komórkach) organizacyjnych resortu komunikacji niebędących kolejowymi jednostkami organizacyjnymi, jeżeli nastąpiła zmiana tego zatrudnienia na zatrudnienie na kolei i jeżeli okres pięciu lat zatrudnienia w tych jednostkach nie podlega zaliczeniu do okresu równorzędnego z zatrudnieniem na kolei wskutek przejścia za zgodą kolejowej jednostki organizacyjnej do zatrudnienia w resorcie komunikacji niebędącego zatrudnieniem na kolei;

– zatrudnienia w międzynarodowych organizacjach krajowych i w zagranicznych placówkach kolejowych po  oddelegowaniu do tego zatrudnienia z zatrudnienia na kolei;

Przykład

Ubezpieczony (urodzony w 1947 r.) w kwietniu 2011 r. wystąpił z wnioskiem o przyznanie wcześniejszej emerytury kolejowej. Przez 16 lat pozostawał w stosunku pracy w przedsiębiorstwie państwowym PKP, a ogółem udowodnił 30-letni staż ubezpieczeniowy.

W czasie pracy kolejowej kilkakrotnie przebywał na zwolnieniach lekarskich, pobierając (łącznie przez sześć miesięcy) wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy, a następnie zasiłek chorobowy. Ponadto przez pół roku pobierał świadczenie rehabilitacyjne.

Mimo to ZUS przyznał wnioskowane świadczenie. Przy ustalaniu wymaganego stażu pracy kolejowej zostały bowiem zaliczone również okresy niezdolności do pracy, za które były wypłacane świadczenia chorobowe.

Przykład

Ubezpieczony (urodzony w 1948 r.) udowodnił 27-letni staż ubezpieczeniowy, z czego przez 14 lat był zatrudniony jako maszynista lokomotywy spalinowej. W marcu 2011 r. zgłosił wniosek o wcześniejszą emeryturę.

Ustalając staż pracy kolejowej, każde 12 miesięcy takiej pracy w charakterze maszynisty ZUS zaliczył jako 14 miesięcy.

Oznacza to, że ubezpieczony udowodnił 196 miesięcy zatrudnienia na kolei (14 lat x 14 miesięcy). W ten sposób spełnił warunek wymaganego 15-letniego stażu pracy kolejowej.

Przykład

Ubezpieczony (urodzony w 1947 r.) po przepracowaniu trzech lat w Służbie Celnej podjął dwuletnie zatrudnienie w zagranicznych liniach kolejowych. Po powrocie z zagranicy zatrudnił się w jednej ze spółek PKP, gdzie przepracował osiem lat.

Po ustaniu tego zatrudnienia pobierał przez dwa lata rentę chorobową przyznaną przez zakład pracy.