Kobiety skuteczniej pokonują infekcje wirusowe

Podczas niektórych infekcji wirusowych, w szczególności wywoływanych przez wirusy RNA, takie jak SARS-CoV-2, komórki układu odpornościowego wytwarzają interferony typu I. Ta reakcja organizmu jest silniejsza u kobiet niż u mężczyzn, odkryli francuscy naukowcy.

Publikacja: 28.07.2022 20:33

Kobiety skuteczniej pokonują infekcje wirusowe

Foto: Adobe stock

Interferony typu I to białka, które pomagają regulować działanie układu odpornościowego. Są one wytwarzane przez komórki odpornościowe zwane „plazmacytoidalnymi komórkami dendrytycznymi”, w odpowiedzi na stymulację ich receptorów TLR7 i TLR9, szczególnie wrażliwych na obce kwasy nukleinowe. Francuscy naukowcy odkryli, że odpowiedź immunologiczna jest znacznie silniejsza u kobiet, choć nie jest jeszcze jasne, czy ta różnica utrzymuje się z wiekiem. Wyniki ich badań opublikowano w czasopiśmie eBioMedicine.

Gdy pojawił się wirus SARS-CoV-2, okazało się, że u mężczyzn rozwinęły się cięższe formy COVID-19 niż u kobiet – co skutkuje wyższą śmiertelnością mężczyzn. Dzieje się tak, ponieważ kobiety wyważają wyższy poziom interferonów niż mężczyźni. Udowodniono też, że wcześniejsze wytwarzanie IFN typu I przez plazmocytoidalne komórki dendrytyczne w drogach oddechowych chroni przed ciężkimi postaciami choroby. Ta różnica między płciami dotyczy nie tylko SARS-CoV-2, ale istnieje również w przypadku innych wirusów, np. grypy lub HIV.

Czytaj więcej

Niedzielski: Odporność na COVID w Polsce wynosi powyżej 95 proc.

Wyjaśnienie tego zjawiska nie jest jeszcze ostateczne. Jednak z najnowszych badań wynika, że źródłem tej różnicy są w niewielkim stopniu hormony (estrogeny), a w znacznie większym - chromosomy płci. Większość genów odporności znajduje się w chromosomie płci X, który występują podwójnie u kobiet, a tylko pojedynczo u mężczyzn.

Czy ta przewaga odporności utrzymuje się przez całe życie? Aby to sprawdzić, naukowcy zbadali wpływ płci i starzenia się na produkcję cytokin, w tym IFN-α (podkategoria interferonów typu I), na grupie 310 zdrowych ochotników (145 mężczyzn i 165 kobiet), w wieku od 19 do 97 lat. Cytokiny zostały wyprodukowane in vitro po chemicznej stymulacji rozmaitych receptorów.

Zespół naukowców najpierw odkrył, że po stymulacji receptorów TLR7, tylko plazmacytoidalne komórki dendrytyczne wytwarzały IFN-α. Co więcej, z siedmiu badanych cząsteczek zapalnych tylko IFN-α wykazywał różne poziomy produkcji w zależności od płci. Kobiety miały znacznie wyższy poziom IFN-α, niezależnie od wieku.

Chociaż liczba plazmacytoidalnych komórek dendrytycznych zmniejsza się wraz z wiekiem, wydzielanie IFN-α pozostawało znacznie wyższe u wszystkich uczestniczek badania, nawet u najstarszych z nich, w porównaniu z mężczyznami w tym samym wieku. Dlatego kobiety, także w starszym wieku, są bardziej odporne na SARS-CoV-2 i inne infekcje wirusowe.

Naukowcy są zdania, że hormony płciowe, których synteza spada po menopauzie, prawdopodobnie nie są znaczące dla tej przewagi. „Faktu, że różnica w produkcji IFN-α między płciami utrzymuje się wraz z wiekiem i jest większa u kobiet nawet długo po menopauzie, nie można wytłumaczyć tylko działaniem hormonów płciowych. Kluczową rolę odgrywają czynniki genetyczne związane z chromosomem X” - wyjaśnia Jean-Charles Guéry, współautor badania.

Diagnostyka i terapie
Szczepienia przeciwko polio i krztuścowi na granicy odporności zbiorowej
Diagnostyka i terapie
HMPV: najgroźniejszy z nieznanych powszechnie wirusów
Diagnostyka i terapie
Pierwszy pacjent w Polsce oficjalnie chory przez smog
Diagnostyka i terapie
Biotechnologia kluczem do rozwoju
Diagnostyka i terapie
Herbata, jabłka i jagody mogą zapobiegać utracie pamięci