Jaką formę działalności wybrać dla klastra

Ponieważ klaster to pojęcie przede wszystkim ekonomiczne, pasują doń różne konstrukcje prawne

Aktualizacja: 06.11.2007 09:27 Publikacja: 05.11.2007 21:59

Jaką formę działalności wybrać dla klastra

Foto: Rzeczpospolita

Sposobem na klaster może być zarówno fundacja, jak i spółka. Dość dużym powodzeniem cieszą się też stowarzyszenia. Musimy jednak pamiętać, że każda z wybranych form rządzi się swoimi zasadami. Dotyczy to m.in. procedury powoływania ich do życia. Dziś spróbujemy wyjaśnić, jak zawiązać kilka przykładowych klastrów – stowarzyszenie, fundację i spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Niezależnie od tego, który z opisanych podmiotów wybierzemy, będziemy musieli zapłacić za wpis do rejestru sądowego. Wpisanie tam fundacji czy stowarzyszenia kosztuje 500 zł, a jeśli zamierzają one prowadzić działalność gospodarczą – 1000 zł. Ta ostatnia kwota właściwa jest również dla spółki z o.o.

Decydującą zaletą stowarzyszenia jako formy klastra jest nieskomplikowana procedura jego założenia

Zacznijmy od tego, że wyróżniamy stowarzyszenia i stowarzyszenia zwykłe. Te drugie są – wedle definicji ustawowej – uproszczoną formą stowarzyszenia, niemającą osobowości prawnej i niemogącą prowadzić działalności gospodarczej (art. 40 i art. 42 prawa o stowarzyszeniach, DzU z 2001 r. nr 79, poz. 855 ze zm.). Skoncentrujmy się na pierwszej wyróżnionej grupie. Stowarzyszenie może się zajmować działalnością gospodarczą na takich samych zasadach jak pozostali przedsiębiorcy (art. 34 prawa o stowarzyszeniach). Tyle tylko, że dochód z niej służyć ma realizacji celów statutowych i nie może być przeznaczony do podziału między członków.

Aby doszło do powstania stowarzyszenia, trzeba pokonać kilka etapów organizacyjnych. Przede wszystkim musi się zebrać przynajmniej 15 osób, które uchwalą statut stowarzyszenia i wybiorą komitet założycielski (art. 9 pos). Ten ostatni składa następnie w sądzie rejestrowym wniosek o rejestrację wraz ze statutem, listą założycieli, a także informacją o adresie tymczasowej siedziby stowarzyszenia (art. 12 pos). Statut powinien określać:

- nazwę stowarzyszenia, odróżniającą je od innych stowarzyszeń, organizacji i instytucji,

- teren działania i siedzibę stowarzyszenia,

- cele i sposoby ich realizacji,

- sposób nabywania i utraty członkostwa, przyczyny utraty członkostwa oraz prawa i obowiązki członków,

- władze stowarzyszenia, tryb dokonywania ich wyboru, uzupełniania składu oraz ich kompetencje,

- sposób reprezentowania stowarzyszenia oraz zaciągania zobowiązań majątkowych, a także warunki ważności jego uchwał,

- sposób uzyskiwania środków finansowych oraz ustanawiania składek członkowskich,

- zasady dokonywania zmian statutu,

- sposób rozwiązania się stowarzyszenia.Wniosek o wpis należy złożyć na urzędowym formularzu KRS-W9.

§ 1

Nazwa stowarzyszenia brzmi Lubelskie Stowarzyszenie Producentów Ekomebli.

§ 2

Siedzibą stowarzyszenia jest miasto Lublin.

§ 3

Terenem działalności stowarzyszenia jest Rzeczpospolita Polska.

§ 4

Celem stowarzyszenia jest popularyzacja i wspieranie rozwoju meblarstwa ekologicznego w okolicach Lublina. Stowarzyszenie dąży do osiągnięcia tego celu przez wszelkie działania dopuszczone prawem, a zwłaszcza przez działalność wydawniczą i reklamową.

§ 5

Władzami stowarzyszenia są:

– walne zebranie członków,

– zarząd,

– komisja rewizyjna.

§ 6

1. Członkiem stowarzyszenia może zostać jedynie przedsiębiorca mający siedzibę lub miejsce zamieszkania w województwie lubelskim, kto złoży na piśmie stosowne oświadczenie, a najbliższe zebranie członków nie wyrazi sprzeciwu uchwałą podjętą zwykłą większością głosów.

2. Członkostwo traci się wskutek złożenia na ręce zarządu oświadczenia o wystąpieniu ze stowarzyszenia albo – w razie dłuższej niż trzymiesięczna zaległości w opłacaniu składek członkowskich – podjęcia przez zarząd uchwały o wykluczeniu ze stowarzyszenia.

§ 7

1. Zwyczajne walne zebranie członków odbywa się raz w roku, do końca drugiego kwartału.

2. Zwyczajne walne zebranie zwołuje zarząd przez rozesłanie listami poleconymi imiennych wezwań oraz umieszczenie odpowiedniej informacji na stronie internetowej stowarzyszenia. Jeśli zebranie nie odbyło się w wymaganym niniejszym statutem terminie, to uprawnienie do zwołania zebrania przechodzi na komisję rewizyjną.

3. Na żądanie komisji rewizyjnej albo przynajmniej 1/10 liczby członków stowarzyszenia zarząd obowiązany jest zwołać nadzwyczajne walne zebranie członków.

§ 8

1. Komisja rewizyjna kontroluje działalność stowarzyszenia w każdym aspekcie jego działalności.

2. Komisja rewizyjna składa się z dwóch albo większej liczby członków.

3. Członków komisji rewizyjnej powołuje i odwołuje walne zebranie członków.

4. Uzupełnienie składu komisji rewizyjnej następuje na najbliższym walnym zebraniu członków w trybie przewidzianym dla ich powołania.

§ 8

1. Zarząd kieruje bieżącą działalnością stowarzyszenia i reprezentuje stowarzyszenie, w tym zaciąga zobowiązania majątkowe.

2. Zarząd składa się z dwóch albo większej liczby członków. Do dokonania czynności prawnej w imieniu stowarzyszenia wymagane jest działanie przynajmniej dwóch członków zarządu. Ważność każdej czynności prawnej zależy od tego, czy powiadomiona o niej komisja rewizyjna nie wyrazi sprzeciwu w ciągu dwóch tygodni od dnia powiadomienia.

3. Członkowie zarządu są powoływani i odwoływani przez komisję rewizyjną. Komisja niezwłocznie uzupełnia skład zarządu, jeżeli liczba członków zarządu spadnie poniżej minimum określonego w ust. 2.

§ 9

1. Uchwały walnego zebrania członków są ważne niezależnie od liczby obecnych członków. Uchwały zapadają zwykłą większością głosów.

2. Uchwały pozostałych organów stowarzyszenia są ważne, jeżeli obecna jest przynajmniej połowa ich członków, a wszyscy członkowie organu zostali zawiadomieni o terminie i miejscu posiedzenia organu.

§ 10

Tryb obrad walnego zgromadzenia członków, jak również tryb pracy zarządu i komisji rewizyjnej określa regulamin stanowiący załącznik do niniejszego statutu.

§ 11

1. Środki na działalność stowarzyszenia pochodzą ze składek członkowskich oraz z innych źródeł dozwolonych prawem.

2. Składki członkowskie ustanawiane są uchwałą walnego zebrania członków.

§ 12

1. Stowarzyszenie prowadzi działalność gospodarczą.

2. Działalność, o której mowa w ustępie poprzedzającym, polega na sprzedaży powierzchni reklamowych na stronach internetowych stowarzyszenia oraz w materiałach rozpowszechnianych przez stowarzyszenie wśród jego członków.

§ 13

Zmiana statutu wymaga uchwały walnego zebrania członków podjętej głosami więcej niż połowy członków.

§ 14

Walne zebranie członków może zdecydować o rozwiązaniu stowarzyszenia uchwałą podjętą głosami więcej niż połowy członków.

Fundacja też może być klastrem. Komplikacje mogą pojawić się na początku, przy wyposażaniu jej w majątek, który ma służyć do prowadzenia działalności

Z prawnego punktu widzenia fundacja jest szczególnego rodzaju wyodrębnioną masą majątkową, ustanowioną do realizacji celów społecznie użytecznych, mającą osobowość prawną i organy. Aby doszło do założenia fundacji, fundator musi złożyć oświadczenie o ustanowieniu fundacji. Powinien wskazać w nim cel fundacji oraz składniki majątkowe przeznaczone na jego realizację (art. 3 ust. 2 ustawy o fundacjach, DzU z 1991 r. nr 46, poz. 203 ze zm.). Wspomniany cel musi być oczywiście zgodny z celami klastra. Oświadczenie wymaga formy aktu notarialnego – chyba że ustanowienie fundacji następuje w testamencie.Z czego mogą wyniknąć komplikacje, o których wspomnieliśmy na wstępie? Otóż przepisy wspominają o fundatorze, a nie o fundatorach. Tymczasem klaster ze swej istoty to grupa przedsiębiorców, a nie jeden. Jak zatem rozwiązać ten problem? Moża próbować stworzyć klaster przez zawarcie z istniejącą już fundacją umów, których stronami byliby kolejni zainteresowani przedsiębiorcy. Można też zaryzykować rozwiązanie, w którym fundatorów jest kilku.

Fundator ustala też statut fundacji, określający jej nazwę, siedzibę i majątek, cele, zasady, formy i zakres działalności fundacji, skład i organizację zarządu, sposób powoływania oraz obowiązki i uprawnienia tego organu i jego członków (art. 5 uf). Statut może zawierać i inne postanowienia, w szczególności dotyczące prowadzenia przez fundację działalności gospodarczej, dopuszczalności i warunków jej połączenia z inną fundacją, zmiany celu lub statutu, a także przewidywać tworzenie obok zarządu innych organów fundacji. Należy też oczywiście powołać członków owych organów.Dobre zredagowanie statutu to nie lada zadanie. Dlatego warto skonsultować to albo w ogóle zlecić specjaliście. Szczególnie ważne jest wprowadzenie do statutu postanowienia pozwalającego na późniejsze modyfikowanie jego treści. Warto bowiem pamiętać o orzeczeniu Sądu Najwyższego z 24 listopada 2006 r. (III CZP 114/06), z którego wynika, że fundator nie może zmienić statutu fundacji, gdy jej statut nie upoważnia go do dokonywania takich zmian.Następnym krokiem jest wpisanie fundacji do rejestru. Aby do tego doszło, do sądu rejestrowego musi wpłynąć wniosek w tej sprawie. Tak jak w wypadku stowarzyszenia, korzystamy z urzędowego formularza KRS-W9. Dopiero z chwilą wpisania do rejestru fundacja uzyska osobowość prawną. Do wniosku można załączyć oświadczenie fundatora wskazujące ministra właściwego do sprawowania nadzoru nad fundacją (art. 5 ust. 2 uf).O tym, jak powołać fundację i jak powinien wyglądać jej statut, pisaliśmy w DF z 6 czerwca 2006 r. („Zakładamy fundację”).

Fundacja może podjąć działalność gospodarczą w rozmiarach służących realizacji jej celów. Odpowiednie postanowienia można też wprowadzić do statutu (art. 5 uf). Co ważne, podjęcie przez fundację działalności gospodarczej nieprzewidzianej w statucie wymaga uprzedniej jego zmiany (art. 11 uf). Konieczne w takiej sytuacji nakłady finansowe nie są zbyt wygórowane. Jeżeli bowiem fundacja ma prowadzić działalność gospodarczą, to wartość środków majątkowych na nią przeznaczonych nie może być mniejsza niż tysiąc złotych (art. 5 ust. 5 uf). Warto też pamiętać, że swoje przedstawicielstwa mogą tworzyć u nas fundacje zagraniczne niemające siedziby w Polsce (art. 19 uf). Tyle że wymaga to zezwolenia. Jego wydanie oznacza zgodę nie tylko na utworzenie przedstawicielstwa, lecz także na podjęcie działalności określonej w zezwoleniu. Zezwolenie należy do kompetencji ministra właściwego ze względu na cele utworzenia przedstawicielstwa. Na wydanie zezwolenia mogą liczyć fundacje, które w Polsce zamierzają prowadzić działalność społecznie albo gospodarczo użyteczną. Przykładowo może chodzić o: ochronę zdrowia, rozwój gospodarki i nauki, oświatę i wychowanie, kulturę i sztukę, opiekę i pomoc społeczną, ochronę środowiska oraz opiekę nad zabytkami. Co ważne, do działalności gospodarczej przedstawicielstwa mają zastosowanie przepisy odrębne, dotyczące prowadzenia w Polsce działalności gospodarczej przez przedstawicielstwa podmiotów zagranicznych.

Nie ma przeszkód, żeby klastrowi nadać formę spółki z o.o. Poszczególni przedsiębiorcy zaangażowani w spółkę mieliby wówczas status wspólników. Musieliby też spełniać wszystkie wymogi narzucane przez przepisy takim osobom

Procedurę powołania do życia spółki z o.o. reguluje kodeks spółek handlowych (DzU z 2000 r. nr 94, poz. 1037). Dla wspólników cenne jest to, że w zasadzie już po dokonaniu pierwszych formalności mogą rozpocząć działalność.Powołując spółkę z o.o., należy przede wszystkim (art. 163 k.s.h.):

- zawrzeć umowę spółki,

- wnieść wkłady na pokrycie całego kapitału zakładowego (minimum 50 tys. zł), a w razie objęcia udziału za cenę wyższą od jego wartości nominalnej – również obiecaną nadwyżkę,

- powołać organy spółki, czyli zarząd, a jeżeli wymaga tego umowa spółki lub ustawa – także radę nadzorczą lub komisję rewizyjną (obowiązek taki istnieje, gdy kapitał zakładowy jest wyższy niż 500 tys. zł, a wspólników jest więcej niż 25),

- zarejestrować spółkę w Krajowym Rejestrze Sądowym (dopiero z tą chwilą powstaje pełnoprawna spółka z o.o. – wcześniej działa ona w szczególnej formie, jako spółka z o.o. w organizacji),

- dopełnić formalności związanych z podjęciem działalności gospodarczej – odwiedzić ZUS i urząd skarbowy, założyć konto w banku itp. Po zarejestrowaniu spółki w KRS zarząd powinien w ciągu dwóch tygodni złożyć we właściwym urzędzie skarbowym poświadczony przez siebie odpis umowy spółki, wskazując także sąd, który spółkę zarejestrował, datę rejestracji oraz numer KRS.

Pierwszą formalną czynnością przyszłych wspólników jest zawarcie umowy spółki. Musi być ona sporządzona w formie aktu notarialnego i powinna określać następujące cechy spółki (art. 157 k.s.h.):

- firmę,

- siedzibę,

- przedmiot działalności,

- wysokość kapitału zakładowego,

- to, czy wspólnik może mieć więcej niż jeden udział (jeśli tak, wówczas powinny one być równe), jak też liczbę i wartość nominalną udziałów objętych przez poszczególnych wspólników (żaden udział nie może mieć wartości niższej niż 50 zł),

- czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony (spółkę można powołać np. na trzy lata lub dla realizacji określonego celu, np. budowy obiektu handlowego).Dodatkowo, jeżeli wkładem do spółki w celu pokrycia udziału ma być w całości albo w części wkład niepieniężny (tzw. aport), umowa spółki powinna szczegółowo określać przedmiot tego wkładu i wspólnika wnoszącego aport oraz liczbę i wartość nominalną objętych w zamian udziałów (art. 158 ust. 1 k.s.h.).

Firma w rozumieniu przepisów to oznaczenie, pod którym przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą. Wspólnicy mogą firmę obrać dowolnie – byle pojawiły się w niej słowa „spółka z ograniczoną odpowiedzialnością”. Ponieważ firma nie może wprowadzać w błąd, można się zastanowić, czy nie warto włączyć do niej słowa wskazującego na to, że jest klastrem. Nie jest to konieczne, ale może się przydać już po podjęciu działalności przez spółkę.

Przedmiotem działalności jest oczywiście to, czym będzie się zajmować spółka. W zasadzie nie trzeba go podawać według Polskiej Klasyfikacji Działalności (por. załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów w tej sprawie, DzU z 2004 r. nr 33, poz. 289 z późn. zm.), jednak lepiej tak uczynić z uwagi na możliwe komplikacje w sądzie rejestrowym.

Charakterystyczną cechą spółek kapitałowych – a więc i spółki z o.o. – jest to, że między zawarciem umowy spółki a jej powstaniem dochodzi do etapu przejściowego. Samo zawarcie umowy sprawia, że powstaje tzw. spółka z o.o. w organizacji. Spółka ta ma zdolność prawną, co oznacza, że to ona, a nie zawiązujący ją wspólnicy, jest stroną określonych praw i obowiązków. Ma też zdolność do czynności prawnych, co oznacza, że może we własnym imieniu działać zarówno w obrocie, jak i przed sądami czy urzędami (art. 11 k.s.h.). Innymi słowy spółka w organizacji może prowadzić działalność już przed wpisaniem jej do rejestru.

Zawiązanie spółki w organizacji zarząd zgłasza do sądu rejestrowego właściwego ze względu na siedzibę spółki (art. 164 § 1 k.s.h.).Wniosek trzeba napisać na urzędowym formularzu KRS-W3. Należy pamiętać, aby złożyć go najpóźniej w pół roku od dnia zawarcia umowy. W przeciwnym razie umowa spółki ulegnie rozwiązaniu (art. 169 k.s.h.).Do zgłoszenia należy dołączyć (art. 167 k.s.h.):

- umowę spółki,

- dowód powołania organów spółki, z wyszczególnieniem ich składu osobowego (chyba że stanowi o tym sama umowa),

- poświadczone notarialnie podpisy członków zarządu (istnieje też możliwość złożenia podpisów bezpośrednio przed sądem),

- podpisaną przez wszystkich członków zarządu listę wspólników (z podaniem ich imion i nazwisk lub nazw, jak też liczby i wartości nominalnej udziałów każdego z nich),

- oświadczenie wszystkich członków zarządu, że wkłady na pokrycie kapitału zakładowego zostały przez wszystkich wspólników wniesione w całości.

Założyciele fundacji czy stowarzyszenia muszą ponieść opłaty związane z ogłoszeniem o wpisie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Opłata za pierwsze ogłoszenie wynosi 500 zł, wszystkie kolejne – 250 zł.

W samej Wielkopolsce jest już kilka klastrów. Obok klastra producentów bryczek działa Wielkopolski Klaster Meblarski czy klaster Rogal Świętomarciński. Jest także klaster motoryzacyjny, którego osią są znajdujące się w regionie zakłady motoryzacyjne i jednostki badawczo-rozwojowe. W innych rejonach kraju firmy także skupiają się w klastry. W Tarnowie działa Klaster Medyczny, a także Klaster Przemysłowy Plastikowa Dolina.Klastrem jest też HOMAG – producenci klocków i szczęk hamulcowych działający w ramach Stowarzyszenia Producentów Części Motoryzacyjnych z siedzibą w Warszawie. Z kolei Innowacyjny Śląski Klaster Czystych Technologii Węglowych skupiony jest wokół Głównego Instytutu Górnictwa. Na Pomorzu formuje się Polski Klaster Morski, a na Rzeszowszczyźnie Podkarpacki Klaster Informatyczny. To tylko niektóre przykłady. W podobny sposób zaczynają się organizować producenci okien, wyposażenia wnętrz, rolnicy czy gospodarstwa agroturystyczne.

Sposobem na klaster może być zarówno fundacja, jak i spółka. Dość dużym powodzeniem cieszą się też stowarzyszenia. Musimy jednak pamiętać, że każda z wybranych form rządzi się swoimi zasadami. Dotyczy to m.in. procedury powoływania ich do życia. Dziś spróbujemy wyjaśnić, jak zawiązać kilka przykładowych klastrów – stowarzyszenie, fundację i spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Niezależnie od tego, który z opisanych podmiotów wybierzemy, będziemy musieli zapłacić za wpis do rejestru sądowego. Wpisanie tam fundacji czy stowarzyszenia kosztuje 500 zł, a jeśli zamierzają one prowadzić działalność gospodarczą – 1000 zł. Ta ostatnia kwota właściwa jest również dla spółki z o.o.

Pozostało 96% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów