Dr Bonikowska: Rosja Władimira Putina nie ma już nic do stracenia

Wiceprezydent USA Kamala Harris złożyła wizytę w Polsce. To wojenna wizyta?

Kamala Harris odwiedza wschodnią flankę NATO, w obszarze, który jest zagrożony eskalacją konfliktu. Wiceprezydent została wrzucona na głęboką wodę, nie ma przecież dużego doświadczenia w polityce zagranicznej. Ale my wszyscy mamy zerowe doświadczenie w funkcjonowaniu w stanie wojny. Dlatego musimy współpracować – zarówno Amerykanie, jak i Europejczycy. Nawet jeśli wojna konwencjonalna nie toczy się jeszcze na naszym terytorium. Mentalnie wypowiedziano nam wojnę już kilka lat temu, w czasie kryzysu na Krymie. Rosja zadeklarowała bardzo wyraźnie swoje intencje, czyli niedopuszczenie, by świat był urządzony na modłę zachodnią. I jest gotowa sięgnąć po wszystkie możliwe środki, żeby odbudować wpływy, które miał wcześniej ZSRR. To jest wypowiedzenie wojny bez działań konwencjonalnych. Tymczasem Zachód – do tej inwazji – funkcjonował, jakby to był czas pokoju. Trzeba się przestawić mentalnie. Nie możemy spodziewać się, że Władimir Putin i Rosja za jego rządów będą działać wyłącznie racjonalnie. Trzeba założyć, że oni mogą myśleć inaczej i nie mają nic do stracenia.

Czytaj więcej

Konflikty zbrojne

Dmytro Kułeba spotkał się z Siergiejem Ławrowem. Ukraina nie chce kapitulować

Pierwsze od ataku Rosji na Ukrainę spotkanie ministrów spraw zagranicznych obu krajów skończyło s...

Oni czy on – Władimir Putin?

Putin na pewno konstruuje całą tę rozgrywkę, ale nie jest sam. Ma ludzi wokół siebie, którzy są w dużym stopniu podporządkowani mu mentalnie. Widać to było, gdy strofował Naryszkina, szefa rosyjskiego wywiadu. To jest dla mentalności zachodniej nie do pomyślenia. W państwie autorytarnym, którym Rosja się stała za Putina, takie są właśnie relacje. Ale sytuacja jest dynamiczna. Oligarchowie i putinowska elita będą odczuwać sankcje. Im bardziej są bolesne, tym większa jest szansa, że Putin zacznie być obciążeniem. Jednak na razie zakładanie takich scenariuszy jest przedwczesne. Musimy się mentalnie przebudzić i to się już dzieje, ale na ile głębokie jest to przebudzenie i kogo dotyczy? Im dalej od wschodniej flanki NATO – tym więcej jest spokoju. A przecież gra, która się toczy, nie dotyczy tylko Ukrainy, ale nowego porządku świata. Rosja to jest globalny gracz i nie jest sama. Mamy prawie 200 państw, które mogą mieć zupełnie inne interesy niż zachodnia koalicja. Są kraje, które myślą inaczej niż Zachód i które mogą mieć dużo zrozumienia dla mocarstwowej postawy Rosji.

Czy spotkanie ministrów spraw zagranicznych Rosji i Ukrainy w Turcji może oznaczać wstęp do prawdziwych rozmów, np. o zawieszeniu broni?

Rozmowy ukraińsko-rosyjskie to tylko wierzchołek góry lodowej. Cała dyplomacja światowa jest skoncentrowana, żeby zakończyć ten konflikt. Świat zachodni szuka możliwości rozmowy z Rosją przez kraje tradycyjnie jej przychylne. Chiny to gracz, którego pozycja w tym konflikcie jest naprawdę bardzo ważna. Ale to są również Indie, które miały dobre relacje z ZSRR i mają teraz dobre z Rosją. To także świat arabski, a Zachód nie ma tam samych przyjaciół. Jedno jest pewne: nikt na świecie nie popiera wojny, bo jest ona wbrew interesom wszystkich, m.in. interesom chińskim. Chiny urosły dzięki globalizacji i chcą handlować dalej ze światem. Nie chcą przedłużającej się wojny. Co innego dwu–trzydniowa operacja, tak jak było na Krymie. Ale dwa tygodnie zmagań, gdy giną cywile i są atakowane szpitale, to jest nie do zaakceptowania przez nikogo na świecie. Jednak powód, dla którego Rosja wszczęła wojnę, jest rozumiany przez wiele państw. Wystarczy popatrzeć na głosowanie w Zgromadzeniu Ogólnym ONZ, gdzie 35 państw się wstrzymało od głosu lub było przeciwnych rezolucji wymierzonej w Rosję.

Negocjacje będą trudne?

Ukraińcy nie będą chcieli się zgodzić na rozwiązania kompromisowe polegające na tym, że zabierze się im część terytorium. Już słyszymy, że pogodzili się z tym, że nie będą w NATO, ale zabranie im Doniecka, Donbasu i Krymu jest bardzo trudne do zaakceptowania. Ukraina będzie iść w zaparte, co będzie oznaczało dalszy ciąg inwazji, który może być bardzo brutalny.

Czy jesteśmy w stanie stworzyć precyzyjną perspektywę dla Ukrainy, jeśli chodzi o jej członkostwo w UE?