Polityka spójności będzie trudna do utrzymania

Rozmowa z Simonem Tilfordem, ekspertem Centre for European Reform w Londynie

Publikacja: 27.04.2009 06:54

Polityka spójności będzie trudna do utrzymania

Foto: Rzeczpospolita

[b]RZ: Jaka jest szansa na utrzymanie polityki spójności w jej obecnym kształcie, z dziesiątkami miliardów euro dla nowych krajów, jak Polska?[/b]

[b]Simon Tilford:[/b] Oczywiście w najbliższym czasie nic się nie zmieni, bo zasady zostały ustalone na siedem lat. Ale patrząc w dalszą przyszłość, po 2013 roku, będziemy świadkami rosnącego oporu ze strony niektórych bogatszych państw na utrzymanie tak dużego budżetu polityki spójności. Z powodu kryzysu rządy staną się niechętne wydawaniu większych kwot na Unię. A z tego, co już będą płaciły, będą chciały finansować całą unijną gospodarkę: badania naukowe i rozwój, infrastrukturę czy ochronę środowiska. Istnieje więc poważne ryzyko ograniczenia funduszy na politykę spójności.

[b]Do tej pory polityka spójności była postrzegana jako fundament UE, będąc przejawem unijnej solidarności. Czy taka polityczna argumentacja może pomóc w utrzymaniu funduszy dla biedniejszych?[/b]

To prawda, że fundusze mają znaczenie symboliczne. Jest także udowodnione, że te wydatki się zwracają, mają głęboki sens ekonomiczny. Jednak w najbliższych latach presja na budżety narodowe będzie naprawdę ogromna. Nie nazwałbym tego nacjonalizmem ekonomicznym. Ale będzie rosnąca presja w wielu krajach na zmniejszanie transferów pieniędzy do krajów, które nie mają się aż tak wiele gorzej. Jeśli Polska, która dziś uważana jest za biedniejszą, będzie w najbliższych latach w niezłej sytuacji gospodarczej, a wielu bogatszym krajom skurczą się gospodarki i znacznie pogorszy stan finansów publicznych, to politycznie może być trudne utrzymanie konsensusu dla polityki spójności w jej obecnych rozmiarach.

[b]Czy tempo wykorzystania obecnych funduszy będzie miało wpływ na decyzje dotyczące kolejnych budżetów?[/b]

Z pewnością tak. Bo jeśli kraje nie wykorzystają pieniędzy, to oczywiście będzie to dobry argument za redukcją w przyszłości. Sądzę jednak, że kluczowa będzie zmiana w poziomie zamożności, czyli jak szybko w najbliższych latach biedniejsze kraje UE będą się rozwijać w stosunku do bogatszych. Jeśli Polska będzie się rozwijać szybko, a gospodarki bogatszych będą się kurczyć, to istnieje szansa na znaczące zmniejszenie różnicy w bogactwie. I to całkiem realna, bo to, co się dzieje w starych krajach UE, to niespotykany spadek produkcji.

[b]Spodziewa się pan ograniczenia unijnego budżetu w ogóle czy raczej przesunięcia pieniędzy z tradycyjnej polityki spójności na nowe cele, takie jak walka ze zmianą klimatyczną czy inwestycje w nowe technologie?[/b]

Nie sądzę, żeby unijny budżet uległ zmniejszeniu, ale na pewno nie wzrośnie. Ponieważ będzie presja na finansowanie nowych celów, to ograniczeniu ulegną środki na politykę regionalną. Wiele jeszcze zależy od reformy wspólnej polityki rolnej.

Jeśli ona straci istotną część wsparcia, to wtedy pojawią się dodatkowe środki w budżecie i presja na zmniejszenie finansowania polityki regionalnej osłabnie.

[b]RZ: Jaka jest szansa na utrzymanie polityki spójności w jej obecnym kształcie, z dziesiątkami miliardów euro dla nowych krajów, jak Polska?[/b]

[b]Simon Tilford:[/b] Oczywiście w najbliższym czasie nic się nie zmieni, bo zasady zostały ustalone na siedem lat. Ale patrząc w dalszą przyszłość, po 2013 roku, będziemy świadkami rosnącego oporu ze strony niektórych bogatszych państw na utrzymanie tak dużego budżetu polityki spójności. Z powodu kryzysu rządy staną się niechętne wydawaniu większych kwot na Unię. A z tego, co już będą płaciły, będą chciały finansować całą unijną gospodarkę: badania naukowe i rozwój, infrastrukturę czy ochronę środowiska. Istnieje więc poważne ryzyko ograniczenia funduszy na politykę spójności.

Ekonomia
Gaz może efektywnie wspierać zmianę miksu energetycznego
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Ekonomia
Fundusze Europejskie kluczowe dla innowacyjnych firm
Ekonomia
Energetyka przyszłości wymaga długoterminowych planów
Ekonomia
Technologia zmieni oblicze banków, ale będą one potrzebne klientom
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Ekonomia
Czy Polska ma szansę postawić na nogi obronę Europy