RPP nie sprawi nam niespodzianki

We wtorek rozpoczyna się posiedzenie, na którym Rada Polityki Pieniężnej, po raz pierwszy od połowy 2009 r., może się zdecydować na obniżenie stóp procentowych. Co do tego, że tak się stanie, nie ma wątpliwości żaden z ankietowanych przez „Rz" analityków z 22 instytucji finansowych.

Ulga dla portfela

Na początek koszt pieniądza ma spaść do 4,50 proc. z obecnych 4,75 proc., ale inwestorzy spodziewają się, że listopadowa decyzja RPP zapoczątkuje cykl luzowania polityki pieniężnej w Polsce. Jak długo on potrwa i ile czeka nas cięć – to wciąż otwarta kwestia.

Ostatnia seria obniżek rozpoczęła się dokładnie cztery lata temu. Wtedy w ciągu czterech miesięcy stopy procentowe spadły aż o 200 pkt bazowych. Tym razem oczekiwania są takie, że władze monetarne będą znacznie bardziej powściągliwe. – Cały cykl to może być ok. 75–100 pkt bazowych – prognozuje Radosław Bodys, główny ekonomista PKO BP. Zdecydowana większość ankietowanych przez „Rz" ekonomistów uważa, że jeszcze jedna obniżka, również o 25 pkt bazowych, czeka nas w grudniu, a do końca pierwszego kwartału 2013 r. stopa referencyjna spadnie do 4 proc.

Niższe stopy procentowe mają dać ulgę portfelom Polaków i skłonić ich do większych wydatków. Jeśli obniżki będą następowały w kolejnych miesiącach, to powinien też spadać WIBOR, czyli oprocentowanie depozytów na rynku międzybankowym. A to właśnie od poziomu rynkowej stopy procentowej zależy wysokość rat kredytów w złotych.

Wyższy wzrost PKB

Jeszcze na koniec sierpnia trzymiesięczny WIBOR wynosił ponad 5 proc. – To powodowało, że wysokość raty kredytu na kwotę 300 tys. zł zaciągniętego w styczniu 2009 r. wynosiła 2,05 tys. zł – wylicza dla „Rz" Jacek Kasperczyk, analityk porównywarki finansowej Comperia. pl. W ciągu ostatnich miesięcy stopa rynkowa spadła – teraz jest już niższa niż 4,75 proc. – To znaczy, że duża część przyszłych obniżek stóp została już przez rynki wyceniona – tłumaczy Grzegorz Maliszewski z Banku Millennium.

Zakładając, że stopy procentowe do połowy przyszłego roku spadną o 100 pkt bazowych, rata wspomnianego zobowiązania spadnie do ok. 1,86 tys. zł. W odniesieniu do końca sierpnia oznacza to obniżkę raty kredytowej o blisko 184 zł. Jeśli RPP zdecydowałaby się na głębsze niż 100 pkt bazowych cięcia głównej stopy, oszczędności na jednej racie byłyby już bliskie 230 zł. Zaoszczędzone w ten sposób pieniądze będziemy mogli przeznaczyć chociażby na bieżące wydatki. Portfel kredytów mieszkaniowych w Polsce ma wartość 140 mld zł. Do tego dochodzą kredyty konsumpcyjne. – W skali gospodarki w portfelach zostanie nam dodatkowe 1,5–2 mld zł – szacuje Maliszewski.

Tańsze będą też nowo zaciągane kredyty, co jednak wcale nie oznacza, że będziemy brać ich więcej. – Dopóki planowane poluzowanie regulacji kredytowych dla banków nie wejdzie w życie, to nie ruszy akcja kredytowa, a więc zadziała tylko jedna „noga" poluzowania monetarnego w postaci niższych kosztów odsetkowych od istniejących kredytów – podkreśla Radosław Bodys. I wylicza, że cięcie stóp procentowych o 100 pkt bazowych doda do przyszłego wzrostu PKB ok. 0,5 pkt proc.

Inflacja wciąż grozi

Razem z decyzją RPP w środę poznamy najnowszą projekcję banku centralnego, jeśli chodzi o dynamikę PKB i inflacji. Od tych przewidywań oraz wieści z gospodarki w pierwszych miesiącach przyszłego roku będzie zależało to, jak mocno koszt pieniądza pójdzie w dół. – Jeśli Rada będzie widziała szanse na to, że sytuacja gospodarcza na świecie poprawi się w drugiej połowie 2013 r., to radykalnych cięć nie ma co się spodziewać – mówi Łukasz Tarnawa z BOŚ Banku.

Kluczowe będzie też to, czy inflacja rzeczywiście odpuści na dłużej. Analitycy uważają, że już miniony miesiąc przyniósł hamowanie wzrostu cen do 3,4 proc. – Skończymy rok w okolicach 3 proc. W przyszłym powinniśmy być w przedziale 2,5–3 proc. – mówi Bodys. Czy to oznacza, że czasy wysokiej inflacji mamy już za sobą? – Nie byłbym tego taki pewny – dodaje ekonomista PKO BP. Jego zdaniem w przyszłym roku możemy odczuć skutki unijnego pakietu energetyczno-klimatycznego oraz planowanych podwyżek cen ustalanych przez samorządy. Może nas też czekać większa podwyżka cen energii. Droższa może być również żywność w związku z rosnącymi cenami surowców rolnych.

Niższe stopy procentowe mogą też pociągnąć w dół złotego. Choć, jak mówi Adam Czerniak z Kredyt Banku, wpływ obniżek na kurs naszej waluty to wielka zagadka, ponieważ dla inwestorów decyzje Rady nie powinny być zaskoczeniem. – Jeśli po listopadowej obniżce złoty osłabi się do powyżej 4,30 zł za euro, to RPP pewnie będzie chciała działać łagodniej – mówi ekonomista.

Spadek wartości złotego to wyższe koszty importu surowców. – Jeśli euro przez trzy kolejne kwartały kosztowałoby w okolicach 4,50 zł, to dodałoby do wzrostu cen ok. 0,8–1 pkt proc. – wylicza Aleksandra Świątkowska z BOŚ Banku.