W styczniu po wielu miesiącach nacisków przez niemal wszystkie kraje NATO, Niemcy zgodziły się nie tylko na dostarczenie 14 leopardów Ukraińcom, ale i pozwolili, aby to samo mogli zrobić inni alianci, w tym Polska. Zwłoka mocno nadwyrężyła wizerunek Berlina. Jednak w relacjach z Ameryką Olaf Scholz postawił na swoim: Republika Federalna nie będzie porywać się na żadne poważne inicjatywy wojskowe wobec Ukrainy jeśli równocześnie nie zrobi tego Biały Dom. Joe Biden, wbrew radom Pentagonu, zgodził się więc na przekazanie razem z Leopardami 31 amerykańskich czołgów Abrams. Taka strategia jest istotna w szczególności biorąc pod uwagę rosnące wątpliwości w Kongresie w sprawie dalszego wsparcia Kijowa. Niepokojące są także powtarzające się wypowiedzi niechętne pomocy Ukraińcom ze strony dwóch najbardziej prawdopodobnych kandydatów do republikańskiej nominacji w wyborach prezydenckich w 2024 r.: Donalda Trumpa i Rona DeSantisa.
Premier Mateusz Morawiecki podobnie jak jego słowacki odpowiednik Eduard Heger od wielu tygodni powtarzali, że jeśli zdecydują się na przekazanie myśliwców, to „w ramach sojuszu” krajów NATO. Jednak w czwartek w trakcie konferencji po spotkaniu z prezydentem Czech Petrem Pavelem Andrzej Duda ogłosił, że „w najbliższych dniach” Polska przekaże 4 spośród 28 MiG-ów 29, jakie wciąż pozostają na stanie polskiego lotnictwa. Następnego dnia w ślady naszego kraju poszła Słowacja oferując Ukraińcom 12 dawnych, radzieckich maszyn.
Czytaj więcej
Temat przekazania Ukrainie samolotów myśliwskich powraca. Jak zadeklarował prezydent Andrzej Duda, Warszawa przekaże część z posiadanych samolotów Mig-29.
Amerykanie zostali uprzedzeni o inicjatywie Dudy - przyznała rzeczniczka Białego Domu Karine Jean-Pierre. Jednak jej odpowiednik z Rady Bezpieczeństwa Narodowego John Kirby podkreślił, że polski ruch „nie wpłynie na stanowisko Stanów w sprawie F-16”. - Nie będę oceniał decyzji Polski - dodał. Z kolei sekretarz stanu Antony Blinken w czasie wizyty w Nigrze uznał, że „jest błędem koncentrowanie się w kontekście pomocy dla Ukrainy na jednej broni”.
Rzecznik ukraińskiego lotnictwa Jurij Ignat zapewnił, że polskie myśliwce zostaną włączone do lotnictwa Ukrainy. Wskazał jednak, że ich znaczenie dla dalszych losów wojny będzie ograniczone bo maszyny nie są przystosowane do neutralizacji rosyjskich pocisków manewrujących. Nie mają też podobnego potencjału co myśliwce nowszej kategorii używane przez Rosjan jak Su-35 czy MiG-31. Dlatego Ukraińcy od wielu miesięcy starają się przekonać Amerykanów do przekazania im F-16 i wyrażenia zgody, aby to samo mogli zrobić inni sojusznicy z NATO.
Przekazując MiG-i Polska zapewne chciała skłonić administrację Biden, aby poszła jej śladem - uważa CNN.
Oficjalnym powodem amerykańskiej odmowy jest to, że proces szkoleń ukraińskich pilotów zająłby wiele miesięcy. Jednak jest znacznie poważniejsza przyczyna: zupełnie inna wizja finału wojny na Ukrainie między Polską i krajami bałtyckimi z jednej strony a Ameryką oraz najważniejszymi jej sojusznikami w Europie, w tym Francją, Hiszpanią, Niemcami i Wielką Brytanią.
To powoduje rosnące oddalenie obu bloków. W czwartek niemiecki minister obrony Boris Pistorius przyznał, że nie został uprzedzony przez polskie władze o przekazaniu MiG-29. Sprawa jest tym bardziej znacząca, bo 12 spośród 28 MiG-29, które posiada Polska powinny - jak twierdzą niektórzy w Niemczech - uzyskać zgodę Berlina zanim zostaną dostarczone Ukraińcom: pochodzą z b. NRD, której prawnym następcą są zjednoczone Niemcy.
Czytaj więcej
Premier Danii, Mette Frederiksen na antenie duńskiej TV2 stwierdziła, że w krajach Zachodu trwa debata na temat tego czy wysłać myśliwce Ukrainie. W czwartek prezydent Andrzej Duda poinformował, że w najbliższych kilku dniach Polska wyśle pierwsze cztery myśliwce MiG-29 Ukrainie.
Wysokiej rangi zachodni dyplomata mówi „Rz”: Polska i państwa bałtyckie dążą do całkowitej klęski Rosji. Uważają, że tylko, jeśli Moskwa nauczy się przegrywać, przestanie prowadzić agresywne kampanie wobec sąsiadów. Stąd w Warszawie nie ma obaw przed przekazywaniem Ukraińcom jak najbardziej wyrafinowanej broni. Jednak w Stanach, Francji, Niemczech czy Norwegii panuje przekonanie, że całkowita klęska Rosji może skłonić Putina do desperacji i sięgnięcia po broń jądrową. Te kraje są przekonane, że prędzej czy później nadejdzie zmęczenie wojną i obie strony będą skłonne do jakiegoś kompromisu. Stąd znacznie większa wstrzemięźliwość w przekazywaniu Ukraińcom broni, w tym F-16”.
Mimo wszystko, choć Wielka Brytania nie zamierza przekazać Ukrainie swoich myśliwców, to wiceszef MON James Heappey zasygnalizował, że jego kraj mógłby użyczyć myśliwce RAF Typhoons Polsce, aby zrekompensować MiG-i 29 zanim nie dotrą do naszego kraju koreańskie FA-50 a później amerykańskie F-35. Warszawa już latem zeszłego roku próbowała przekazać Ukrainie MiG-29 za pośrednictwem Amerykanów, ale Waszyngton odmówił.
