Sąd nie może przerzucać swoich obowiązków na frankowicza. Nowy wyrok Sądu Najwyższego

Sąd ma szukać abuzywności postanowień umowy kredytu, nawet bez wniosku konsumenta.

Publikacja: 29.01.2025 07:04

Sąd nie może przerzucać swoich obowiązków na frankowicza. Nowy wyrok Sądu Najwyższego

Foto: Adobe Stock

Obowiązek ten wynika zarówno z prawa krajowego, jak i unijnego, które nakładają na sądy konieczność zapewnienia skutecznej ochrony praw konsumentów, zwłaszcza w kontekście niedozwolonych postanowień umownych

To sedno najnowszego wyroku trzyosobowego składu Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN.

Czytaj więcej

Sąd jest związany kolejnością żądań frankowicza. Sąd Najwyższy zdecydował

Roszczenia frankowiczów. Co wynika z prawa krajowego i unijnego

Kwestia ta wynikła na etapie skargi nadzwyczajnej złożonej przez prokuratora generalnego w sprawie rozliczenia kredytu frankowego, udzielonego przez poprzednika prawnego Getin Noble Bank - teraz reprezentowanego przez syndyka, i powoda w tej sprawie.

Sąd okręgowy zasądził od kredytobiorców solidarnie na rzecz powoda 419,7 tys. zł, a Sąd Apelacyjny w Gdańsku werdykt utrzymał, odmawiając dokonania z urzędu (czyli z własnej inicjatywy) kontroli umowy kredytu konsumenckiego na okoliczność występowania w niej niedozwolonych postanowień umownych. Sądy wskazały, że obowiązek ten jest ograniczony do przedmiotu sporu wyznaczonego roszczeniem i zarzutami stron postępowania. A ponieważ pozwani nie sformułowali zarzutów względem klauzul umowy wiążącej z bankiem, sąd nie musi dokonać takiej kontroli.

Czytaj więcej

To był dobry rok dla frankowiczów, a następny może być jeszcze lepszy

Skarga nadzwyczajna prokuratora generalnego w sprawie rozliczenia kredytu frankowego

Ze skargą nadzwyczajną wystąpił do SN prokurator generalny. Zarzucił wyrokowi SA naruszenie zasad i praw określonych w Konstytucji RP przez niezasadne zasądzenie od pozwanych zapłaty zgodnie z żądaniem banku. Z dowodów wynikało bowiem, że bank wywodzi roszczenie na podstawie nieważnej umowy kredytu, której postanowienia określały świadczenia stron w sposób nieadekwatny, umożliwiając bankowi poza jakąkolwiek kontrolą swobodne ich kształtowanie w sprzeczności z naturą umowy kredytowej, co przekraczało granicę swobody umów.

Sąd Najwyższy w składzie sędziowie: Aleksander Stępkowski i Mirosław Sadowski oraz ławnik SN Radosław Tomasz Jeż, stwierdził, że nie uwzględniając w sposób należyty konsumenckiego charakteru stosunku łączącego powoda ze stroną pozwaną, sąd nie wywiązał się z obowiązku wynikającego zarówno z konstytucji, tj. nie chronił należycie zaufania, jakie konsument ma prawo w nim pokładać, ani dyrektywy konsumenckiej.

Czytaj więcej

Frankowicze grupowo wygrywają z bankiem. To pierwsza taka sprawa

W świetle prawa krajowego i unijnego (wyroku TSUE C-511/17) pozwany nie jest zobowiązany do formułowania szczegółowego zarzutu dotyczącego abuzywności konkretnych postanowień umownych, gdyż obowiązek badania niedozwolonego charakteru klauzul umownych, wiążących się z przedmiotem sporu określonym przez powoda, spoczywa na sądzie z urzędu. A niewątpliwie wysokość roszczenia została określona przez odwołanie się do postanowień umowy.

- Akceptacja praktyki orzeczniczej, polegającej na wydawaniu wyroku przeciwko konsumentowi, bez należytej kontroli treści umowy w zakresie określonym przez powództwo, mogłaby doprowadzić do obejścia dyrektywy 13/93 i zagrozić zbiorowym interesom konsumentów - wskazał w konkluzji SN.

Obowiązek ten wynika zarówno z prawa krajowego, jak i unijnego, które nakładają na sądy konieczność zapewnienia skutecznej ochrony praw konsumentów, zwłaszcza w kontekście niedozwolonych postanowień umownych

To sedno najnowszego wyroku trzyosobowego składu Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN.

Pozostało jeszcze 92% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Podatki
Zmiany w uldze na termomodernizację. Podatnicy dostali tylko kilka dni
W sądzie i w urzędzie
Jest projekt ustawy frankowej. Czy przyspieszy spory frankowiczów z bankami?
Praca, Emerytury i renty
Nowe terminy wypłat emerytur w lutym 2025. Zmiany w harmonogramie
Praca, Emerytury i renty
Zbliża się wypłata 13. emerytury. Ile wyniesie w 2025 roku?
Prawo w Polsce
Kto może wejść do twojego domu? I czy musi mieć nakaz?