Brytyjski raport o kosztach uchylania się od podatków. Polska traci 11,5 mld zł

Brytyjska organizacja pozarządowa Tax Justice Network szacuje, że globalne straty budżetowe wynikające z uchylania się od podatków przez międzynarodowe korporacje i zamożne osoby fizyczne wynoszą 483 mld dol. rocznie. Analitycy organizacji twierdzą, że ta kwota pozwoliłaby na zaszczepienie całej ludności Ziemi ponad trzema dawkami szczepionki przeciwko wirusowi COVID-19.

Publikacja: 02.12.2021 15:45

Liderem w ułatwianiu unikania podatków pozostaje Wielka Brytania i jej terytoria zamorskie

Liderem w ułatwianiu unikania podatków pozostaje Wielka Brytania i jej terytoria zamorskie

Foto: Hollie Adams

Brytyjscy analitycy wykorzystali dane Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, by ocenić globalną skalę unikania opodatkowania. Tegoroczny raport „The State of Tax Justice 2021” wskazuje na wzrost strat budżetowych państw o 60 mld dol. względem 2020 r. Najwięcej strat generują międzynarodowe korporacje: aż 312 mld dolarów. Pozostałe 171 mld jest wynikiem uchylania się od podatków przez zamożne osoby prywatne. Patrząc na wartości bezwzględne, najwięcej tracą państwa rozwinięte: międzynarodowe korporacje generują aż 276 mld dol. strat podatkowych w tych krajach. Sytuacja relatywna wygląda inaczej: państwa biedne tracą 4,2 proc., a rozwinięte 2,8 proc. swoich budżetów rocznie. Na niekorzyść gospodarek rozwiniętych wypada także zestawienie odpowiedzialności: za spowodowanie 99,4 proc. strat budżetowych wynikających z międzynarodowego unikania opodatkowania oskarżono państwa rozwinięte.

11,5 mld zł

tyle traci Polska

na międzynarodowym unikaniu podatków

Uszczerbek fiskalny Polski nie okazał się relatywnie wysoki. Wg raportu, Skarb Państwa traci każdego roku ok. 11,5 mld złotych, czyli 2,4 proc. obecnych przychodów budżetu. Za największe cele odpływu pieniędzy z Polski wskazano Luksemburg, Holandię i Cypr.

Raport nie analizuje jednak strat wynikających z wewnętrznej szarej strefy. Instytut Prognoz i Analiz Gospodarczych szacuje rozmiar szarej strefy w Polsce na 18,3 proc. PKB. Wliczając szarą strefę, całkowite straty podatkowe są o wiele wyższe od tych przedstawionych w badaniach Tax Justice Network.

Liderem w ułatwianiu unikania podatków pozostaje Wielka Brytania i jej terytoria zamorskie. Jest to możliwe dzięki sieci powiązań londyńskiego City z brytyjskimi posiadłościami terytorialnymi, jak np. Kajmany czy Bermudy. Brytyjscy badacze wskazują, że ta tzw. „pajęcza sieć” powiązań prawnych i finansowych brytyjskich terytoriów generuje 39,2 proc. globalnych strat w podatkach. Poza Brytyjczykami, kluczową rolę odgrywają państwa kontynentu: Holandia, Luksemburg i Szwajcaria. Wraz z Wielką Brytanią są odpowiedzialne za ok. 55 proc. strat wynikających z międzynarodowego unikania opodatkowania.

Czy raport jest wiarygodny? Przedstawione szacunki zgadzają się z tymi w publikacjach Międzynarodowego Funduszu Walutowego oraz Polskiego Instytutu Ekonomicznego. Jednak, kilkukrotnie mniejsze szacunki prezentuje Komisja Europejska.

Czytaj więcej

Goldman Sachs chce wymusić udział kobiet w dużych spółkach giełdowych

Raport Tax Justice Network został skrytykowany przez Cayman Finance, związek kajmańskich firm sektora finansowego. Autorów oskarżono o wykorzystanie nieprawdziwych danych, zawyżanie szacunków strat podatkowych oraz pomówienie państw oferujących konkurencyjne warunki opodatkowania.

Brytyjscy analitycy wykorzystali dane Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, by ocenić globalną skalę unikania opodatkowania. Tegoroczny raport „The State of Tax Justice 2021” wskazuje na wzrost strat budżetowych państw o 60 mld dol. względem 2020 r. Najwięcej strat generują międzynarodowe korporacje: aż 312 mld dolarów. Pozostałe 171 mld jest wynikiem uchylania się od podatków przez zamożne osoby prywatne. Patrząc na wartości bezwzględne, najwięcej tracą państwa rozwinięte: międzynarodowe korporacje generują aż 276 mld dol. strat podatkowych w tych krajach. Sytuacja relatywna wygląda inaczej: państwa biedne tracą 4,2 proc., a rozwinięte 2,8 proc. swoich budżetów rocznie. Na niekorzyść gospodarek rozwiniętych wypada także zestawienie odpowiedzialności: za spowodowanie 99,4 proc. strat budżetowych wynikających z międzynarodowego unikania opodatkowania oskarżono państwa rozwinięte.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Budżet i podatki
Rząd ma nowy plan na finanse państwa. Będą wyższe podatki?
Budżet i podatki
MF: Od 2025 roku wchodzimy na ścieżkę redukcji deficytu
Budżet i podatki
Naprawa polskich finansów zajmie kilka lat. MF przedstawia tzw. białą księgę
Budżet i podatki
Stan budżetu państwa w spadku po PiS i nowy plan
Materiał Promocyjny
Dlaczego warto mieć AI w telewizorze
Budżet i podatki
Luka VAT skoczyła do 15,8 proc. Runął mit Morawieckiego o cudzie VAT-owskim?