Rekordowy wzrost po pandemicznym spadku

Choć można się było tego spodziewać, kwietniowe wyniki polskiej gospodarki przejdą zapewne do historii. Produkcja przemysłowa wzrosła aż o 44,5 proc. w porównaniu z kwietniem zeszłego roku, a sprzedaż detaliczna – o 21,1 proc. – podał w poniedziałek GUS.

Straty odrobione

W niektórych działach przemysłowych poziom sprzedaży jest nawet dwa–trzy razy większy niż rok wcześniej. Przykładowo polskie fabryki wyprodukowały o 370 proc. więcej samochodów, o 125 proc. mebli i o 111 proc. wszelkiego rodzaju urządzeń elektrycznych (np. sprzętu AGD). Również konsumenci kupili w kwietniu – w porównaniu z kwietniem zeszłego roku – dwa razy więcej samochodów, o 75 proc. więcej odzieży i obuwia, czy o 23 proc. wszelkiego rodzaju tzw. pozostałych towarów.

Czytaj także:  Producenci podnoszą ceny. Konsumenci odczują to w portfelach

Takie spektakularne wzrosty to w dużej mierze efekt odbicia po pierwszym pandemicznym szoku, który największe spadki w aktywności przedsiębiorców i konsumentów przyniósł właśnie w kwietniu 2020 r. Ale w przetwórstwie przemysłowym to mamy do czynienia nie tylko z efektem niskiej bazy.

– Produkcja odrobiła pandemiczne straty i to z dużą nawiązką, co oznacza, że wróciła do trendu wzrostowego sprzed kryzysu – ocenia Rafał Benecki, główny ekonomista ING Banku Śląskiego. Polska gospodarka okazała się – także w wymiarze globalnym – bardzo dobrze dopasowana do dynamicznie rosnącego popytu na dobra trwałego użytku, takie jak meble, telewizory, elektronikę, sprzęt AGD, itp.

Handel zamrożony

– Warto tu dodać, że Polska przegrała wiele „konkursów" o inwestorów zagranicznych w branży motoryzacyjnej, co wydawało się problemem. Ale dzięki temu nie mamy monokulturowego przemysłu, dziś na tej zróżnicowanej strukturze polskiej produkcji bardzo korzystamy – dodaje Benecki.

W kolejnych miesiącach także można oczekiwać imponujących wyników przemysłu (choć już nie aż tak kosmicznych jak w kwietniu), ponieważ w maju 2020 r. był on jeszcze na głębokim pandemicznym minusie, a do sierpnia utrzymywał się wzrost raczej rachityczny.

– Przemysł będzie napędzać polską gospodarkę przez resztę roku. Prognozujemy, że jeszcze w czerwcu wzrost produkcji będzie zbliżony do 20 proc. – komentuje Jakub Rybacki, ekonomista Polskiego Instytutu Ekonomicznego.

Nieco inaczej przedstawi się sytuacja w handlu detalicznym, który jeszcze nie odrobił strat sprzed pandemii. Bo choć w kwietniu roczny wzrost sprzedaży był imponujący, to miesiąc do miesiąca można mówić o spadkach, bo wiele punktów sprzedaży podlegała restrykcjom w związku z trzecią falą koronawirusa. Dopiero w maju większość handlu mogła zacząć działać normalnie. A chociaż odgórne otwieranie czy zamykanie galerii handlowych nie ma aż tak dużego wpływu na poziom konsumpcji Polaków, to jednak ekonomiści spodziewają się zbliżonego wyniku jak w kwietniu.

Dwucyfrowy wzrost PKB

– Biorąc pod uwagę wyniki za kwiecień i perspektywy na kolejne miesiące, w drugim kwartale tego roku spodziewamy się dwucyfrowej dynamiki PKB – mówi Przemysław Bartkiewicz, ekonomista Banku Pekao. – Naszym zdaniem może ona wynieść nawet 11 proc. Jeśli chodzi o strukturę tego wzrostu, to ok. 9 pkt proc. da nam odbicie po dołku z zeszłego roku, ale dodatkowe 2 pkt proc. impet, jakiego obecnie nabrała nasza gospodarka – szacuje Bartkiewicz.

Pełny efekt otwarcia gospodarki, ale też europejskiej gospodarki jeszcze przed nami – zaznacza Rafał Benecki. – Będzie to ciągnąć w górę zarówno produkcję przemysłową, jak i handel detaliczny, ale też sektor usług, który dopiero zaczyna wracać do życia. W II kwartale PKB wzrośnie o ponad 10 proc., a w całym 2021 r. o ok. 4,8 proc. – prognozuje Benecki.

Na tym pozytywnym obrazie naszej gospodarki rysują się jednak również rysy. – Nie można ulegać iluzji imponujących wyników rok do roku – ostrzega Grzegorz Maliszewski, główny ekonomista Millennium Bank. – Pewne ryzyka niosą ograniczenia podażowe. Mamy zakłócenie w łańcuchach dostaw różnych komponentów, już nie tylko mikroczipów, ale też stali, drewna, półprzewodników, itp. Część branż może borykać się z zaburzeniami produkcji – zaznacza Maliszewski. Poza tym braki w dostawach surowców i części powodują wzrost cen producentów.

Obraz nie idealny

Te rysy już zresztą powoli widać w różnych częściach naszej gospodarki. Już w kwietniu odsezonowane wyniki produkcji przemysłowej były o 0,4 proc. gorsze niż w marcu tego roku. To nieznaczny miesięczny spadek, ale jednak. Ceny producentów w kwietniu wzrosły zaś aż o 5,3 proc. rok do roku. – Wcześniej czy później w pewnej mierze przełoży się to na ceny detaliczne. W warunkach odradzającej się konsumpcji przestrzeń do przerzucania przez producentów kosztów na finalnych odbiorców jest spora – uważa Maliszewski.

Dalej, ekonomiści szacują, że wskaźnik cen sprzedaży detalicznej towarów wzrósł w kwietniu tego roku do 3,8 proc. rok do roku z 1,6 proc. w marcu, czyli do poziomu najwyższego od wielu lat.

– Dane te wskazują zatem, że w gospodarce mamy do czynienia już nie tylko z przyspieszaniem wzrostu cen usług, ale także nabierającym tempa wzrostem cen towarów. W tym roku możemy liczyć na obicie gospodarcze, ale łyżką dziegciu jest to, że będzie temu towarzyszyć wysoka inflacja – komentuje Monika Kurtek, główna ekonomistka Banku Pocztowego. Jej zdaniem bank centralny będzie musiał na to zareagować zacieśnianiem polityki monetarnej.

Opinia dla „rz"

Jakub Borowski, główny ekonomista Credit Agricole Bank Polska