Zagrozone wpływy z vat

Rząd zaplanował, że w przyszłym roku wpływy z podatku dochodowego od osób prawnych (CIT) do kasy państwa i samorządów wyniosą 38,3 mld zł, czyli aż 11,2 proc. więcej niż w tym roku i ok. 20 proc. więcej niż w 2011 r. To najwyższy wzrost wśród wszystkich źródeł podatkowych.

Dla porównania, wpływy z VAT mają się zwiększyć o 4 proc., a PIT – o ok. 6 proc. Skąd taki duży wzrost w CIT? – Po części to efekt zniesienia obowiązku w płacenia podwójnej zaliczki w grudniu. W tym roku przedsiębiorcy na koniec roku zapłacą mniejszy podatek, na początku przyszłego roku w styczniu – większy – mówi Mirosław Gronicki, były minister finansów.

Dodatkowo resort finansów podjął działania na rzecz uszczelnienia systemu – podatkiem CIT mają np. zostać objęte spółki komandytowo-akcyjne.

Nadzieja w wyższych zyskach

Ale tak naprawdę resort liczy przede wszystkim, że przedsiębiorstwa będą miały po prostu wyższe zyski. Jak wynika z jego szacunków, nawet po wyeliminowaniu zmian systemowych, wpływy z CIT mają zwiększyć się o 7,6 proc. (wobec 15 proc. w 2012 r.).

– Dzięki utrzymaniu realnego wzrostu popytu krajowego i niewielkiemu przyspieszeniu wzrostu popytu zagranicznego, spodziewać się można kontynuowania, wprawdzie w wolniejszym tempie, poprawy przychodów przedsiębiorstw – wyjaśnia resort. Pomóc w tym ma ograniczenie kosztów w firmach – niższa presja na wzrost płac i spodziewany proces łagodzenia polityki pieniężnej.

Zdaniem ekonomistów, te nadzieje resortu finansów mogą się jednak nie sprawdzić. – W styczniu rzeczywiście budżet państwa dostanie ok. 2,2 mld więcej, ale nawet ta nadwyżka nie starczy na wyrównanie ubytków, które powstaną w ciągu roku – wylicza Gronicki. – Szacuję, że w całym roku zabraknie ok. 1–2 mld zł w stosunku do planu – dodaje.

– Kryzys dopiero się zaczyna i w przyszłym roku będzie znacznie głębszy, niż spodziewa się rząd. Dochody, nie tylko z CIT, ale ze wszystkim podatków, nie zostaną wykonane. W 2013 r. rząd będzie zmuszony do nowelizacji budżetu – prognozuje Krzysztof Rybiński, rektor uczelni Vistula, były wiceprezes NBP.

Jakub Borowski, główny ekonomista Kredyt Banku, członek Rady Gospodarczej przy Premierze, szacuje, że gospodarka w przyszłym roku wzrośnie tylko o 1,3 proc., a nie o 2,2 proc., jak szacuje rząd. – Będzie dobrze, jeśli uda się uzyskać przychody z CIT na takim poziomie jak w tym roku – komentuje Borowski.

Kryzys nie odpuszcza

Według Borowskiego na silnym spowolnieniu najbardziej ucierpi budownictwo i związane z nim branże – np. producenci koksu i rafinacji ropy naftowej. Do tego eksporterzy – producenci samochodów, mebli, maszyn i urządzeń czy metali.

– W sektorze finansowym także nie należy spodziewać się dużego wzrostu, a może nawet mniejszych zysków. Banki ograniczają akcję kredytową, a w związku z tym będą miały mniejsze przychody z odsetek i marży odsetkowej – dodaje Borowski.

Firmy reprezentujące wymienione wcześniej sektory to jedni z największych płatników podatków. Jak wynika z danych Głównego Urzędu Statystycznego, podatek dochodowy w branży budowlanej to ok. 4 proc. całości podatku w średnich i dużych przedsiębiorstwach (zatrudniających więcej niż 49 osób).