Przekształcenie użytkowania wieczystego we własność w Trybunale Konstytucyjnym

Tak uważają radni z Poznania. Podjęli oni decyzję o skierowaniu wniosku do Trybunału Konstytucyjnego. Kwestionują w nim nowe zasady przekształcania użytkowania w odrębną własność.

Co się nie podoba

Regulacje te obowiązują od 9 października, a wprowadziła je nowelizacja z 28 lipca 2011 r. ustawy o przekształceniu użytkowania wieczystego w prawo własności.

– Sprzedaż nieruchomości komunalnych powinna odbywać się na zasadach rynkowych oraz mieć charakter dobrowolny – uważa Krzysztof Jonczyk, dyrektor Wydziału Gospodarki Nieruchomościami Urzędu Miasta w Poznaniu. Tymczasem ustawodawca przyznaje użytkownikom roszczenie o przekształcenie użytkowania wieczystego w odrębną własność. Oznacza to, że jeżeli właściciel gruntu nie zgodzi się na jego sprzedaż, to użytkownik (spełniający wymogi z ustawy) może zmusić do tego gminę w sądzie.

Użytkowanie wieczyste - nowe zasady od 9 X 2011 r.

Radnym z Poznania nie podoba się także rozszerzenie prawa do przekształcenia na prawie wszystkich użytkowników będących nimi 13 października 2005 r. (z wyjątkami), a także na każdy rodzaj nieruchomości. Otóż do 9 października tego roku było można wykupić jedynie nieruchomości rolne, mieszkaniowe oraz garaże. Z tego przywileju mogły korzystać tylko osoby fizyczne i w absolutnie nielicznych wypadkach osoby prawne.

– Nowelizacja ustawy pozbawia gminę dochodów, które mogłaby uzyskiwać z tytułu opłat rocznych za użytkowanie wieczyste nieruchomości przez kolejne lata, i to bez należnej rekompensaty – twierdzi dyrektor Jonczyk.

Nowelizacja nie różnicuje wysokości opłaty z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości w zależności od wykorzystanego okresu użytkowania wieczystego.

Tymczasem zgodnie z konstytucją, jednostki samorządu terytorialnego mają osobowość prawną i przysługuje im prawo własności oraz inne prawa majątkowe, a ich samodzielność w tym zakresie podlega ochronie sądowej (art. 21 ust. 1, art. 64 ust. 2 i art. 165 ust. 1).

Dlatego też każda ingerencja w samodzielność, w tym w prawo własności jednostek samorządu terytorialnego, wymaga wykazania przekonujących argumentów natury konstytucyjnej mogących przemawiać za takim właśnie rozwiązaniem.

Ponadto zgodnie z orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego wszelkie regulacje, których skutkiem będzie ograniczenie dochodów jednostek samorządu terytorialnego, powinny przewidywać rekompensatę finansową uzupełniającą utracone dochody.

Teraz lepiej

Odmiennego zdania jest Rafał Dębowski, adwokat specjalizujący się w prawie nieruchomości.

– To przed nowelizacją tej ustawy przepisy były niekonstytucyjne. Dawały bowiem jedynie wybranej grupie użytkowników roszczenie o przekształcenie. Nowelizacja wyprostowała tę sytuację. Konstytucja nie chroni też w sposób absolutny prawa własności – mówi mec. Dębowski.

Opinia:

Andrej Porawski, dyrektor Biura Związku Miast Polskich

Nie można decydować o czyimś majątku wbrew jego woli. Tymczasem ustawodawca czyni to nieustająco i ciągle gminom narzuca nowe zadania, nie dając dodatkowych środków na ich realizację. Problemy zaś z przekształceniem gruntów państwo powinno rozwiązać już dawno, a mianowicie wtedy, kiedy komunalizowano nieruchomości.

Teraz już za późno. To jest majątek gmin i mają one prawo swobodnie nim gospodarować. Ustawodawca nie może go zaś uszczuplać, bo to narusza konstytucję. Związek Miast Polskich popiera wniosek Poznania do Trybunału Konstytucyjnego.

Użytkowanie wieczyste - nowe zasady od 9 X 2011 r. - zobacz nasz poradnik

masz pytanie, wyślij e-mail do autorki r.krupa@rp.pl

Zobacz także serwis:

Samorząd

»

Nieruchomości gminne i powiatowe