Rozsądek, aktywność i zapobiegliwość

By wyeliminować ewentualne późniejsze problemy i powikłania, warto wcześniej zaplanować dziecko i na trzy – cztery miesiące przed zajściem w ciążę zrobić podstawowe badania, odstawić używki i zaszczepić się – mówi dr n. med. Edyta Wojciechowska, specjalista ginekolog położnik z Oddziału Zacisze Centrum Medycznego Enel-Med. Kobiety, które chorują przewlekle np. na nadciśnienie tętnicze, cukrzycę, padaczkę, choroby immunologiczne, powinny skonsultować się ze specjalistą, który dobierze odpowiednie leczenie.

Pierwszym krokiem w staraniu się o dziecko jest odstawienie tabletek antykoncepcyjnych, najlepiej na parę miesięcy przed zajściem w ciążę. – Po zaprzestaniu stosowania antykoncepcji hormonalnej cykle mogą być początkowo nieregularne. Miesiączka może się opóźniać, a w związku z tym spada przewidywalność owulacji i mogą pojawić się trudności z zapłodnieniem. Kobiety, które mają zaburzenia miesiączkowania po odstawieniu pigułek, powinny udać się do ginekologa, który przepisze leki regulujące menstruację – radzi lekarka.

[srodtytul]Odstawić używki i uważać na leki[/srodtytul]

Lekarz ginekolog podczas wizyty opowie, jak należy przygotować się do ciąży. Jednym z zaleceń jest rzucenie papierosów. – Palenie tytoniu przed ciążą wpływa niekorzystnie na jej przebieg, zwiększając ryzyko nadciśnienia tętniczego i przedwczesnego oddzielenia łożyska. Z kolei palenie w czasie ciąży zwiększa ryzyko wystąpienia porodu przedwczesnego, a dziecko może się urodzić z niską wagą, co często niesie ze sobą szereg powikłań. Trzeba wiedzieć, że odstawienie papierosów w każdym okresie ciąży jest korzystne dla zdrowia matki i dziecka – mówi dr Wojciechowska.

Wyeliminować należy także inne używki, np. alkohol i narkotyki. Szkodliwe mogą się okazać niektóre leki. Lepiej więc zapytać ginekologa, które bez obaw można stosować np. w razie bólu głowy, a które są zabronione. Na pewno zakazane są retinoidy stosowane w leczeniu trądziku, gdyż mogą być przyczyną poronień lub powstawania wad rozwojowych, jeśli stosowane były we wczesnej ciąży, oraz leki przeciwpadaczkowe, które również wpływają negatywnie na rozwój płodu, dlatego u kobiet planujących ciążę zmniejsza się dawkę lub zmienia preparat. Niewskazany jest również ibuprofen.

[srodtytul]Badania krwi i moczu[/srodtytul]

Przed ciążą można też wykonać podstawowe badania. Lekarz zleca morfologię z oznaczeniem grupy krwi i czynnika Rh, badania biochemiczne krwi, analizę moczu oraz próby wątrobowe. Partner również powinien wykonać badanie grupy krwi. Ważne jest także oznaczenie hormonów tarczycy, gdyż ich niedobór może być przyczyną niepłodności lub poronienia.

Warto też zaszczepić się przeciwko różyczce (co najmniej cztery miesiące przed zajściem w ciążę), jeśli przyszła mama nie chorowała na nią i nie była szczepiona. Zalecane jest także szczepienie przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B. Przyjmuje się trzy dawki – drugą miesiąc po pierwszej, a trzecią pięć miesięcy po drugiej. Przed ciążą należy zadbać również o zęby. – Hormony ciążowe sprawiają, że dziąsła stają się nabrzmiałe, przez co może dochodzić do krwawienia podczas szczotkowania. Łatwiej też dochodzi do infekcji bakteryjnych. A każda z nich może być niebezpieczna dla rozwijającego się malucha. Najlepiej więc do nich nie dopuszczać, lecząc nawet najmniejsze ubytki przed ciążą – radzi lekarka.

[srodtytul]Niezbędny kwas foliowy[/srodtytul]

Kwas foliowy to jedna z bardzo ważnych witamin z grupy B, która w diecie kobiet planujących potomstwo lub tych, które już są w ciąży, jest niezbędny. Organizm nie potrafi sam go wytworzyć ani magazynować, dlatego musi być dostarczony z jedzeniem bądź suplementowany. Kwas foliowy pełni bardzo ważne funkcje. Jest niezbędny przy powstawaniu czerwonych krwinek, reguluje rozwój komórek nerwowych, wpływa na prawidłową funkcję układu nerwowego, przewodu pokarmowego i narządów płciowych. Dzięki jego udziałowi powstają serotonina oraz noradrenalina. Pierwsza działa kojąco, druga odpowiada za aktywność i energię. Jego niedobór może prowadzić do poważnych wad układu nerwowego płodu. Najpoważniejszą z nich jest wada cewy nerwowej (zalążka układu nerwowego). – Zaleca się, by kobiety planujące potomstwo przyjmowały 0,4 mg kwasu foliowego dziennie, najlepiej na cztery miesiące przed zajściem w ciążę – mówi lekarka.

Amerykanie od lat kwas foliowy dodają do chleba i produktów mlecznych. Dzięki temu liczba dzieci urodzonych z wadami wrodzonymi spadła u nich o ponad połowę. W Polsce na tysiąc porodów troje dzieci rodzi się z wadami ośrodkowego układu nerwowego. – Związki kwasu foliowego są w tkankach wielu roślin oraz zwierząt, także w zielonych warzywach liściastych, w wątrobie zwierzęcej i drożdżach. Do menu warto włączyć cykorię, brukselkę, brokuły, bób, fasolkę, groszek, szparagi, szpinak, kalafior, pomidory, sałatę i kapustę, rzepę, soczewicę czy kiełki pszenicy. Kwas foliowy znajdziemy w niektórych owocach: jagodach, bananach i awokado, oraz produktach zbożowych: pieczywie, płatkach śniadaniowych i makaronach – mówi. Należy wiedzieć, że jedzenie produktów z kwasem foliowym nie dostarcza organizmowi jego wystarczającej ilości. – Dlatego bardziej skuteczne jest przyjmowanie suplementów – radzi dr Edyta Wojciechowska.