Andreas Staier

17,19, 20, 21 sierpnia

Publikacja: 06.08.2009 15:46

Andreas Staier

Foto: NIFC

Jeden z najwybitniejszych mistrzów klawesynu i historycznego fortepianu, wielka indywidualność i autorytet w świecie muzyki dawnej. Słuchać go będziemy aż przez cztery wieczory.

– Nie mogę robić wszystkiego, ale jestem w stanie zajmować się wieloma rzeczami. Każda z nich ukazuje inne oblicze mej osobowości – powiedział Andreas Staier w jednym z wywiadów. Stwierdzenie to znajdzie potwierdzenie na festiwalu.

Urodził się w 1955 r. w Göttingen, studia rozpoczął w Hanowerze w klasie fortepianu i klawesynu, bo nie był jeszcze zdecydowany, jaką obrać specjalizację. O tym, że zwrócił się ku muzyce dawnej, zadecydowała fascynacja Bachem. Jako student sięgał do jego utworów, głównie jednak w transkrypcjach fortepianowych. Czuł, że w ten sposób nie potrafi w pełni ukazać ich blasku, dlatego zainteresował się instrumentami barokowymi.

– Zakochałem się w brzmieniu klawesynu – wspominał kiedyś. – W ten sposób stałem się entuzjastą repertuaru na ten instrument. Zagłębiałem się w przeszłość coraz bardziej i dotarłem też do angielskich kompozytorów pisujących dla muzyków grających na wirginale. Ta odmiana klawesynu, popularna w Anglii na przełomie XVI i XVII w., stała się jego kolejną specjalnością.

Dalszą naukę podjął w Amsterdamie, był uczniem mistrzów specjalizujących się w stylowym wykonawstwie muzyki dawnej: Gustava Leonhardta, Nicolausa Harnoncourta czy Tona Koopmana. Dziś sam jest cenionym pedagogiem. – W nauczaniu nie można odnieść sukcesu, jeśli studentom nie pozwoli się na niezależność – to jego dewiza.

Działalność estradową rozpoczął w 1983 r. jako klawesynista barokowego zespołu Musica Antiqua Köln. Po trzech latach zdecydował się na solową karierę. Występuje z recitalami jako klawesynista i pianista używający instrumentów z różnych okresów. Grywa z Concerto Köln, Freiburger Barockorchester, Akademie für Alte Musik czy Orchestre des Champs Elysées.

Jest wybitnym znawcą repertuaru barokowego, klasycznego i romantycznego. W krąg zainteresowań włączył bowiem także kompozytorów, takich jak Schumann lub Mendelssohn, których do niedawna grywano wyłącznie na XX-wiecznych fortepianach. W 2001 r. dokonał prawykonania „Contra-Sonaty”, utworu na fortepian historyczny współczesnego kompozytora francuskiego Brice’a Pauseta.

Dużo nagrywa, od kilku lat związany jest z firmą Harmonia Mundi, która wydała m.in. jego interpretacje wczesnych dzieł Bacha, sonat na skrzypce i fortepian Beethovena (nagranych wspólnie z Danielem Sepec’em), koncertów Haydna i Mozarta, solowych utworów Schumanna oraz koncertu fortepianowego tego niemieckiego romantyka.

W katalogu Teldecu znajdziemy natomiast m.in. sonaty Scarlattiego, muzykę hiszpańską czy pieśni Schuberta, w których Andreas Staier partneruje tenorowi Christophowi Prégardienowi. Z tym śpiewakiem tworzą duet niemal idealny, o czym będziemy mogli się przekonać podczas dwóch wieczorów. W programie pierwszego recitalu obok liryków Schuberta, Burgmüllera i Schumanna znajdzie się wybór pieśni Chopina. Drugi poświęcony jest znakomitemu cyklowi Schuberta „Podróż zimowa”.

Sam Andreas Staier wystąpi ponadto dwukrotnie. Z zespołem Concerto Köln zagra III koncert Johna Fielda, a 20 sierpnia da solowy recital. W zestawie kompozytorów warto przede wszystkim zwrócić uwagę na Muzio Clementiego. Ten Włoch żyjący w Londynie na przełomie XVIII i XIX w. był znakomitym pedagogiem (do jego uczniów zaliczał się też Field), wybitnym pianistą i kompozytorem. Pozostawił ponad 100 sonat i drugie tyle innych utworów fortepianowych. Po śmierci Clementi traktowany był jako przedstawiciel klasycyzmu, dziś dostrzegamy w nim wielkiego prekursora romantyzmu.

—Jacek Marczyński

Jeden z najwybitniejszych mistrzów klawesynu i historycznego fortepianu, wielka indywidualność i autorytet w świecie muzyki dawnej. Słuchać go będziemy aż przez cztery wieczory.

– Nie mogę robić wszystkiego, ale jestem w stanie zajmować się wieloma rzeczami. Każda z nich ukazuje inne oblicze mej osobowości – powiedział Andreas Staier w jednym z wywiadów. Stwierdzenie to znajdzie potwierdzenie na festiwalu.

Pozostało jeszcze 89% artykułu
Kultura
Wystawa finalistów Young Design 2025 już otwarta
Kultura
Krakowska wystawa daje niepowtarzalną szansę poznania sztuki rumuńskiej
Kultura
Nie żyje Ewa Dałkowska. Aktorka miała 78 lat
Materiał Promocyjny
Bank Pekao nagrodzony w konkursie The Drum Awards for Marketing EMEA za działania w Fortnite
Kultura
„Rytuał”, czyli tajemnica Karkonoszy. Rozmowa z Wojciechem Chmielarzem