Małpa z brzytwą, czyli Putin z bombą

Po raz kolejny Kreml sugeruje, że w toczącej się wojnie może użyć broni nuklearnej, która objęta jest tabu od sierpnia 1945.

Publikacja: 26.09.2022 21:00

Małpa z brzytwą, czyli Putin z bombą

Foto: AFP

– Teoretycznie Putin może prawie wszystko. Status mocarstwa atomowego zapewnia militarną bezkarność – smutno stwierdza rosyjski ekspert Maksim Starczak z Kanady.

Rosyjscy politycy ostatnio kilkakrotnie (w tym prezydent i jego minister spraw zagranicznych) uprzedzali o możliwości użycia najgroźniejszej broni, jaką wymyśliła ludzkość. Siergiej Ławrow wprost oświadczył, że mogą to zrobić, gdy Kreml uzna południową Ukrainę za swoją, by bronić jej przed wyzwoleniem przez Ukraińców.

Po dotychczasowych porażkach rosyjskiej armii główną siłą Moskwy pozostaje broń nuklearna.

Kreml posiada ponad 1,5 tys. strategicznych głowic bojowych, czyli takich, których można użyć na odległość większą niż 5,5 tys. km. Jednocześnie jest to broń gotowa do natychmiastowego użytku i znajdująca się na okrętach podwodnych, w bazach rakietowych etc.

Ale eksperci wojskowi nie sądzą, by Putin groził użyciem właśnie tego rodzaju broni, który ze swej natury jest przeznaczony do atakowania USA. Spowodowałoby to natychmiastowy odwet Zachodu. W dodatku większość tych głowic składowana jest w 12 bazach w Rosji (tzw. centralne bazy przechowywania – bazy „C”) i bardzo dokładnie obserwowana przez zachodnie wywiady.

Czytaj więcej

Marek Kozubal: Czy Polska jest gotowa na eskalację wojny przez Rosję

Jednak w czasach zimnej wojny zarówno ZSRR, jak i USA skonstruowały „niestrategiczną broń atomową” o mniejszym zasięgu i mniejszej mocy, z zamiarem używania jej wprost na polach bitew. Ponieważ obecnie nie obejmują jej żadne umowy międzynarodowe, można jedynie szacować, że Kreml ma 860–1190 takich głowic (z ok. 21 tys. na początku lat 90.). Można je „przenosić” za pomocą okrętów podwodnych, rakiet (np. iskanderów), samolotów, a nawet próbować wystrzeliwać z dział. Od półtorej dekady wiadomo, że w poufnych dokumentach rosyjskiej armii opisana jest doktryna „eskalacji dla deeskalacji” lub „eskalacji jądrowej”. Uderzenie taktyczną bronią jądrową ma według niej służyć szybkiemu zakończeniu wojny, gdyż „demonstruje gotowość i zdecydowanie”.

Eksperci zgadzają się, że jeśli Putin zamierza użyć broni nuklearnej przeciw Ukrainie, to będzie to właśnie taktyczna. Siła pojedynczego ładunku jest porównywalna z amerykańską bombą zrzuconą na Nagasaki w sierpniu 1945 roku.

Nim dojdzie do jej użycia, powinna zostać przetransportowana z baz „C” do jednostek. W przeciwieństwie do strategicznej, żaden bowiem ładunek taktyczny nie znajduje się poza magazynami. W proces transportu zaangażowana będzie ogromna biurokracja wojskowa: od prezydenta, poprzez ministra obrony, odpowiedni wydział jego resortu, dowódcę okręgu wojskowego, szefa transportu po dowódcę oddziału, który jej użyje. Eksperci podejrzewają, że Putin, nie ufając armii, zdubluje wojskowych oficerami swoich służb specjalnych w czasie całej tej procedury, co zwiększy prawdopodobieństwo wydostania się informacji o niej do opinii publicznej.

Najbliższy Ukrainie skład z takimi ładunkami, Biełgorod-22, znajduje się ok. 50 kilometrów od granicy.

– W rosyjskim dowództwie nie ma już oficerów, którzy kiedyś uczestniczyli w próbach atomowych, a więc rozumiejących, czym jest ta broń, jakie zagrożenia niesie, i gotowych wyjaśnić to przywódcom politycznym – uważa jeden z rosyjskich znawców. Ułatwi to ewentualne podjęcie decyzji Putinowi. Eksperci powątpiewają, by Kreml chciał atakować bronią atomową samą linię frontu. Biorąc pod uwagę bałagan i niechlujstwo rosyjskiej armii, istnieje duże prawdopodobieństwo, że przy takim ataku ona sama narazi się na większe niebezpieczeństwo niż atakowani Ukraińcy. Wśród potencjalnych celów wymieniane są mosty na Dnieprze, baza wojskowa znajdująca się z dala od dużych miejscowości, ale też siedziby władz w samym centrum Kijowa.

Jeśli zaatakowana ma być Ukraina, to zagadką pozostaje nie tylko konkretny cel, ale też jak zareaguje na to Zachód oraz inne kraje posiadające broń nuklearną. Podział na jądrową broń strategiczną i niestrategiczną istnieje tylko w USA i Rosji (jako spadek po ZSRR). Inne kraje (w tym Francja czy Wielka Brytania, ale też Chiny i Indie) nie uznają go. Użycie nawet małego ładunku będzie dla nich tym samym, co i dużego.

– Teoretycznie Putin może prawie wszystko. Status mocarstwa atomowego zapewnia militarną bezkarność – smutno stwierdza rosyjski ekspert Maksim Starczak z Kanady.

Rosyjscy politycy ostatnio kilkakrotnie (w tym prezydent i jego minister spraw zagranicznych) uprzedzali o możliwości użycia najgroźniejszej broni, jaką wymyśliła ludzkość. Siergiej Ławrow wprost oświadczył, że mogą to zrobić, gdy Kreml uzna południową Ukrainę za swoją, by bronić jej przed wyzwoleniem przez Ukraińców.

Pozostało 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konflikty zbrojne
Ukraińskie drony nękają Rosję. Pożar rafinerii w obwodzie smoleńskim
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Konflikty zbrojne
Masowe groby w szpitalach po wyjściu wojsk izraelskich. Ofiary miały związane ręce
Konflikty zbrojne
Gen. Waldemar Skrzypczak: Teraz Ukraińcy będą Rosjan tłukli ostro
Konflikty zbrojne
Ukraińskie konsulaty przestały przyjmować dokumenty od obywateli w wieku poborowym
Konflikty zbrojne
Gen. Bogusław Pacek: Ukraina jedzie na oparach. Brakuje wszystkiego