Muzeum Niepodległości to instytucja od lat doskonale znana i ceniona. W pierwotnym założeniu miało zajmować się wyłącznie zagadnieniami związanymi ze zrywami niepodległościowymi, a to wyznaczało czasową cezurę na XIX i XX wiek. Tak się jednak składa, że w stolicy działa wiele organizacji kresowych oraz tych zajmujących się Polonią, które nie zawsze mają publicznego mecenasa, nie mają miejsca na organizację swoich spotkań czy konferencji. W tej sytuacji naturalnym wydawała się pomoc i realizacja wspólnych przedsięwzięć. Dodatkowo muzeum zapewnia bezpieczeństwo i należyte przechowywanie powierzonych lub zdeponowanych tu eksponatów. Z nich to właśnie powstały z czasem: Kolekcja Leopolis, Kolekcja Sybiracka oraz Kolekcja Krzemieniecka. Zawierają one wiele cennych, gromadzonych latami zbiorów, w dużej części pochodzących od osób prywatnych. Tak więc z uwagi na wieloletnią tradycję Muzeum nie bez przyczyny jest organizatorem II Muzealnych Spotkań z Kresami. Warto pamiętać, że głównym organizatorem tej konferencji jest nowoutworzony w Muzeum Niepodległości Dział – Instytut Kresowy. Ma on w szczególny sposób zająć się tematyką Kresów.
Czym dotąd zajmował się ten dział?
Instytut zorganizował już kilka imprez o różnorodnym charakterze. Były to między innymi dwie wystawy fotograficzne. Jedna ukazywała piękno Kresów w okresie międzywojennym, natomiast na drugiej zaprezentowano zdjęcia wykonane współcześnie. Obie cieszyły się dużym zainteresowaniem. Podobnie było w wypadku zorganizowanego przez Dział Instytut Kresowy konkursu na najlepsze fotografie z Kresów. Instytut był także współorganizatorem obchodów 67. rocznicy zagłady w Hucie Pieniackiej.
Mowa tu oczywiście o dramatycznych wydarzeniach mających miejsce podczas II wojny światowej na Kresach Południowo-Wschodnich. Czy takie rozdrapywanie zabliźniających się ran, nie będzie miało negatywnego wpływu na stosunki polsko-ukraińskie?
Rolą historyków i instytucji zajmujących się naszym dziedzictwem jest rzetelne i otwarte mówienie o różnych wydarzeniach. I nie można stosować tu podziału na bardziej poprawne lub też mniej. Oczywiście wszelkie działania każdej Instytucji kultury muszą być realizowane z wielkim taktem i delikatnością. Wydarzenia, o których mowa są bardzo ważne dla naszej wspólnej pamięci. Mówią o tragedii wielu tysięcy Polaków i zarazem przypominają sylwetki szlachetnych Ukraińców, którzy narażając własne życie szli im z pomocą. Wiem, że w wielu kręgach Ukrainy, intencja ta została tak właśnie odczytana. Poza tym stosunkowo niedawno w lipcu 2009 r. Sejm RP przyjął uchwałę, która w sposób jednoznaczny, w odniesieniu do tragicznego losu Polaków na Kresach Wschodnich, mówi o obowiązku przywracania pamięci historycznej jako ważnym zadaniu dla wszystkich władz publicznych, w imię lepszego porozumienia się narodów naszej części Europy.
Z tego właśnie misyjnego zadania Dział Instytut Kresowy w Muzeum Niepodległości w pełni się wywiązuje.
