Polscy konsumenci przestają się bać wirusa. Bardziej niepokoi ich inflacja

O tym, że konsumentów niepokoi przede wszystkim inflacja i jej wpływ na siłę nabywczą dochodów, świadczyć zdaje się to, że spośród składowych BWUK najbardziej tąpnął wskaźnik obrazujący skłonność do dokonywania ważnych zakupów. Zmalał on z -15,6 do -22,1 pkt i znalazł się najniżej od listopada 2020 r. Oceny konsumentów dotyczące zmiany ich sytuacji finansowej w najbliższych 12 miesiącach pogorszyły się w mniejszym stopniu, ale i tak są najgorsze od maja 2020 r.

Ekonomiści z banku Pekao oceniają w tym kontekście, że w styczniu można oczekiwać kolejnego pogorszenia nastrojów w gospodarstwach domowych. Już po tym, jak GUS zakończył grudniowe badanie konsumentów, Urząd Regulacji Energetyki poinformował o znaczącym wzroście cen energii i gazu z początkiem 2022 r. Po tych doniesieniach ekonomiści podwyższyli swoje prognozy inflacji w przyszłym roku z około 6,5 proc. powyżej 8 proc. Z drugiej strony, we wtorek okazało się, że Komisja Europejska prawdopodobnie pozwoli Polsce czasowo obniżyć do zera stawkę podatku VAT od żywności. To zaś, jak szacują ekonomiści z mBanku, obniżyłoby inflację w 2022 r. o około 1 pkt proc., w okolice 7 proc.

Nawet w tym scenariuszu inflacja pozostałaby jednak bardzo wysoka na tle ostatnich dekad, tłumiąc optymizm gospodarstw domowych. Tymczasem już teraz, pomijając ostatnie kwartały, wskaźnik nastrojów konsumentów jest na poziomie z 2013 r., gdy wydatki gospodarstw domowych malały. – To zły prognostyk dla konsumpcji – skomentowali ekonomiści z banku Pekao.

W ostatnich miesiącach wskaźniki nastrojów konsumentów nie współgrały z ich wydatkami. We wtorek GUS podał, że w listopadzie – gdy gospodarstwa domowe topiła fala pesymizmu – sprzedaż detaliczna podskoczyła o 12,1 proc. rok do roku i o 2,5 proc. (po oczyszczeniu z wpływu czynników sezonowych) w stosunku do października. Te wyniki zdecydowanie przebiły oczekiwania większości ekonomistów.

Mimo to, ekonomiści wciąż spodziewają się, że podwyższona inflacja i związane z tym podwyżki stóp procentowych stłumią wzrost siły nabywczej gospodarstw domowych, a to z czasem ograniczy wzrost konsumpcji. W środę taki scenariusz na 2022 r. opublikowali analitycy z PKO BP. W ich ocenie aktywność w polskiej gospodarce, mierzona wskaźnikiem PKB, zwiększy się w przyszłym roku o 4,1 proc., po 5,5 proc. w br. Dotąd spodziewali się zwyżki o 5,1 proc. Gorsze perspektywy gospodarki to m.in. pokłosie słabnięcia popytu konsumpcyjnego. Zespół ekonomistów z PKO BP oczekuje, że wydatki gospodarstw domowych zwiększą się w 2022 r. o 3,8 proc. zamiast o 4,7 proc., jak sugerowały ich poprzednie prognozy.