Nowa ustawa zawiera kompleksowe regulacje w zakresie organizacji i zadań administracji podatkowej. Początkowo przepisy nowej ustawy miały zacząć obowiązywać od początku roku, jednak data ich wejścia w życie na skutek nowelizacji z 16 grudnia 2015 r. została przesunięta o pół roku. Zdaniem projektodawców nowelizacji tak szeroki zakres zmian wymaga kompleksowych zmian organizacyjnych, a przesunięcie terminu wejścia w życie ustawy pozwoli przygotować jednostki do sprawnego i funkcjonalnego realizowania nałożonych na nie zadań.
Ustawa o administracji podatkowej reguluje w sposób kompleksowy zadania zarówno dyrektora izby skarbowej, jak i naczelnika urzędu skarbowego. Ustawodawca nałożył na dyrektora izby skarbowej nowe zadania w postaci m.in. obowiązku prowadzenia działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie przepisów prawa podatkowego, w tym zapobiegającej nieprawidłowemu wypełnianiu obowiązków podatkowych. Z kolei naczelnikowi urzędu skarbowego przypisano dodatkowo zadania związane z wprowadzeniem systemu obsługi i wsparcia podatników w prawidłowym wykonywaniu obowiązków podatkowych, w tym przez nowe instytucje asystenta podatnika oraz centrum obsługi i wsparcia podatnika.
Ustawodawca położył zatem nacisk na działalność informacyjną fiskusa, która ma wspierać podatników w samodzielnym, prawidłowym i dobrowolnym wypełnianiu obowiązków podatkowych.
Ustawa wprowadza także nowy organ administracji podatkowej – dyrektora Biura Krajowej Informacji Podatkowej, do którego zadań będzie należeć przede wszystkim wydawanie interpretacji indywidualnych, a także zapewnienie jednolitej i powszechnie dostępnej informacji podatkowej. W tym celu utworzona zostanie, dostępna przez portal podatkowy, Baza Wiedzy Administracji Podatkowej, zawierająca m.in.: interpretacje ogólne oraz indywidualne, orzeczenia sądów i trybunałów, a także broszury informacyjne w sprawach podatków.
Na podstawie przepisów ustawy przygotowany został projekt rozporządzenia, zgodnie z którym planowane jest utworzenie, obok znanych już wyspecjalizowanych urzędów skarbowych o zasięgu wojewódzkim, wyspecjalizowanego urzędu skarbowego o zasięgu krajowym. Rolę takiego „superurzędu skarbowego" miałby pełnić Pierwszy Mazowiecki Urząd Skarbowy w Warszawie, który obsługiwałby podatników o kluczowym znaczeniu dla polskiej gospodarki.
Wejście w życie powyższych zmian jest jednak wątpliwe, zwłaszcza tych wynikających z projektów rozporządzeń, z uwagi na pojawiające się informacje prasowe o planowanym wprowadzeniu nowej ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej.
Z informacji prasowych wynika, że ministerstwo chce powrócić do pomysłu sprzed lat i połączyć administrację podatkową, celną i skarbową w jedną scentralizowaną Krajową Administrację Skarbową. KAS powstałaby na bazie izb i urzędów celnych, izb i urzędów skarbowych oraz urzędów kontroli skarbowej. Dotychczasowe kompetencje izb skarbowych, celnych i urzędów kontroli skarbowej miałyby zostać przejęte przez izby administracji skarbowej. Izbom podlegałyby zaś urzędy celno-skarbowe oraz urzędy administracji skarbowej.
Jak wynika z projektowanych zmian, KAS miałaby objąć obowiązki z zakresu wymiaru i ściągania podatków, ceł, a także innych należności podatkowych oraz ścigania przestępstw i wykroczeń skarbowych. KAS przejęłaby także zadania dotyczące kontroli, postępowań czy audytu. Przewidziano dodatkowo, że KAS będzie się zajmować sprawami z zakresu interpretacji indywidualnych, wiążących informacji o pochodzeniu towarów, wiążącej informacji akcyzowej oraz wiążącej informacji taryfowej.
Celem projektowanej ustawy generalnie rzecz biorąc jest uporządkowanie i unowocześnienie służb skarbowych, by mogły one pracować efektywniej. Należy się pozytywnie odnieść do kwestii oddania kompetencji w zakresie prowadzenia kontroli jednemu organowi, tj. urzędowi celno-skarbowemu. Takie rozwiązanie pozwoliłoby wyeliminować istniejący teraz i dla wielu niezrozumiały dualizm, że kontrole w tym samym zakresie prowadzą urzędy kontroli skarbowej i urzędy skarbowe.
Teraz z darmową dostawą i e‑wydaniem gratis!
Dariusz Malinowski, partner, szef zespołu ds. postępowań podatkowych i sądowych w KPMG w Polsce
