Srebrne gody warszawskiej giełdy

Entuzjastyczna atmosfera obchodów 25-lecia Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie udzieliła się politycznym decydentom.

– Nasza giełda jest czwartą giełdą w Europie. Patrzmy na to, jak ona się rozwija, wspierajmy giełdę w miarę możliwości dobrymi regulacjami – powiedział podczas swojej wizyty na GPW prezydent Andrzej Duda.

Rynek liczy, że na słowach się nie skończy, a wizyta Dudy stanie się okazją do rozpoczęcia mozolnego procesu odbudowy zaufania społeczeństwa do rynku.

Konieczny strumień oszczędności

W ciągu 25 lat GPW przeszła długą drogę do tego, by stać się najważniejszym rynkiem regionu, jednak jej przyszłość stoi pod wielkim znakiem zapytania. Bez politycznego wsparcia i zmian legislacyjnych promujących giełdę i rynek kapitałowy może się bowiem okazać, że za kolejne 25 lat nie będzie już czego świętować.

– Absolutnie konieczne są rozwiązania systemowe pobudzające rozwój długoterminowych oszczędności – mówi „Rzeczpospolitej" prof. Marcin Dyl, prezes Izby Zarządzających Funduszami i Aktywami. Do niedawna ważnym motorem rozwoju giełdy były oszczędności Polaków zgromadzone w OFE.

Zdaniem Dyla należy obecnie bezwzględnie wspierać rewitalizację systemu dobrowolnego oszczędzania w ramach III filara poprzez stworzenie realnych zachęt do tego typu oszczędzania oraz ułatwienie dostępności produktów dla szerszej rzeszy oszczędzających.

W podobnym tonie wypowiada się Małgorzata Rusewicz, prezes Izby Gospodarczej Towarzystw Emerytalnych. – Dla rozwoju polskiej giełdy kluczowe są dwa czynniki wzrostu – kapitał i odpowiedzialni inwestorzy – mówi.

– Biorąc pod uwagę tylko nasze polskie doświadczenia, choć zagraniczne są podobne, na stabilny i zrównoważony rozwój giełdy pozytywnie wpływają inwestujące na niej fundusze zasilane krajowymi oszczędności emerytalnymi. To stabilny kapitał z długim horyzontem inwestycyjnym – dodaje.

Taki punkt widzenia koresponduje z rządowym planem na rzecz odpowiedzialnego rozwoju, który przygotował wicepremier i minister rozwoju Mateusz Morawiecki. Jednym z jego filarów jest kapitał pochodzący z krajowych oszczędności długoterminowych.

Odbudować zaufanie

Jak najmniej interwencjonizmu państwowego wokół giełdy postuluje z kolei Marcin Materna, szef analityków DM Millennium.

– Już polski rynek kapitałowy, a więc i pośrednio giełda, został „naprawiony" zmianami w OFE czy dopuszczeniem na szeroką skalę możliwości transakcji zdalnych – mówi Materna.

Jego zdaniem także zawirowania wokół spółek z udziałem Skarbu Państwa i podejmowane w nich decyzję, często wbrew interesom pozostałych akcjonariuszy, poważnie nadszarpnęły zaufanie, jakim cieszyła się polska giełda wśród rodzimych i zagranicznych inwestorów. – Jedyne, co może zrobić rząd, to próba jego odbudowania – uważa Materna.

Służyć temu mogłyby zwolnienia podatkowe dla inwestorów długoterminowych oraz ścisłe egzekwowanie dobrych praktyk rynkowych i poszanowanie praw akcjonariuszy mniejszościowych, także w spółkach, gdzie dominującym akcjonariuszem jest Skarb Państwa, szczególnie w kwestii np. wezwań.

– Wprowadzanie zbyt liberalnych przepisów odnośnie do nowych spółek moim zdaniem nie jest drogą do zwiększania zaufania – mówi analityk, podając przykłady głównie spółek z NewConnect.

O planach wprowadzenia ulg fiskalnych mówiła niedawno „Rzeczpospolitej" Małgorzata Zaleska, prezes warszawskiej giełdy. Miałyby one dotyczyć tylko długoterminowych inwestycji.

Jeszcze dwa lata temu poważnie rozważano przejmowanie przez GPW konkurentów lub fuzje z innymi giełdami w regionie. Procesy konsolidacji zostały jednak wstrzymane, a nawet odwrócone – Węgrzy odkupili od wiedeńskiego parkietu giełdę w Budapeszcie. Zdaniem Marcina Materny GPW nie ma teraz szans na takie przejęcia.

– Takie próby są skazane na niepowodzenie. Nikt nie odda swojego parkietu w obce ręce - mówi analityk.

1991

- 12 kwietnia minister przekształceń własnościowych i minister finansów podpisali akt założycielski Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie. Polska potwierdziła, że jest konsekwentna w przeprowadzaniu transformacji gospodarczej i budowaniu wolnego rynku. Prezesem GPW został Wiesław Rozłucki.

- 16 kwietnia rozpoczęła się pierwsza sesja giełdowa. Wzięło w niej udział siedem domów maklerskich. Na rynku notowanych było tylko pięć spółek.

1994

- 25 stycznia na GPW debiutuje Bank Śląski. Podczas pierwszej sesji jego akcje drożeją aż 13-krotnie.

- 16 kwietnia wprowadzono publikację indeksu cenowego WIG20, który skupiał 20 największych spółek.

- 3 października wprowadzenie piątej sesji giełdowej w tygodniu.

1996–2006

- 6 maja 1996 r. kapitalizacja Giełdy osiąga 20 mld zł.

- 8 lipca 1996 uruchomiono notowania ciągłe dla akcji pięciu pierwszych spółek.

- 3 lutego 1997 r. nastąpiło rozpoczęcie publikacji WIG20 w czasie notowań ciągłych. Była to tysięczna sesja na GPW.

- 16 stycznia 1998 r. uruchomiono rynek instrumentów pochodnych. W obrocie pojawiają się kontrakty na WIG20.

- 1 września 2003 r. wprowadzono dogrywkę na zamknięcie notowań ciągłych.

- 4 lutego 2004 r. miała miejsce tzw. afera 100 sekund, czyli 1,5 minuty, które wstrząsnęło rynkiem.

- 10 listopada 2004 r. na GPW zadebiutował bank PKO BP.

- 9 maja 2006 r., po 15 latach, Rozłucki pożegnał się z fotelem szefa GPW. Skarb Państwa na prezesa giełdy wybiera Ludwika Sobolewskiego.

2007–2016

- 6 lipca 2007 r. WIG ustanawia historyczny rekord, wspinając się na poziom 67 567,51 pkt.

- 30 sierpnia 2007 r. uruchomiono rynek NewConnect.