Jak z działacza stać się biznesmenem

Z przepisów wynika, że głównym celem stowarzyszenia jest działalność o charakterze niezarobkowym. Nie po to powołuje się stowarzyszenie, aby zajmowało się tylko działalnością gospodarczą i osiąganiem zysków. Nie oznacza to jednak, że zarabianie jest zakazane – wręcz przeciwnie, taką możliwość przewiduje wprost art. 34 prawa o stowarzyszeniach.

Stowarzyszenia mogą zarabiać na działalności wydawniczej, organizowaniu różnego rodzaju imprez, szkoleń, warsztatów, prowadzeniu poradni i na wielu innych obszarach.

Najpopularniejsza forma działalności społecznej, to stowarzyszenie rejestrowe (mające minimum 15 członków, podlegające rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym). Może ono prowadzić działalność gospodarczą pod warunkiem, że dochód z niej przeznaczany jest na cele statutowe i nie jest dzielony pomiędzy członków.

Chodzi o to, aby stosując formę stowarzyszenia, nie omijać przepisów np. prawa handlowego. Orzecznictwo sądowe dość rygorystycznie podchodzi do tych spraw i podkreśla, że nie jest dopuszczalny podział dochodu pomiędzy członków stowarzyszenia także wówczas, gdy są oni pracownikami stowarzyszenia.

Tak wynika z [b]uchwały siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z 27 lutego 1990 r. (sygn. III PZP 59/89).[/b]

[srodtytul]Zmień statut, pomyśl o formie[/srodtytul]

Działalność gospodarczą stowarzyszenie może prowadzić pod różnymi szyldami, niekoniecznie własnym. Nie ma przeszkód, aby utworzyć spółkę albo spółdzielnię. Powstaje wówczas odrębny byt prawny, który podlega rejestracji w sądzie. W grę wchodzą też wtedy regulacje np.[link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=0878F97C9B855869DA1A3F9BAD45E3AB?id=133014] kodeksu spółek handlowych[/link] oraz prawa spółdzielczego.

Nie ma jednak przeszkód, aby stowarzyszenie prowadziło własny biznes bez wyodrębnionej oddzielnej formy. Stowarzyszenie rejestrowe może mieć także jednostki terenowe skupiające się na działaniu na wybranych obszarach kraju.

Oddziały te mogą mieć osobowość prawną i prowadzić działalność gospodarczą. Z przepisów o Krajowym Rejestrze Sądowym wynika jednak, że gdy podmiot wpisany do rejestru stowarzyszeń podejmuje działalność gospodarczą, to podlega wpisowi do rejestru przedsiębiorców.

Z chwilą dokonania takiego wpisu stowarzyszenie staje się przedsiębiorcą w zakresie tej działalności.

W praktyce dla stowarzyszenia, które dotychczas nie zajmowało się działalnością gospodarczą, oznacza to konieczność załatwienia kilku żmudnych formalności. Przede wszystkim trzeba sprawdzić, czy statut stowarzyszenia pozwala na ruszenie z działalnością gospodarczą.

Jeśli nie, to trzeba zwołać walne zebranie członków, przekonać większość z nich do reformy, potem zmienić statut stowarzyszenia oraz dokonać zgłoszenia poprawionego statutu w KRS. Dopiero potem można przystąpić do rejestracji działalności gospodarczej w ramach stowarzyszenia albo zakładania innej formy prawnej (czyli np. sporządzenia umowy spółki).

[srodtytul]Trzy osoby to za mało[/srodtytul]

Najtrudniejsze zadanie czeka nas, gdy prowadzimy tzw. stowarzyszenie zwykłe. To forma stowarzyszenia, do której założenia wystarczą jedynie trzy osoby, na tym jednak kończą się jego zalety, jeśli patrzymy pod kątem prowadzenia działalności gospodarczej.

Nie ma ono bowiem osobowości prawnej, nie może korzystać z żadnych innych wpływów finansowych poza składkami członkowskimi (nawet dostawać dotacji), nie podlega też rejestracji w KRS, nie może mieć oddziałów terenowych. Co istotne, stowarzyszenia zwykłe z założenia nie mogą prowadzić działalności biznesowej, bo trudno mówić, aby miały one swój własny majątek.

Z przepisów wynika, że podmiotami wszelkich praw majątkowych związanych z działalnością takiej uproszczonej formy stowarzyszenia są jego członkowie, a nie ono samo. Wyjściem z tej sytuacji – gdy chcemy utrzymać działalność stowarzyszenia i prowadzić biznes pod takim szyldem – jest znalezienie jeszcze kilku chętnych i przekształcenie stowarzyszenia zwykłego w rejestrowe.

Musi ono mieć co najmniej 15 członków, co oznacza, że czeka nas żmudne przekształcanie najpierw w stowarzyszenie rejestrowe, a potem rejestracja samego stowarzyszenia i planowanej działalności gospodarczej w KRS.

[ramka][b]Fundacjom jest łatwiej[/b]

[b]Działalność społeczną prowadzą też fundacje. Mogą one być ustanowione do realizacji celów społecznych lub gospodarczo użytecznych, m.in. ochrony zdrowia, rozwoju gospodarki i nauki, oświaty i wychowania, kultury i sztuki, opieki i pomocy społecznej, ochrony środowiska czy opieki nad zabytkami.[/b]

Jak widać, cele działania fundacji można połączyć z działalnością gospodarczą.

Nie oznacza to jednak, że fundacja może tak po prostu zastąpić we wszystkim firmę. Działalność gospodarcza fundacji musi być bowiem zgodna z jej celami i wolno ją prowadzić w rozmiarach służących realizacji tych celów. Dlatego ważne jest określenie w akcie fundacyjnym, w jakim celu fundację się powołuje. Przesądza to bowiem o tym, czy będzie ona mogła działać w wybranej przez nas branży biznesu.

Cel fundacji przesądza też o tym, czy można dostać np. zwolnienia podatkowe lub bonifikaty przy nabywaniu nieruchomości Skarbu Państwa lub samorządów.