Dwory – świadectwo minionej chwały

Rebis

Dwory i pałace znajdują się jednak również na tej niewielkiej części dawnej Rzeczypospolitej, z której wykrojono obecne granice państwa polskiego. Część z tych dworów popada w ruinę, część służy za hotele czy zajazdy. Ale trwają, przypominając o naszej wielkiej przeszłości.

Przypominają o świecie, który został zgładzony przez komunizm. To bowiem po zakończeniu II wojny światowej sowiecki najeźdźca ostatecznie zlikwidował naszą kastę ziemiańską, odrywając ją od ziemi. Ostatni właściciele zostali z dworów wypędzeni po roku 1945, dużą część z nich obaj okupanci zgładzili zresztą już w trakcie wojny.

Po utracie ziemian naród polski, ten najbardziej szlachecki ze wszystkich narodów Europy, przestał już być tym samym narodem. Budynki okazały się jednak  trwalsze niż ludzie. Piotr Libicki w swojej, sporządzonej z benedyktyńską dokładnością książce, opisał dwory i pałace wiejskie znajdujące się w Małopolsce i na Podkarpaciu. Tylko w tych dwóch częściach Polski znalazł ich... 543.

W swojej znakomitej – opatrzonej mapami i kilkuset fotografiami – książce Libicki opisuje architekturę i historię dworów, a także losy zamieszkujących je od stuleci ziemiańskich rodzin. Rodzin, podzielających los kraju, któremu przewodziły. Niestety był to los tragiczny.