Jak podał w czwartek GUS, tzw. bieżący wskaźnik ufności konsumenckiej (BWUK), który odzwierciedla oceny i oczekiwania gospodarstw domowych dotyczące ich sytuacji finansowej oraz stanu gospodarki, a także ich skłonność do dokonywania ważnych zakupów, wzrósł w styczniu do najwyższego od kwietnia 2022 r. poziomu -38,1 pkt z -41,9 pkt w grudniu 2022 r. Jeszcze w październiku wynosił -45,5 pkt, najmniej w ponad 22-letniej historii tych badań. Od tego czasu BWUK podskoczył o 7,4 pkt. Więcej w tak krótkim czasie zyskał poprzednio latem 2021 r., gdy Polacy powszechnie oczekiwali końca uciążliwości związanych z pandemią Covid-19.
Patrząc w nieco szerszej perspektywie, nastroje konsumentów są wciąż słabe. W kilku latach poprzedzających pandemię BWUK był powyżej zera, co oznacza, że więcej gospodarstw domowych raportuje pozytywne zmiany swojej sytuacji finansowej niż zmiany negatywne. Covid-19 mocno nastroje popsuł, ale nawet wiosną 2020 r., w apogeum niepewności związanej z pierwszą falą epidemii, BWUK był nieco wyżej niż dzisiaj. Nastroje zaczęły się wyraźnie pogarszać jesienią 2021 r. w związku z przyspieszającą inflacją, a atak Rosji na Ukrainę zepchnął BWUK poniżej pandemicznego dołka. I tak jest do dzisiaj.
Przy tym, oczekiwania gospodarstw domowych dotyczące stanu ich finansów, gospodarki ogółem oraz koniunktury na rynku pracy w perspektywie 12 miesięcy, są lepsze niż ich oceny bieżącej sytuacji oraz kondycji gospodarki. Wyprzedzający wskaźnik ufności konsumenckiej (WWUK) w styczniu wzrósł do -27,6 pkt z -30,7 pkt w grudniu. To również, tak jak w przypadku BWUK, najwyższy poziom od kwietnia. Ten wskaźnik nie zmalał jednak po wybuchu wojny w Ukrainie tak mocno, jak wskaźnik bieżących nastrojów.
Czytaj więcej
Co prawda święta ożywiły sektor handlowy, jednak konsumenci wciąż niepewnie patrzą w przyszłość. Ich nastawienie jest wciąż na fatalnie niskim poziomie. Co drugi spodziewa się wzrostu cen.
Do zwyżki bieżącego wskaźnika nastrojów konsumentów w największym stopniu przyczyniły się lepsze niż miesiąc wcześniej oceny oczekiwanej ogólnej sytuacji ekonomicznej kraju. Ta składowa BWUK (wchodząca też w skład WWUK) znalazła się najwyżej od lutego 2022 r., czyli miesiąca, gdy w danych nie ujawniły się jeszcze konsekwencje rosyjskiej agresji przeciwko Ukrainie. Oceny perspektyw gospodarki poprawiają się gwałtownie od października, co może się wiązać z tym, że Rada Polityki Pieniężnej przerwała wówczas cykl podwyżek stóp procentowych. Znaczenie mogły jednak mieć także doniesienia o bliskim odblokowaniu Krajowego Planu Odbudowy oraz spadki cen surowców energetycznych, o których informowały szeroko media.
W styczniu wzrosły jednak wszystkie składowe BWUK, w tym ta wyrażająca skłonność gospodarstw domowych do dokonywania ważnych zakupów. Znalazła się ona na poziomie najwyższym od maja ub.r.
Czytaj więcej
Wina musujące szturmem podbijają Polskę, Polacy wydają już na nie niemal 800 mln zł rocznie. Wciąż jednak najwięcej w grudni.
W przypadku WWUK, uwagę zwraca drugi z rzędu wzrost składowej wyrażającej poczucie pewności zatrudnienia. Obecnie nieco ponad 45 proc. gospodarstw domowych spodziewa się w horyzoncie 12 miesięcy wzrostu poziomu bezrobocia (w tym 16,5 proc. wzrostu znacznego), podczas gdy w poprzednich dwóch miesiącach odsetek ten przekraczał 50 proc. Niższy niż obecnie był poprzednio we wrześniu, który z kolei był pierwszym miesiącem narastania strachu przed bezrobociem. Wcześniej na nastroje konsumentów negatywnie wpływała inflacja i rosnące stopy procentowe, ale kondycja rynku pracy nie budziła dużych obaw.
Szczegółowe wyniki badań GUS (nie wszystkie są bezpośrednio brane pod uwagę w konstrukcji głównych wskaźników nastrojów) sugerują, że w styczniu ponownie zmalały oczekiwania inflacyjne gospodarstw domowych. Niespełna 62 proc. konsumentów ocenia, że w najbliższych 12 miesiącach ceny będą rosły tak samo lub szybciej niż w poprzednich 12 miesiącach. Odsetek ten niższy był poprzednio w lutym 2019 r. Przez większą część ub.r. zdecydowanie przewyższał zaś 70 proc.
Oczekiwania konsumentów współgrają z prognozami ekonomistów, wedle których od marca inflacja będzie już w wyraźnym trendzie spadkowym, a pod koniec br. znajdzie w okolicy 8-10 proc., w porównaniu do 16,6 proc. na koniec 2022 r.
