John Malkovich – rozmowa z Johnem Malkovichem

Rz: Dlaczego znany aktor zaczyna projektować ubrania?

John Malkovich:

Nie wiem, tak się pewnie zdarza. Ludzie nie są przypisani do jednego zawodu na wieczność. Kreator mody Tom Ford czy malarz Julian Schnabel kręcą filmy i świetnie im to idzie. Dlaczego ja miałbym być skazany wyłącznie na plan filmowy czy scenę? Zawsze lubiłem modę. Tworzenie kolekcji jest dla mnie jeszcze jedną formą wyrażania siebie. Sposobem na obcowanie ze sztuką. Gdybym tego nie robił, musiałbym wymyślić sobie coś innego.

Zbliżenie - czytaj więcej

Skąd czerpie pan inspiracje do tej działalności?

Z życia, pracy, z tego, kim jestem. Z ulicy, muzeum i obejrzanego obrazu. Czasem gram w produkcjach kostiumowych, które coś we mnie zasieją. Innym razem zafascynuje mnie jakieś doświadczenie podczas podróży. Nie kalkuluję. Rysuję to, co przychodzi mi do głowy.

A są jakieś miejsca na świecie, które mają szczególny wpływ na pana gust i pomysły?

Wiedeń. Ale ten z przełomu XIX i XX wieku. W tamtym czasie to było cudowne miasto, w którym rodziła się nowoczesność. Muzyka, malarstwo, psychologia, literatura. Wszystko tam wtedy wybuchło z wielką siłą. Dzisiejsza stolica Austrii nie ma już tego uroku. Jest jedną z wielu metropolii, w której wszyscy nieustannie gdzieś się spieszą. Nie chodzą, tylko niemal biegną po ulicach.

To gdzie pan lubi być dzisiaj?

Dobrze się czuję w różnych miejscach. Dzielę czas między Europę i Amerykę, gdzie uczą się w college'ach moje dzieci. Ale są rejony, które chciałbym poznać lepiej. Daleki Wschód. Przede wszystkim Japonię i Chiny. Bardzo chciałbym spędzić tam kiedyś więcej czasu.

Pana najbardziej znana kolekcja „Uncle Kimono" wykorzystywała właśnie motywy dalekowschodnie. Jaka idea przyświeca ostatniej, na wiosnę 2012?

Właściwie żadna. Generalnie staram się unikać wszelkich przesłań. Nie należę do osób, które próbują wszystko wyjaśniać i nazywać słowami.

Ale jednak nazwał pan tę kolekcję „Technobohemian". To chyba coś znaczy.

Dobrze więc: chciałem opowiedzieć o cyganerii nowego stulecia. O kimś, kto wiedzie artystyczny styl życia, kosmopolicie, rozumiejącym współczesny świat oparty na nowoczesnych technologiach. Ale jest też prostsze wytłumaczenie tej nazwy. Znalazłem ją w książce mojego włoskiego znajomego Simone Ramilliego. On użył tego słowa na określenie sztuki życia lub życia w sztuce. Spodobało mi się i pożyczyłem je sobie. Książka nigdy nie została zresztą wydana. Próbowałem pomóc, ale się nie udało.

Gwiazdy często firmują kolekcje mody. Ale siostry Olsen czy Sarah Jessica Parker użyczają zwykle projektantom nazwisko i twarz. Pan przy swojej kolekcji wszystko robi sam.

Bo ja to lubię. Nie tworzę niczego na komputerze. Rysuję projekty ołówkami, kredkami. Jeżdżę na targi, gdzie wyszukuję materiały, dodatki, guziki. Potem dozoruję wykonanie pierwowzorów.

Gdzie się pan tego nauczył?

Nigdy nie brałem lekcji krawiectwa. Podpatrywałem świat mody, współpracowałem z kostiumologami w teatrze, w kinie. Uczyłem się w praktyce.

Jakich kreatorów pan ceni?

Nie mam czasu, żeby jeździć na pokazy mody, bo jestem zajęty jako aktor. Ale oczywiście są wielcy krawcy, których specjalnie cenię. Jak mój stary przyjaciel Brytyjczyk Bella Freud czy Prada, dla którego kiedyś pracowałem.

No właśnie, pan przecież prezentował stroje jako model. Jakie wspomnienia zachował pan z tamtych czasów? Jak widział pan wtedy świat mody?

Trudno jest generalizować. Z pewnością środowisko związane z modą nie zawsze jest godne podziwu. Sporo tam zawiści i źle rozumianej konkurencji. Spotkałem wtedy wielu nieszczerych ludzi, na których nie można polegać. Myślę, że w przemyśle filmowym długo by nie przetrwali. Ale poznałem też fantastycznych, kreatywnych artystów – solidnych, bardzo dbających o jakość produktów, które proponują, zakochanych w tym, co robią.

Chciałby pan zyskać pozycję wśród wielkich kreatorów czy traktuje pan tworzenie kolekcji jak hobby?

Moda z pewnością nie jest całym moim światem. Nie chcę dyktować trendów ani niczego nikomu narzucać. Nie zastanawiam się nawet, czy proponuję ubrania „modne". Projektuję zestawy, które mi się podobają i które sam chciałbym nosić. I noszę. W miarę elegancki mężczyzna może pójść w takim ubraniu do restauracji czy pojechać w podróż. Nie kończę swoich pokazów suknią ślubną i nawet bym nie mógł, bo nie szyję dla kobiet. Nie poddaję się też innym regułom świat mody. Na przykład podczas pokazu w Karlowych Warach stroje prezentowali czescy aktorzy. Byli fantastyczni. Nie lubię modeli, a zwłaszcza modelek. Sposobu, w jaki się poruszają po wybiegu, nienaturalności gestów, lalkowatej urody. Po ulicach też nie chodzą anorektyczne wieszaki na ubrania, lecz zwyczajni ludzie, którzy mają czasem cztery kilo nadwagi albo krótkie nogi. No więc nie jestem typowym kreatorem mody i nawet nie mam takich ambicji. Ale to też nie jest tylko hobby. Poświęcam temu zajęciu bardzo dużo wysiłku i czasu.

Ile panu zajmuje przygotowanie kolekcji?

Od pomysłu do powstania prototypu sześć miesięcy.

To kiedy ma pan czas na granie w filmach?

Nie gram aż tak dużo.

Ostatnio zdecydował się pan wystąpić w niewielkiej roli w „Transformers 3". Chyba nie bardzo jest pan kojarzony z takim repertuarem.

Każdy aktor chce od czasu do czasu zagrać w filmie, który ludzie oglądają. Tak się buduje swoją pozycję w świecie kina, a ja jestem zawodowcem. Dzięki aktorstwu płacę czynsz i mogę zaryzykować zrobienie kolekcji. Udział w przedsięwzięciu w rodzaju „Transformers" zarabia na to, że potem mogę zaangażować się w coś, co bardzo lubię. Zresztą praca w superprodukcjach hollywoodzkich bywa bardzo przyjemna.

Będziemy pana widywać w nich częściej?

Nie sądzę, nie jestem typem aktora, któremu często oferuje się role w wielkich amerykańskich hitach. Ale mój agent jest szczęśliwy, jak podpisuję kontrakt w Hollywood, więc szuka tam dla mnie ról.