RPO: w ośrodku dla cudzoziemców nadużywa się paralizatora

Rzecznik Praw Obywatelskich wystąpił do prokuratury o wszczęcie postępowania przygotowawczego w sprawie przekroczenia uprawnień służbowych przez funkcjonariusza Straży Granicznej  w Strzeżonym Ośrodku dla Cudzoziemców. Organy ścigania otrzymujące od Rzecznika takie żądanie obowiązane są niezwłocznie wszcząć postępowanie przygotowawcze.

Z materiałów sprawy otrzymanych od Komendanta Oddziału SG wynika, że w stołówce ośrodka doszło do rozmowy funkcjonariusza SG z obywatelem Gwinei. Nagrania monitoringu nie zawierają dźwięku. Na ich podstawie można jednak zasadnie przyjąć, że funkcjonariusz nakazywał cudzoziemcowi opuścić kolejkę, kilkukrotnie wskazując kierunek przeciwny do tego, w którym stoi kolejka.

Czytaj więcej

Prawo karne

Hanna Machińska: Nasza hańba, którą oceni historia

- Jesteśmy w zdecydowanie złej kondycji, jeśli chodzi o przestrzeganie praw człowieka. Widzimy op...

Widać, jak funkcjonariusz  popycha cudzoziemca, po czym próbuje złapać go za ramię, ale ten wyrywa się, nie atakując go. Funkcjonariusz niemal natychmiast sięga po paralizator i ponownie odpycha cudzoziemca, trzymając wyciągniętą rękę w jego stronę, którą próbuje odtrącić cudzoziemiec. Funkcjonariusz w dalszym ciągu odpycha cudzoziemca, który zostaje przyparty do ściany. W 7 minucie 25 sekundzie nagrania funkcjonariusz używa paralizatora.

W ocenie RPO użycie środków przymusu bezpośredniego było niezasadne, bo cudzoziemiec nie był agresywny. Po każdorazowym odepchnięciu stał w miejscu, nie wykonywał gwałtownych gestów, a w ręce trzymał plastikowy talerz. Rozmowie przyglądał się zaś tylko jeden inny cudzoziemiec.

Rzecznik przypomina, że zgodnie z art. 11 ustawy o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej, środków tych  można użyć w przypadku konieczności co najmniej jednego z następujących działań:

1)    wyegzekwowania wymaganego prawem zachowania zgodnie z wydanym przez uprawnionego poleceniem;

2)    odparcia bezpośredniego, bezprawnego zamachu na życie, zdrowie lub wolność uprawnionego lub innej osoby;

3)    przeciwdziałania czynnościom zmierzającym bezpośrednio do zamachu na życie, zdrowie lub wolność uprawnionego lub innej osoby;

4)    przeciwdziałania naruszeniu porządku lub bezpieczeństwa publicznego;

5)    przeciwdziałania bezpośredniemu zamachowi na ochraniane przez uprawnionego obszary, obiekty lub urządzenia;

6)    ochrony porządku lub bezpieczeństwa na obszarach lub w obiektach chronionych przez uprawnionego;

7)    przeciwdziałania zamachowi na nienaruszalność granicy państwowej w rozumieniu art. 1 ustawy z dnia 12 października 1990 r. o ochronie granicy państwowej;

8)    przeciwdziałania niszczeniu mienia;

9)    zapewnienia bezpieczeństwa konwoju lub doprowadzenia;

10)    ujęcia osoby, udaremnienia jej ucieczki lub pościgu za tą osobą;

11)    zatrzymania osoby, udaremnienia jej ucieczki lub pościgu za tą osobą;

12)    pokonania biernego oporu;

13)    pokonania czynnego oporu;

14)    przeciwdziałania czynnościom zmierzającym do autoagresji.

- Analiza monitoringu jednoznacznie wskazuje, że nie wystąpiła żadna z okoliczności, w których dozwolone jest użycie paralizatora - uważa Rzecznik. - Funkcjonariusz miał czuć realne zagrożenie, bo cudzoziemiec krzyknął do niego „Kill you", a inni cudzoziemcy zaczęli gromadzić się wokół niego. Niezależnie od prawdziwości tych twierdzeń, należy pamiętać, że funkcjonariusz miał znaczącą przewagę nad cudzoziemcem - dodaje RPO.

Czytaj więcej

Prawo dla Ciebie

Polska odpowie za pushbacki na granicy. Były "bezprawne i niehumanitarne"

Nasz kraj prawdopodobnie wypłaci zadośćuczynienie Afgańczykom – mówi ich pełnomocniczka Małgorzat...