W piątek 29 lipca wchodzą w życie przepisy ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom, która pozwala konsumentom zawiesić spłatę rat kredytu hipotecznego nawet na 8 miesięcy. Z wakacji kredytowych będą mogły skorzystać osoby, które spłacają kredyt hipoteczny zaciągnięty w walucie polskiej na własne potrzeby mieszkaniowe.
Przed ważnym weekendem
Newralgiczne mogą okazać się pierwsze dni funkcjonowania nowej ustawy. Zgodnie z przepisami, bank musi dokonać zawieszenia spłaty raty kredytu z dniem doręczenia wniosku. Pierwsza rata, którą można zawiesić przypadnie już w sierpniu, ale wiele osób płaci ratę na początku miesiąca. Dlatego bardzo ważne jest, aby banki umożliwiły składanie wniosków i były gotowe na ich przyjmowanie już w dniu wejścia w życie ustawy tj, 29 lipca.
UOKiK podkreśla, że banki mają obowiązek zapewnić możliwość składania wniosków również za pośrednictwem bankowości elektronicznej. Zamierza zwracać uwagę, czy te systemy będą działały przez ostatni weekend lipca bez przerw „technicznych”. Inaczej części kredytobiorców, którym termin spłaty przypada na początkowe dni sierpnia, a która chciałaby skorzystać z zawieszenia raty, może przepaść pierwszy miesiąc wakacji kredytowych.
Zbadają 16 banków
Prezes UOKiK chce na bieżąco analizować, jak instytucje finansowe wdrażają wakacje kredytowe. Pod lupą znalazło się 16 banków, które obsługują złotowe kredyty hipoteczne: Alior Bank, Bank Handlowy w Warszawie, Bank Millennium, Bank Ochrony Środowiska, Bank Pocztowy, Bank Polska Kasa Opieki, Bank Polskiej Spółdzielczości (Grupa BPS), BNP Paribas Bank Polska, Credit Agricole Bank Polska, ING Bank Śląski, mBank, Pekao Bank Hipoteczny, PKO Bank Hipoteczny, Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski, Santander Bank Polska, SG Bank.
– W postępowaniach wyjaśniających zbadamy m.in. czy i jak banki informują konsumentów o wakacjach kredytowych. Zweryfikujemy także, czy na czas uruchomiły możliwość składania wniosków, w tym elektronicznie. Zwrócimy również uwagę na to, czy banki nie utrudniają konsumentom skorzystania z wakacji kredytowych lub czy nie próbują ich do tego zniechęcać, np. bezpodstawnie strasząc utratą bądź obniżeniem zdolności kredytowej w przyszłości – mówi Tomasz Chróstny, prezes UOKiK.
- Nie akceptujemy praktyki, która pojawia się już w niektórych bankach, a dotyczy np. wymagania osobnego wniosku na zawieszenie spłaty rat w każdym kwartale obowiązywania wakacji kredytowych, a nawet osobnego wniosku na spłatę poszczególnej raty. To utrudnianie skorzystania z wakacji kredytowych, wprowadzonych aby ulżyć konsumentom – dodaje prezes Chróstny.
Czytaj więcej
Przerwa w spłacie zobowiązań złotówkowych tuż-tuż. Pojawiają się jednak pytania, do kiedy można składać wnioski o wakacje kredytowe w sierpniu. I jaka będzie praktyka banków.
Ponieważ prawo do wakacji kredytowych przysługuje bezwarunkowo konsumentom w zakresie jednego kredytu hipotecznego przeznaczonego na cele mieszkaniowe, złożenie wniosku i skorzystanie z wakacji kredytowych nie powinno mieć jakiegokolwiek wpływu na późniejszą ocenę zdolności kredytowej konsumenta.
- Dlatego zweryfikujemy, czy w tym zakresie banki nie represjonują klientów, którzy skorzystali z ustawowego prawa do wakacji kredytowych – podkreśla Tomasz Chróstny.
Za ewentualne nieprawidłowości Prezes Urzędu może postawić bankom zarzuty naruszania zbiorowych interesów konsumentów. Grożą za to kary do 10 proc. rocznego obrotu. Wątpliwości, które dostrzega Prezes UOKiK, będą tematem spotkania z bankami, które odbędzie się w środę w Urzędzie Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Wakacje kredytowe w pigułce
O zawieszenie rat może się starać każdy, kto zaciągnął kredyt hipoteczny w walucie polskiej, z wyłączeniem kredytów indeksowanych lub denominowanych do waluty innej niż polska, w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Wakacje dotyczą kredytów zaciągniętych przed 1 lipca 2022 r., których termin zakończenia przypada co najmniej 6 miesięcy po tej dacie.
Uwaga! Z wakacji można skorzystać tylko dla jednego kredytu.
W ramach wakacji kredytowych można zawiesić spłatę maksymalnie przez 8 miesięcy. Są to: sierpień i wrzesień 2022 r., 2 wybrane miesiące w IV kwartale 2022 r. oraz po 1 wybranym miesiącu w każdym kwartale 2023 r. Okres kredytowania wydłuży się o liczbę miesięcy, o które zawieszono spłatę rat.
Wakacje kredytowe są bezpłatne to znaczy, że zawieszona zostaje spłata zarówno części kapitałowej, jak i odsetkowej. W okresie zawieszenia bank nie może też pobierać żadnych opłat z wyjątkiem tych za ubezpieczenie umowy.
Jak się ubiegać o wakacje kredytowe? Trzeba złożyć w banku wniosek w formie papierowej lub elektronicznej, w tym za pośrednictwem bankowości elektronicznej. We wniosku wskazujemy dane: swoje i kredytodawcy, oznaczenie umowy, okres (lub okresy) zawieszenia spłaty oraz oświadczenie, że wniosek dotyczy umowy zawartej w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Ponieważ oświadczenie jest składane pod rygorem odpowiedzialności karnej, konieczne jest zamieszczenie we wniosku stosownej klauzuli.
- W czasie wyższych kosztów utrzymania gospodarstw domowych i rosnących stóp procentowych, które przekładają się na wysokość rat kredytów, wakacje kredytowe to duża ulga dla kredytobiorców i ich rodzin. Skorzystanie z nich pozwala nie tylko ograniczyć koszty obsługi kredytu hipotecznego przy wysokich stopach procentowych, ale również przeznaczyć zaoszczędzone środki z rat na nadpłatę kredytu lub tzw. „poduszkę finansową” na trudne czasy. Dlatego istotne jest, by unikać przeznaczania tych środków na bieżącą konsumpcję, a wykorzystać je choćby do nadpłaty kredytu, dzięki czemu obciążenia finansowe już po wakacjach kredytowych mogą być niższe – mówi Tomasz Chróstny, prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
