Dochody lokalnych budżetów wyniosły 213,4 mld zł, a wydatki – 205,7 mld zł – wynika ze wstępnych danych za 2016 r. przedstawionych przez Ministerstwo Finansów. Tym samym nadwyżka w samorządowych finansach wyniosła aż 7,7 mld zł. Na tak dużym plusie samorządy nie były jeszcze nigdy; w 2015 r. nadwyżka wynosiła trzy razy mniej – 2,5 mld zł. Dla porównania zaś, w latach 2010–2013 deficyt sięgał 10–14 mld zł każdego roku.
Czekając na decyzję
Dobry wynik samorządów nie jest jednak do końca dobrą informacją. Dane resortu finansów potwierdzają prawdziwe lokalne załamania inwestycyjne. W 2016 r. w sumie wszystkie miasta, gminy, powiaty i województwa wydały na swój rozwój tylko 24,2 mld zł, czyli aż o 35 proc. mniej niż w 2015 r., przyczyniając się do spadku inwestycji w gospodarce ogółem (w 2016 r. realnie spadły one o 5,5 proc.). Tak niski poziom odnotowywano ostatnio dziesięć lat temu, w 2006 r.
Największą zapaść widać w miastach na prawach powiatów – spadek inwestycji rok do roku o ok. 37 proc., oraz urzędach marszałkowskich – spadek o 58 proc. rok do roku.
– To głównie efekt opóźnień w uruchamianiu funduszy UE na lata 2014–2020 – mówi „Rzeczpospolitej" Andrzej Porawski, dyrektor biura Związku Miast Polskich. – Gotowych projektów, które czekają na decyzje o udzieleniu lub odmowie wsparcia, jest naprawdę całe mnóstwo, co widać po liczbie złożonych wniosków już po ogłoszeniu konkursów. Ale bez takiej decyzji samorządy nie chcą nawet zaczynać przetargów – dodaje.
Co z oszczędnościami
Zgodnie z ustawą o finansach publicznych decyzję co do rozdysponowania oszczędności uzyskanych w budżecie w roku poprzednim podejmuje rada danej jednostki samorządu, co będzie następować w nadchodzących miesiącach. Co ciekawe, samorządy nie mogą nadwyżki z poprzedniego roku uznać za dochody budżetu w obecnym roku i w ten sposób wprost finansować wydatków. Mogą za to wykorzystywać je przede wszystkim na finansowanie deficytu lub spłatę zadłużenia, co zmniejsza ich potrzeby pożyczkowe i poprawia kondycję finansową oraz zwiększa przestrzeń do inwestycji.
