Urząd tylko od kontroli?

W ubiegłym tygodniu publikowaliśmy wiele stanowisk Głównego Inspektoratu Pracy poświęconych tematyce czasu pracy. Jednocześnie informowaliśmy czytelników, że innych nurtujących nas problemów prawnych związanych ze stosowaniem wszystkich przepisów kodeksu pracy inspekcja już nie wyjaśni.

W piśmie skierowanym do „Rzeczpospolitej”, notabene w odpowiedzi na zadane przez nas prawne pytania, urząd wyjaśnia, że nie jest uprawniony do interpretacji przepisów. Jedyne informacje, jakie może podać, to związane ze swoją działalnością.

Zobacz:

Czas pracy w interpretacjach inspekcji pracy

Niezwykle cenna wykładnia

Podejście urzędu wydaje się trochę niezrozumiałe, bo prezentowana na łamach gazety wykładnia przepisów jest niezwykle cenna i chroni pracodawców przed ewentualnymi wykroczeniami.

Rozczarowani postawą GIP pytają, czy w takiej sytuacji mogą liczyć na interpretacje prawne urzędu, wydawane na podstawie art. 10 ustawy z 2 lipca 2004 o swobodzie działalności gospodarczej (DzU z 2010 r. nr 220, poz. 1447 ze zm.).

Zamiast stanowisk porady

Odpowiedź jest negatywna, bo przywołany przepis zastrzega, że wniosek o wydanie interpretacji prawnej może złożyć

- przedsiębiorca w swojej indywidualnej sprawie,

- do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej,

- w sprawie stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne.

Wszystkie wskazane warunki muszą być spełnione łącznie, z tym że kluczowy wydaje się ten ostatni. Interpretacje prawne, wydawane na podstawie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, mogą dotyczyć tylko tych regulacji, z których wynika obowiązek uiszczenia wskazanych wyżej opłat.

Ustawa nie określa, co się pod nimi kryje i jakie dokładnie urzędy są zobowiązane do wydawania interpretacji, ale inspekcja pracy wyjaśnia, że powyższe sprawy nie mieszczą się w zakresie jej działalności. Informuje jednak, że udziela porad i informacji technicznych służących eliminowaniu zagrożeń  życia i zdrowia pracowników, a także porad i informacji w zakresie przestrzegania prawa pracy.

– O tym, jak wiele osób, w tym również pracodawców, korzysta z poradnictwa inspekcji pracy, świadczy chociażby fakt, że tylko w roku ubiegłym specjaliści PIP udzielili ponad 1,2 mln bezpłatnych porad, w tym 968,4 tys. porad prawnych (78 proc.) i blisko 272,1 tys. porad technicznych.

Prawie jedną trzecią spośród podmiotów zgłaszających się po porady stanowili pracodawcy, a blisko połowę – pracownicy. Najczęściej dotyczyły one nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, wynagrodzenia i innych świadczeń pieniężnych, czasu pracy i urlopów – mówi Danuta Rutkowska, rzeczniczka prasowa GIP.

Nie ma danin

Wracając jednak do interpretacji prawnych, kiedy art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej wchodził w życie, resort gospodarki wyjaśniał, że poza interpretacjami podatkowymi przedsiębiorca może wystąpić o inne w sprawie:

- składek emerytalnych i rentowych oraz na ubezpieczenie zdrowotne i wypadkowe,

- opłat związanych z użytkowaniem wieczystym,

- opłat środowiskowych oraz za wycinanie drzew i krzewów,

- opłat z prawa wodnego (za wykorzystywanie dróg wodnych, melioracyjnych, za korzystanie z gruntów pokrytych wodami),

- opłat eksploatacyjnych (geologicznych),

- abonamentu rtv,

- podatków i opłat lokalnych,

- opłat drogowych, ewidencyjnych, za prawo jazdy, za winiety,

- opłat paliwowych, paszportowych, portowych, telekomunikacyjnych, skarbowych, sądowych i notarialnych, opłat konsularnych, opłat z zakresu prawa probierczego, lotniczych i lotniskowych.

Bezpłatnie i online

Państwowa Inspekcja Pracy udziela porad m.in. z zakresu:

- nawiązywania i rozwiązywania stosunków pracy,

- czasu pracy,

- urlopów,

- równego traktowania,

- mobbingu,

- wypadków przy pracy,