Wojciech Sikora - rozmowa

Rz: Ruszył portal poświęcony Instytutowi Literackiemu i paryskiej „Kulturze" (

www.kulturaparyska.com

). Co można na nim znaleźć?

Zobacz galerię zdjęć

Wojciech Sikora:

Jest to pierwsze w Polsce przedsięwzięcie mające na celu pełne i powszechne udostępnienie archiwów prywatnej instytucji kultury. To zbiór wiedzy dla jak najszerszej publiczności, a także narzędzie dla studentów, badaczy i uczonych. Na portalu mamy wszystkie numery „Kultury" i komplet „Zeszytów Historycznych". Do tego kilkaset zdjęć i listów Jerzego Giedroycia, mnóstwo biogramów ludzi z nim związanych. Z czasem będziemy podłączać kolejne dokumenty, teksty i życiorysy. Samych listów Giedroycia mamy w archiwach 150 tys., co jest absolutnym epistolograficznym rekordem świata.

Właściwie po co ta dygitalizacja „Kultury"? Ktoś mógłby powiedzieć, że to przecież czasopisma, a te po jakimś czasie tracą na aktualności.

Nie zgodzę się z tym. Ostatnio uczestniczyłem w seminariach „Aktualność myśli Jerzego Giedroycia". Wszyscy zebrani na tych debatach byli absolutnie zgodni, że idee, które stworzył Redaktor Giedroyc, są aktualne do dzisiaj. Instytut Literacki był najważniejszą polską instytucją polityczną i kulturalną po II wojnie światowej. Książki wydawane w Maisons-Laffitte weszły do kanonu literatury polskiej. Dość wspomnieć Miłosza, Gombrowicza, Stempowskiego czy Bobkowskiego. Tak że to nie jest tylko i wyłącznie przeszłość. W kręgach „Kultury" zresztą zawsze najważniejsza była przyszłość.

Jakie idee stworzył Giedroyc?

Przede wszystkim przeformułował pojęcie polskości. Obce mu były zaściankowość czy kompleksy narodowe. Do tego polityka zagraniczna już wolnej Polski oparła się właśnie na ideach pochodzących z Maisons-Laffitte. Do dziś w naszym dyskursie politycznym funkcjonuje koncepcja ULB, która mówi, że nie będzie wolnej Polski bez wolnej Ukrainy, Litwy i Białorusi. Giedroyc powtarzał, że im mocniejsza będzie nasza pozycja na Wschodzie, tym bardziej będziemy się liczyli w Europie Zachodniej.