Rodzina przeciwna ekshumacji

To szansa na potwierdzenie nowych informacji, jakie prokuratorzy zdobyli w ramach piątego już śledztwa, prowadzonego w sprawie śmierci studenta polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego przez pion śledczy krakowskiego IPN. Nawet po 33 latach od tej tragedii ekshumacja ma sens - uważają specjaliści.

Prezes Instytutu Janusz Kurtyka stwierdził dziś także, że osoby, które inwigilowały lub zastraszały opozycjonistę, mogą spodziewać się zarzutów. Pytany przez dziennikarzy, czy najpoważniejsze hipotezy rozważane przez IPN to zabójstwo z premedytacją lub "wypadek przy pracy", Kurtyka powiedział, że obie są brane pod uwagę. - Nie możemy jeszcze przesądzać, która z nich jest bardziej prawdopodobna - stwierdził.

- Gdyby to zależało od nas, nie byłoby ekshumacji – twierdzi jednak Anna Wnętrzak, siostra Stanisława Pyjasa. Dodaje, że jego bliscy blokować działań IPN nie zamierzają.

IPN ze swojej strony deklaruje, że uszanuje wolę rodziny. Nie zrobimy niczego wbrew woli rodziny - zapewnia rzecznik Instytutu, Andrzej Arseniuk.

Wola rodziny osoby zmarłej nie jest wiążąca dla prokuratury, jeśli chce ona przeprowadzić ekshumację - przypomniał mec. Bogdan Borkowski, pełnomocnik rodziny Olewników. Podkreślił, że na ogół zdanie rodziny uwzględnia się i szanuje.

[srodtytul]Termin poznamy wkrótce[/srodtytul]

- Myślę o ekshumacji szczątków Stanisława Pyjasa, odkąd przejąłem to śledztwo, czyli od maja 2008 roku – powiedział „Rz” prokurator Ireneusz Kunert z krakowskiego IPN.

Uważa, że badanie kości może potwierdzić rodzaj obrażeń studenta, a także zeznania nieprzesłuchiwanych we wcześniejszych postępowaniach świadków i hipotezy, jakie śledczy weryfikuje.

– Kilku świadków, być może na skutek wyrzutów sumienia, po latach zdecydowało się zgłosić do prokuratora. Niektórzy nadal się boją wpływów ludzi dawnej SB – mówił „Rz” Ireneusz Kunert.

Ekshumacja też jednak jest potrzebna – wierzą śledczy. Minister sprawiedliwości Krzysztof Kwiatkowski powiedział w czwartek, że jej termin musi zostać wyznaczony dość szybko, bo ta procedura nie może być przeprowadzona, gdy jest zbyt ciepło.

Ciało Stanisława Pyjasa znaleziono w maju 1977 roku w bramie kamienicy przy ul. Szewskiej w Krakowie. Nie tylko jego przyjaciele – m.in. Bronisław Wildstein i Liliana Sonik - są przekonani, że zabito go na zlecenie Służby Bezpieczeństwa. Jak pisała ”Rz”, prowadzący to ?śledztwo od dawna zamierzał zamówić trzecią już opinię biegłych w tej sprawie. W dwóch poprzednich bowiem jest wiele niejasności.

Pierwszą opinię sporządzono w Krakowie w Zakładzie Medycyny Sądowej w 1977 roku. Nie opisano w niej np. widocznego u Pyjasa wybitego zęba czy rozciętego dziąsła. Tymczasem charakter obrażeń może uwiarygodnić podejrzenia przyjaciół ofiary, iż kto przed śmiercią ”pomógł mu” się upić.

Prawdopodobnie na siłę wpychano mu butelkę z alkoholem do ust. Kierownik zakładu prof. Zdzisław Marek, który się pod dokumentem podpisał, nawet nie widział wówczas ciała Pyjasa. Mimo to przesłuchany w trakcie obecnego śledztwa stwierdził, iż nie ma sobie nic do zarzucenia.

Drugą opinię na potrzeby kolejnego śledztwa w 1991 r. sporządzali eksperci z Katowic jedynie na podstawie zdjęć ciała Pyjasa.

[srodtytul]Zabójstwo, a nie pobicie[/srodtytul]

Prokurator jest też przekonany, że sprawa dotyczy nie śmiertelnego pobicia, ale co najmniej próby zabójstwa studenta UJ. Naczelnik pionu śledczego krakowskiego IPN Piotr Piątek zapowiedział już zmianę kwalifikacji tego postępowania.

Niespodzianek związanych z czterokrotnie umarzanym wcześniej śledztwem jest więcej. Dopiero po latach po raz pierwszy zeznania składali np. najbliżsi Pyjasa – mama i siostra studenta.